الیوت کوهن، استاد دانشکده مطالعات بین‌المللی پیشرفته جانز هاپکینز، با اشاره به خطاهای ارزیابی در مورد توانایی اوکراین در مقاومت و ادامه جنگ می‌گوید: «برآوردهای اغراق آمیز از ظرفیت نظامی روسیه و دستکم گرفتن ظرفیت اوکراین پیامدهای واقعی داشت. نه تنها غرب عرضه تسلیحات به اوکراین را کاهش داد، بلکه ارزیابی سیاستگذاران در مورد توانایی‌های اوکراین نیز از واقعیت دور بود.»
تاراس کوزیو، کارشناس سیاسی بریتانیایی، معتقد است که این باور که اوکراین به سرعت شکست خواهد خورد، مانع از آن شد که غرب در ماه‌های آغاز جنگ تجهیزات نظامی سنگین به اوکراین ارائه کند.
اما تنها پس از چند هفته از شروع تهاجم روسیه، هنگامی که ارتش اوکراین یک ستون روسی را که به سمت کیف حرکت می‌کرد، وادار به عقب‌نشینی کرد، تحلیلگران ناگزیر از بازنگری در پیش‌بینی‌های اولیه خود شدند. دلایلی برای اشتباه تحلیلگران وجود دارد.
۱. شناخت ناکافی
الکساندر ویندمن، مدیر پیشین امور اروپا در شورای امنیت ملی ایالات متحده می‌گوید مردم شناخت کمی از روسیه، و درک بسیار کمتری از اوکراین دارند. او با اشاره به الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴ گفت یک نقص اساسی، درک نکردن این موضوع بود که اوکراینی‌ها «مردمی که هشت سال درگیر جنگ بوده‌اند، مردم بسیار سرسختی هستند».
جرج باروس، تحلیلگر روسیه و اوکراین در مؤسسه مطالعه جنگ در واشنگتن، بر این باور است که تحلیلگران غربی اصلاحات ارتش اوکراین از سال ۲۰۱۴ را به حساب نیاوردند و بیش از حد روی توانایی‌های اوکراین از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ تکیه کردند.
اوکسانا مارکارووا سفیر اوکراین در ایالات متحده در گفتگو با صدای آمریکا گفت: «بیشتر نظرات کارشناسان غربی مبتنی بر روایت‌هایی بود که روسیه در ۳۰ سال گذشته ترویج کرده است.» او گفت این روایت‌ها که روسیه را به عنوان یک نیروی نظامی قدرتمند و اوکراین را به عنوان جامعه‌ای ضعیف نشان می‌دهد که از نیروهای روسی استقبال می‌کند، «از اتحاد جماهیر شوروی و امپراتوری روسیه سرچشمه می‌گیرد.»
مارکارووا گفت که تفکر غربی نیز تحت تأثیر تجربه اخیر در افغانستان است - جایی که اشرف غنی، رئیس جمهوری، به محض تهدید کابل در سال ۲۰۲۱ از کشور فرار کرد. اما ولودیمیر زلنسکی و دولت او در کی‌یف ماندند و میلیون‌ها شهروند برای دفاع از کشور خود هجوم آوردند. این امر رهبران غربی را مجبور به ارزیابی مجدد وضعیت می‌کند.
۲. خطا در ارزیابی نظامی
کارشناسان همچنین تنها بر اساس اعداد و داده‌های خام، و تحلیل مقایسه‌ای عوامل نظامی، فناوری، سیاسی، اقتصادی و سایر عوامل حاکم بر توانایی نظامی نسبی کشورها، ارتش روسیه را دست بالا و قدرتمندتر از ارتش اوکراین ارزیابی کردند. او توضیح داد که هر چند موسسه مطالعات جنگ برای پیش‌بینی تهاجم دیر کرد، اما به درستی ارزیابی کرد که روس‌ها در تلاش خود برای تصرف کیف شکست خواهند خورد.
طبق گفته کوزیو، کارشناسان غربی همچنین درنیافتند که فساد ریشه‌دار روسیه چگونه بر ارتش این کشور تأثیر می‌گذارد. «اگر روسیه یک کشور مافیایی است، پس ارتش روسیه نیز چنین خواهد بود.»
۳. ارزیابی های پیچیده
مایکل کافمن، مدیر برنامه مطالعات روسیه در مرکز تحلیل نیروی دریایی، می‌گوید که خود او جنگ قریب‌الوقوع را یک سال پیش به درستی پیش بینی کرد، اما مقاومت اوکراین را دستکم گرفت. «با این حال، بیشتر تحلیلگران فهمیدند که روسیه برای کنترل اوکراین کار سختی خواهد داشت. اجماع بر این بود که اوکراین در جنگ متعارف شکست خواهد خورد، اما روسیه در اشغال موفق نخواهد شد. بسیاری از همکاران اوکراینی هم این دیدگاه را داشتند».
کافمن تأکید کرد که سیاست آمریکا در مورد حمایت اطلاعاتی و کمک نظامی به اوکراین پس از هفته‌های اول به طرز چشمگیری تغییر کرد: «هرگز به طور جدی از ما سؤال نشد که اگر ایالات متحده واقعاً از اوکراین حمایت کند، جنگ چگونه پیش خواهد رفت.»
