بنابر اعلام وبسایت «نور نیوز» وابسته به شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی، بخشهایی از توافق ایران و هند در بندر چابهار «محرمانه» شد.
این وبسایت به نقل از رئیس سازمان بنادر و دریانوردی ایران نوشته است: «بخشهایی از توافق جدید با هند برای توسعه بندر جنوب شرقی چابهار محرمانه شده است تا از مشکلات ناشی از تحریمهای آمریکا جلوگیری شود.»
علی اکبر صفایی مدعی شده که در صورت فاش شدن جزییات قرارداد چابهار در رسانهها، این احتمال وجود دارد که هند تحت فشار آمریکا قرار گیرد.
بنابر گزارشها قرارداد مشارکت یک شرکت هندی در تجهیز و بهرهبرداری از پایانههای کانتینری و کالای عمومی بندر چابهار، ۲۴ اردیبهشت ماه با حضور وزیر راه و شهرسازی جمهوری اسلامی و وزیر بنادر، کشتیرانی و آبراهههای هند امضا شد.
براساس این قرارداد شرکت بندرگاههای هند به مدت ۱۰ سال اجازه توسعه و کنترل چابهار را به دست آورد.
روزنامه هندی «اکونومیک تایمز» در این رابطه نوشت: برای هند بندر چابهار حلقه اتصال مهم به افغانستان، آسیای مرکزی و منطقه وسیعتر اوراسیا است که بتواند با بندر گوادر پاکستان یا طرح چین موسوم به «ابتکار کمربند و جاده» رقابت کند.
«اکونومیک تایمز» میگوید که با این حال، تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی توسعه بندر چابهار را کند کرده است.
ایالات متحده نیز به این قرارداد واکنش نشان داد و ودانت پاتل، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، ساعتی بعد از امضای قرارداد میان ایران و هند به خبرنگاران گفت: «همه شرکتها و افرادی که به دنبال قراردادهای تجاری با ایران هستند، باید از خطرات بالقوهای که متوجه خود کردهاند و خطر بالقوه تحریمها مطلع باشند.»
این قرارداد با واکنش منفی شهروندان و فعالان بلوچ نیز همراه شده بود. برهمین اساس عبدالستار دوشوکی، مدیر مرکز مطالعات بلوچستان در لندن در گفتگو با «صدای آمریکا» به این قرارداد واکنش نشان داد و گفت: «جمهوری اسلامی ایران در حالی بندر مهم و استراتژیک چابهار را طی قرارداد ده سالهای که به صورت اتوماتیک هر ده سال تمدید میشود، به هند واگذار کرده که مردم بلوچ هیچگونه مشارکتی در منافع آن ندارند.»
عبدالستار دوشوکی تاکید کرده بود که «قرارداد جمهوری اسلامی ایران با هندوستان نشان میدهد که حاکمیت ایران نه تنها هیچ برنامهای برای توسعه و عمران بلوچستان و دخیل کردن مردم بلوچ در اینگونه پروژهها ندارد بلکه سهم بلوچها، فقر، حاشیهنشینی، تبعیض، محرومیت، زندان، ترورهای مشکوک، اعدام، سرکوب، ظلم و ... است.»
به گفته دوشوکی، جمهوری اسلامی ایران با وجود اینکه بارها درآمدهای میلیارد دلاری از طریق بندر چابهار را اعلام کرده ولی هیچگونه سرمایهگذاری در منطقه انجام نداده بطوریکه سالانه صدها نفر در جادههای ترانزیتی که همین بارهای وارداتی و صادراتی عبور میکنند، جان خود را از دست میدهند.