در پی مناقشه ایران و افغانستان بر سر حقآبه رود هیرمند، حسین امیرعبداللهیان گفت که جمهوری اسلامی «هیئت حاکمه فعلی افغانستان را به رسمیت» نمیشناسد و «بر لزوم تشکیل دولت فراگیر» در این کشور تأکید دارد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی روز پنجشنبه چهارم خرداد با تأکید بر ضرورت حل مسئله حقآبه در چارچوب اقدامات حقوقی، «درگیریهای مرزی» میان ایران افغانستان در ماههای گذشته را «باعث نگرانی» دانست.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، امیرعبداللهیان با بیان این که «راهی جز تعامل بین دو کشور وجود ندارد»، گفت که جمهوری اسلامی میخواهد «به روند تحقق صلح و امنیت در افغانستان» کمک کند و از حاکمان فعلی این کشور نیز انتظار متقابل دارد.
مقامات طالبان گفتهاند به هیئت ایرانی برای بازدید از ذخایر سدهای افغانستان اجازه نخواهند داد.
عباس استانکزی، معاون وزیر امور خارجه طالبان، روز چهارشنبه با بیان این که «سدهای آب جزو مراکز حساس محسوب میشوند» افزود: «به هیچ وجه به کارشناسان ایرانی اجازه داده نمیشود از سد کجکی بازدید کنند.»
همچنین ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، در قبال درخواست ایران برای بازدید از سدها، گفته است که مقامات جمهوری اسلامی ایران باید به حرفهای مقامات دولت افغانستان بسنده کند.
اختلافات بر سر حقآبه ایران از رود هیرمند در ماههای گذشته میان جمهوری اسلامی و طالبان شدت گرفت. سخنگوی طالبان ادعا کرده که در معاهده ۱۳۵۱ (دلتا) در این باره چیزی ذکر نشده است.
بر اساس معاهده دلتا میان ایران و افغانستان در دوره زمامداری محمدرضا شاه پهلوی، افغانستان متعهد شد معادل دبی ۲۶ متر مکعب بر ثانیه آب از هیرمند وارد سیستان و بلوچستان بشود.
روزبه اسکندری، کارشناس سازههای آبی، پیشتر به صدای آمریکا گفت که بعد از انقلاب در ایران دولتهای مستقر در افغانستان عهدنامه دلتا را به طور دائم نقض کردند و خشکسالی گسترده در استان سیستان و بلوچستان شد.
ابراهیم رئیسی ۲۸ اردیبهشت، در سفر به سیستان و بلوچستان با لحن تهدیدآمیز و کمسابقهای درباره حقآبه هیرمند خطاب به طالبان گفته بود: «حرف من را جدی بگیرید تا بعدا گلایه نکنید.»