الهه ایزدی، خبرنگار روزنامه واشنگتن پست در مقاله‌ای که روز چهارشنبه در وبسایت آن روزنامه منتشر شد، با اشاره به پیام تبریک حسن روحانی به مریم میرزاخانی، برنده نشان عالی علوم ریاضی، می‌نویسد:
«تبریک»، و این گونه پیام حسن روحانی رئیس جمهوری ایران به مریم میرزاخانی، اولین بانویی که موفق به دریافت مدال فیلدز، جایزه‌ای که به نوبل ریاضیات شهرت دارد، آغاز می‌شود.
میرزاخانی، استاد دانشگاه استنفورد (در ایالت کالیفورنیای آمریکا)، متولد و بزرگ شده ایران است. دو عکس از خانم میرزاخانی در پیام تبریک توئیتری آقای روحانی دیده می‌شود؛ یکی با حجاب (منطبق با قوانین جمهوری اسلامی) و دیگری بدون پوشش اسلامی.
میرزاخانی سال ۱۹۹۹ میلادی (۱۳۷۸ خورشیدی) برای ادامه تحصیل در دانشگاه هاروارد وارد آمریکا شد، اما قبل از آن هم، او در رشته تحصیلی خود در ایران خوش درخشیده بود. مدرک کارشناسی ریاضی خود را از دانشگاه صنعتی شریف در تهران گرفت و توانست در دو سال پیاپی (۱۹۹۴ و ۱۹۹۵) مدال طلای المپیاد بین‌المللی ریاضیات را برای خود و ایران کسب کند.
خانم میرزاخانی درمصاحبه‌ای با «بنیاد ریاضیات کلِی» (Clay Mathematics Institute) گفت «باید بگویم که مردم آنجا تصور متفاوتی از نظام آموزشی رایج در ایران دارند. وقتی در دانشگاه هاروارد دوره کارشناسی ارشد خود را می‌گذراندم، بارها مجبور شدم توضیح بدهم که زنان در ایران حق تحصیل دارند.»
خانم ایزدی در ادامه مقاله خود در واشنگتن پست می‌نویسد، زنانی که تحصیلات عالی دانشگاهی دارند یک امر طبیعی در ایران است، حتی تعداد زنان دانشجو نسبت به مردان در دانشگاه‌های ایران بیشتر است، روندی که از سال ۲۰۰۱ شروع شد.
اما ادامه تحصیل برای بانوان در مقاطع تکمیلی امری آسان نبوده است.
در سال ۲۰۱۲ میلادی (۱۳۹۱ خورشیدی)، ۳۶ دانشگاه در ایران بانوان را از ادامه تحصیل در ۷۷ رشته تحصیلی مقطع کارشناسی، از جمله فیزیک هسته ای، مهندسی نفت منع کردند. دانشگاه صنعت نفت بطور کل درهای خود را به روی دانشجویان دختر بست.
یکی از توضیحاتی که مسوولین در ایران در این زمینه ارائه کردند این بود که زنان با اینگونه مدارک تحصیلی به سختی می‌توانند شغلی برای خود بیابند.
رییس دانشگاه صنعتی اصفهان در سال ۲۰۱۲ گفته بود که دانش‌آموختگان دختر مهندسی معدن این دانشگاه، موفق به یافتن شعل نشده‌اند؛ خبرگزاری مهر به نقل از او نوشته بود «ما نیاز به پذیرش دانشجو دختر نداریم.»
شیرین عبادی، برنده جایزه نوبل صلح که یکی از منتقدین سیاست کاهش پذیرش دختران در دانشگاه است، می‌گوید مسوولان حکومت درصدد کاهش تعداد دختران در دانشگاه‌های ایران به زیر ۵۰ درصد هستند. سیاست کاهش دختران که در سال ۲۰۱۲ به اجرا در آمد، به دنبال شکست سیاست دیگری بود که به دنبال جداسازی دختران از پسران در تمامی رشته‌های تحصیلی بود.
روند گسترده خروج زنان و حتی مردان با تحصیلات بالای دانشگاهی از ایران به هدف یافتن فرصت‌های بهتر اقتصادی، آزادی تحصیل و بهبود وضعیت معیشتی ادامه دارد.
کشور با پدیده فرار مغزها مواجه است.
بر پایه آمار ارائه شده از سوی بانک جهانی بین سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ بیش از ۳۰۰ هزار ایرانی با تحصیلات دانشگاهی به قصد ادامه آموزش در دانشگاه‌های آمریکا ترک وطن کردند.
حسن روحانی رئیس جمهوری ایران برای این که این روند را کند، یا معکوس کند، تحت فشار قرار دارد. به گفته آقای روحانی در پیام توئیتری خود به خانم میرزاخانی «امروز ایرانیان می‌توانند به خود ببالند که اولین زن برنده جایزه فیلدز هموطن آنهاست.»
---------------------------------------------
برگردان فارسی اين مقاله تنها به جهت اطلاع‌رسانی منتشر شده و نظرات بيان شده در آن، الزاماً بازتاب ديدگاه صدای آمريکا نيست.