شرکت هواپیمایی ایران ایر ممکن است بتواند نخستین فروند هواپیمای بوئینگ خود را یک سال زودتر از موعد مقرر دریافت کند.
بنا بر اعلام یک مقام رسمی ایران، احتمالا یکی از ۸۰ هواپیمایی که قراردادشان با بوئینگ امضا شده، به زودی تحویل خواهد شد چرا که خطوط هوایی ترکیش ایرلاین از دریافت یکی از سفارش هایش منصرف شده است.
اصغر فخریه کاشان قائم مقام وزارت راه و شهرسازی به خبرگزاری مهر گفته است نخستین هواپیمای بوئینگ ۷۷۷ تا یک ماه آینده به تهران خواهد رسید.
از بعد بحران گروگانگیری و قطع رابطه آمریکا و ایران، این نخستین هواپیمای تازه است که بوئینگ به ایران تحویل خواهد داد. ارزش این هواپیمای دورپرواز ۳۴۷ میلیون دلار است.
واگذاری این هواپیما در حالی است که هفته پیش نیز اعلام شد شرکت بوئینگ تفاهمنامه‌ای برای فروش دست کم ۳۰ فروند هواپیمای مسافربری از نوع بوئینگ ۷۳۷ مکس با شرکت هواپیمایی آسمان ایران امضا کرد.
خبرگزاری رویترز زمان تحویل هواپیماها را از سال ۲۰۲۲ اعلام کرده است اما خبرگزاری ایرنا نوشته است که تحویل هواپیماها به شرکت آسمان از سال ۲۰۱۹ آغاز خواهد شد.انواع مختلف بوئینگ ۷۳۷ مکس ظرفیتی بین ۱۳۰ نفر تا ۲۰۰ نفر دارد و مناسب پروازهای داخلی و منطقه‌ای است.
شرکت بوئینگ پیشتر توافقنامه‌ای برای فروش ۸۰ فروند هواپیمای مسافربری با شرکت ایران ایر(هما) امضا کرده بود.
این توافقنامه‌ها در پی توافق هسته‌ای و اجرای برجام با مجوز وزارت خزانه داری آمریکا امضا شد.
بر اساس این مجوز، ایرباس و ای تی آر نیز توانستند قرارداد فروش هواپیما با ایران ایر امضا کنند که سه فروند از هواپیماها خریداری شده ایران از ایرباس تا کنون تحویل داده شده است.
آمریکا فروش هواپیما به ایران را بعد از ماجرای گروگانگیری دیپلمات ها تحریم کرده بود و در طول بیش از ۳۷ سال گذشته، ناوگان مسافربری هوایی ایران فرسوده شد و با کمبود هواپیما مواجه بود. مقامات ایران اعلام کرده بودند که برای نوسازی این ناوگان به بیش از ۲۰۰ فروند هواپیمای نو نیاز دارند.
بر اساس قراردادهای جدید، ایرباس برای فروش ۱۰۰ فروند، ای تی آر برای فروش ۲۰ فروند و بوئینگ برای فروش ۱۴۰ فروند هواپیما با ایران به توافق رسیده اند.
برخی گزارش ها نیز حاکی از آنست که مذاکراتی برای خرید هواپیمای مسافربری سوخو ۱۰۰ از روسیه صورت گرفته است.
به نوشته رویترز، توافقنامه بوئینگ با آسمان، سومین هواپیمایی بزرگ ایران، نخستین توافقنامه این شرکت هواپیماسازی آمریکایی است که از زمان روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ به امضا رسیده است.
برخی جمهوریخواهان در کنگره آمریکا مخالف تجارت بوئینگ با ایران هستند و حتی پیش از این یکبار در طرحی از آقای ترامپ خواسته‌اند که معاملات ایران با بوئینگ را مسدود کند.
دیماه گذشته، روز چهارشنبه روزنامه جروزالم پست خبر داد که طرح جدید در مجلس نمایندگان از سوی نمایندگان جمهوریخواه و دموکرات پیشنهاد شده و رئیس جمهوری آینده آمریکا دونالد ترامپ و روسای نهادی اطلاعاتی دولت او را ملزم می کند که درباره انتقال بخش هایی از هواپیماهای تازه فروخته شده به شرکت مسافربری هوایی ایران به سوریه تحقیق کند.
پیشتر، سی ان ان در گزارشی روز دوشنبه نوشت، پیتر روسکام نماینده جمهوریخواه از ایالت ایلینویز در مجلس نمایندگان طرحی را ارایه کرد که براساس آن از مدیر اطلاعات ملی دولت ترامپ می خواهد تحقیقات درباره ایران ایر و سایر شرکتهای هواپیمایی ایران را آغاز کند. هدف از این طرح بررسی حمایت ایران ایر از نهادهای تحت تحریم یا سازمانهای تروریستی خارجی است.
به نوشته سی ان ان، این عضو کنگره آمریکا می گوید اگر شرکت هواپیمایی ایران ایر از این نهادها یا سازمان های تحریمی حمایت کرده، باید فورا به فهرست تحریمهای آمریکا افزوده شود و از تحویل هواپیمای جدید و قطعات ساخت آمریکا به این شرکت جلوگیری شود.
برد شرمن نماینده دموکرات از کالیفرنیا و لی زلدین نماینده جمهوریخواه از نیویورک از جمله کسانی بودند که از طرح آقای روسکام حمایت کردند.
درخواست این عضو کنگره در حالی است که در سه ماه اخیر برخی قانونگذاران آمریکایی مخالفت خودشان را با فروش هواپیما از سوی شرکت بوئینگ به ایران اعلام کرده اند.
در حال حاضر شرکت ماهان ایر که دومین شرکت هواپیمایی بزرگ ایران است بخاطر انتقال مهمات و سلاح به گروههای مورد حمایت ایران تحت تحریم است.
وزارت خزانه داری ایالات متحده آمریکا سال ۲۰۱۱ شرکت هواپیمایی ایران ایر را به تهیه خدمات برای سپاه پاسداران متهم کرد و در گزارش خزانه داری در این مورد آمده بود، «شرکت مسافربری ایران ایر برای انتقال موشک و قطعات راکت به سوریه مورد استفاده قرار گرفته است.»