لهستان روز یکشنبه صحنه برگزاری چند مراسم برای بزرگداشت هشتادمین سالگرد «فرار بزرگ» ۷۶ اسیر جنگی از یک اردوگاه نازی‌ها بود.
در جریان این ابتکار نبوغ‌آمیز در خلال جنگ جهانی دوم، ۷۶ اسیر جنگی از یک اردوگاه نازی‌ها در لهستان با عنوان «اشتالاگ لوفت ٣» از طریق تونلی که مخفیانه حفر کرده بودند، به جنگل‌های برفی اطراف گریختند.
به گزارش تلویزیون دولتی «تی‌وی‌پی ورلد» لهستان، در مراسمی که در «زاگان» محل اردوگاه مزبور برگزار شد سربازان عضو لشکر ١١ سواره‌نظام زرهی لهستان و نیروهای آمریکایی مستقر در آنجا در مراسم شرکت کردند.
اکثر سربازانی که در شب ۲۴ مارس ۱۹۴۴ از «اشتالاگ لوفت ٣» گریختند، با پایانی غم‌انگیز روبرو شدند. فقط سه نفر از آنها موفق به فرار شدند و ۵۰ تن از ٧٣ نفر دستگیرشده به دستور آدولف هیتلر اعدام شدند.
این اقدام که «فرار بزرگ» نام گرفت، باعث شرمساری نازی‌ها شد و بعدها در ۱۹۶۳ در فیلمی با بازیگری استیو مکوین به روی پرده‌های سینما رفت.
طراحان این نقشه یک سال به طور مخفیانه سه تونل به نام‌های «تام»، «دیک»، و «هری» حفر کردند. نازی‌ها موفق به کشف اولین تونل شدند اما دو تونل دیگر همچنان مخفی ماندند.
طبق نقشه، قرار بود ۲۰۰ زندانی از طریق تونل «هری» به بیرون زندان فرار کنند اما در شب فرار، اولین زندانی که از تونل بیرون رفت متوجه شد که این تونل آنقدر که پیش‌بینی کرده بودند، فراتر از سیم نبود.
پیش از آنکه نگهبان نازی متوجه ردپای زندانیان فراری شود، ۷۶ از آنها فرار کردند. اما از این تعداد، تنها فرار دو خلبان نروژی و یک هلندی موفقیت‌آمیز بود.
هیتلر از این مساله آنچنان خشمگین شد که دستور اعدام تمامی ٧٣ فراری دستگیرشده را داد و در نهایت ۵۰ تن از آنها بر خلاف کنوانسیون ژنو در مورد چگونگی رفتار با اسیران جنگی اعدام شدند.
بعدها قتل خلبانان متفقین بخشی از محاکمه‌های نورنبرگ بود و چندین افسر گشتاپو به اتهام دست‌داشتن در آن اعدام شدند.
