الکس وطنخواه تحلیلگر مسائل ایران در واشنگتن در مطلبی که در نشریه فارن پالیسی نوشته می گوید ابراهیم رئیسی چهره فعال و نزدیک به علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی برای ورود به رقابت انتخاباتی ثبت نام کرد.
نویسنده می گوید رئیسی کاندیدایی است که اصولگرایان بیشتری اتفاق نظر را بر او دارند اما او نه کاریزماتیک است و نه این که در میان عموم مردم شناخته شده است و اقبال چندانی برای شکست دادن روحانی ندارد مگر آن که آرا «دستکاری شود.»
ظهور رئیسی تنها و تنها محصول پارتی بازی روحانیون جمهوری اسلامی و دستگاه امنیتی آن است. او علی رغم چهل دهه سابقه دولتی به دلیل هیچ ابتکار عمل دولتی و یا سیاسی شناخته شده نیست. مهارت او در چند دهه رشد آهسته و پیوسته در اطاعت از تمامی دستورهای روسای خود خلاصه می شود.
نام ابراهیم رئیسی برای چند ماه به عنوان رهبر آینده آورده می شود. پرش ناگهانی او به انتخابات ریاست جمهوری تنها در چارچوب کمپینی وسیعتر از سوی جناح مقابل روحانی برای برنده کردن رئیسی و قرار دادن او در مسیر رهبری پس از مرگ خامنه ای، قابل توضیح است.
رئیسی و خامنه ای هر دو در یک روستا در نزدیکی مشهد زاده شده اند. شهر مشهد تا قبل از رهبری آیت الله خامنه ای چندان در عرصه سیاست حرفی برای گفتن نداشت اما پس از آن آیت الله خامنه ای به این شهر جایگاه دیگری داد و سعی کرد با موقعیت دادن به دوستان و آشنایان پایگاهی وفادار به خود را در مشهد تشکیل دهد که هر وقت لازم بود به آن رجوع کند. رئیسی در سالهای اول رهبری خامنه ای ۳۰ ساله بود.
رئیسی در زمان سقوط محمدرضا شاه پهلوی، ۱۸ ساله و در حوزه علمیه قم بود. او ادعا می کند در میان ۷۰ طلبه ای بود که از سوی چهره های ارشد جمهوری اسلامی نوپا برای کلاس های آموزشی مدیریت در پست های دولت جدید انتخاب شد. علی خامنه ای یکی از مدرسان این دوره ها بود.
رئیسی در ۱۹ سالگی در دادگاهی در کرج آغاز به کار گرد. بسیاری از ایرانی ها او را بازجو و قاضی ذخیره در پرونده های مربوط به زندانیان سیاسی به یاد می آورند. وقتی آیت الله خامنه ای به رهبری رسید، روابط میان آنان به اتحادی نزدیک بدل شد.
ابراهیم رئیسی با دختر آیت الله علم الهدی امام جمعه مشهد، دیگر چهره شناخته شده مشهد و از نزدیکترین افراد به خامنه ای ازدواج کرد. رابطه نزدیک خامنه ای و علم الهدی، پدرزن رئیسی، در صعود حرفه ای رئیسی نقش عمده ای بازی کرده است.
او از سوی خامنه ای به عنوان تولیت آستان قدس رضوی و حرم امام رضا در مشهد منصوب شد.
وفاداری به حاکمیت؛ شمشیر دولبه
در اوت ۲۰۱۶ فرزند آیت الله حسینعلی منتظری فایلی صوتی از پدرش را منتشر ساخت که در آن در گفت و گو با چهار مقام قضایی در سال ۱۹۸۸ درباره اعدام زندانیان سیاسی هشدار می دهد و می گوید «تاریخ شما را قاتل خواهد دانست.» رئیسی یکی از آنان بود.
حسن روحانی یا هر کاندیدای دیگر باید بتواند رئیسی را در صندوق های رای شکست دهد. روحانی در عمل به وعده های خود کارنامه ناموفقی دارد و رای دهندگان ایرانی نشان داده اند که به میانه روترین نامزد ممکن تمایل دارند.
نداشتن تجربه سیاسی و شهرت به نزدیک بودن به رهبر جمهوری اسلامی اشتیاق عموم به سوی رئیسی را به عنوان رئیس جمهوری و رهبر آینده کم می کند.
تنها امید رئیسی به شخص خامنه ای است. سوال برای خامنه ای و مشاورانش این است که آیا رئیسی می تواند بدون درآوردن خشم مردم به کاخ ریاست جمهوری راه یابد؟
* این مقاله تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.