هند طی هفته گذشته با نادیده گرفتن «توافق چابهار» دهها کانتینر شامل مواد غذایی برنج، چای، قهوه و غذاهای دریایی «از طریق بنادر گرجستان» به روسیه ارسال کرد.
بر اساس توافق چابهار قرار است هند محمولههای ترانزیتی را از طریق بندر چابهار به افغانستان، آسیای میانه و روسیه منتقل کند.
چابهار در استان سیستان و بلوچستان و واقع در جنوب شرق کشور، تنها گذرگاه دریایی حمل و نقل کالایی است که از برخی «معافیتهای اقتصادی» در تحریمهای گسترده آمریکا برخوردار است.
خبرگزاری ایلنا با انتقاد از «دور زدن بندر چابهار» توسط هند نوشته است «یک شرکت هندی راهبری این بندر را در دست دارد.»
رسانههای ایران اسفندماه سال گذشته هم اخباری منتشر کرده بودند مبنی بر اینکه «هند انتقال محمولههای گندم اهدایی به افغانستان را از مسیر پاکستان از سر میگیرد»، در حالی که پیشتر توافق شده بود «محمولههای ترانزیتی و گندم اهدایی از مبدا هندوستان از طریق بندر چابهار به افغانستان منتقل شوند.»
در پی حمله نظامی بامداد پنجم اسفندماه ۱۴۰۰ ارتش روسیه به خاک اوکراین که همچنان نیز ادامه دارد، تحریمهای گسترده اقتصادی از سوی آمریکا، کانادا، اتحادیه اروپا، ژاپن، کره جنوبی و بسیاری از دولتها علیه این کشور اعمال شد که مسکو را از انجام اقدامات متداول مالی و تجاری با چالشهای فراوانی روبرو کرد.
در این میان، برخی مقامات دولتی و بخش خصوصی ایران اعلام کردند که چنین وضعیتی، برای تهران «یک مزیت استراتژیک» در شرایط بحرانی اقتصاد کشور محسوب میشود و حتی جمشید نفر، دبیر کنفدراسیون صادرات ایران هجدهم اسفندماه ۱۴۰۰ گفته بود «تحریم روسیه، فرصت صادراتی برای ایران است.»
اتاق بازرگانی ایران بیست و پنجم اسفندماه ۱۴۰۰ در گزارشی از «ابعاد مختلف اقتصادی جنگ اوکراین و روسیه» اعلام کرده بود که «با توجه به روابط سیاسی نزدیک ایران با روسیه»، تهران این شانس را دارد که «از فرصتهای به وجود آمده» ناشی از این بحران، در راستای «توسعه صادرات کشور» بهرهمند شود.
ولی با اقدام اخیر هند در جابجایی گسترده کانتینری کالاهای صادراتی خود با استفاده از بنادر گرجستان، عملا دهلینو «مسیر دسترسی دریایی» جایگزینی را بیرون از مرزهای آبی و خاکی ایران برای «ارسال محمولههای تجاری به سمت روسیه» پیدا کرده است.