رهبران کشورهای غربی در شرایطی مراسم هشتادمین سالگرد عملیات نیروهای متفقین در سواحل نرماندی در فرانسه برگزار کردند که اروپا به دلیل ادامه تهاجم روسیه به اوکراین، بار دیگر در سایه جنگ قرار دارد.
با پیوستن ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، به رهبران غربی در نرماندی برای این مراسم بین‌المللی، این رویدادها زمینه بسیار نمادینی را برای گفتگو در این باره فراهم می‌کند که اوکراین چگونه می‌تواند پس از پیشروی‌های نیروهای روسی، روسیه را به مرزهای خود عقب براند.
جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده؛ چارلز سوم، پادشاه بریتانیا؛ و جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، روز پنجشنبه ۱۷ خرداد، به نمایندگی از قدرت‌های متفقین، به فداکاری‌های عظیم ده‌ها هزار سرباز در سواحل شنی و صخره‌ای نرماندی زیر آتش شدید نیروهای آلمان نازی ادای احترام کردند.
چارلز سوم در بنای یادبود آن کشور در وِر سور- مِر که مشرف به ساحل طلا، یعنی همان مکانی است که سربازان بریتانیا در ژوئن ۱۹۴۴ در آن فرود آمدند، گفت: «ما درسی را که در طول دهه‌ها، بارها و بارها به ما یادآوری شده است، به یاد می‌آوریم: ملت‌های آزاد باید در کنار هم بایستند تا بتوانند با استبداد مقابله کنند.»
جاستین ترودو هم گفت که جهان باید به دفاع از دموکراسی ادامه دهد و و افزود: «دموکراسی هنوز از سوی متجاوزانی که می‌خواهند مرزها را دوباره ترسیم کنند، تهدید می‌شود.»
بازماندگان جنگ جهانی دوم که حدود ۲۰۰ تن بودند و بعضی از آنها بیش از ۱۰۰ سال دارند، از مهمانان ویژه این برنامه بودند.
سیسیل نیوتن، کهنه سرباز ۱۰۰ ساله بریتانیایی، که در مراسم یادبود در ورِ سور- مِر حضور داشت، به خبرگزاری فرانسه گفت که همه کسانی که در آن عملیات بودند، همواره در یاد و خاطر او هستند.
پادشاه بریتانیا اشاره کرد که هر چند تعداد سربازان بازمانده از جنگ روز به روز کمتر می‌شود، «از وظیفه ما در یادآوری آنها، آنچه که در راهش ایستادگی کردند، و آنچه که برای همه ما به دست آوردند، هرگز کاسته نمی‌شود.»
امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، با حضور در مراسم هشتادمین سالگرد حمله به نرماندی گفت: «هیچ کس در فرانسه نمی‌تواند فداکاری شما را فراموش کند.»
جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، که خود در سال ۱۳۲۱ (۱۹۴۲) و در زمان جنگ جهانی دوم به دنیا آمد، ایالات متحده را مدافع دموکراسی و اتحادهای بین‌المللی خواند. او با کهنه سربازان بازمانده آمریکایی در بنای یادبود قربانیان این کشور در نرماندی دیدار کرد.
سفر رسمی رئیس‌جمهوری آمریکا به فرانسه تا روز یکشنبه بیستم خرداد، ادامه دارد.
امانوئل مکرون پیشتر با اعزام نیرو به اوکراین مخالفت کرده بود؛ اما در هفته های اخیر برای استقرار مربیان نظامی فرانسوی در اوکراین تلاش کرده است. این در شرایطی است که غرب آمادگی خود را برای اجازه دادن به اوکراین برای استفاده از تسلیحات ارائه شده توسط غرب برای حمله به اهدافی در روسیه نشان داده است.
به رغم مشارکت قاطع «اتحاد شوروی» در شکست دادن آلمان نازی در جنگ جهانی دوم، به دنبال حمله روسیه به اوکراین در سال ۱۴۰۰، هیچ‌یک از مقامات روسیه به این مراسم دعوت نشده‌اند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، شامگاه چهارشنبه ۱۶ خرداد، در گفتگو با خبرنگاران خارجی در شهر سن پترزبورگ، با اشاره به دعوت نشدن کشورش گفت: «بگذارید آنها بدون ما جشن بگیرند.»
او با تأکید بر این که اتحاد شوروی حدود ۲۷ میلیون سرباز و غیرنظامی را در جنگ جهانی دوم از دست داد، افزود: «آنها از دعوت از روسیه که جانشین قانونی اتحاد شوروی است، و چنین خسارات هنگفتی را متحمل شده است، خودداری می‌کنند.»
در جریان جنگ جهانی دوم، استقرار نیروهای متفقین با پشتیبانی عملیات هوابرد، بزرگترین عملیات دریایی از نظر تعداد کشتی‌های مستقر و نیروهای درگیر بود.
متفقین در عملیاتی که از آلمان‌ها مخفی مانده بود، در پنج ساحل در سراسر نرماندی پیاده شدند. در پایان روزی که به «طولانی‌ترین روز» معروف شد، ۱۵۶ هزار سرباز متفقین با ۲۰ هزار خودرو جنگی، در زیر باران گلوله، توپ و آتش نازی‌ها در شمال فرانسهٔ تحت اشغال آلمان فرود آمدند.
این عملیات، «آغاز پایان» اشغال اروپای غربی توسط آلمان نازی بود.
