طی روزهای گذشته وضعیت شهر کردنشین کوبانی در شمال سوریه بحرانی‌تر شده است، بطوری که بنا بر گزارش‌های میدانی و رسانه‌ای، این شهر هم مرز ترکیه هم‌اکنون در آستانه سقوط قرار گرفته و احتمال کشتارجمعی ساکنان آن به دست پیکارجویان گروه موسوم به «دولت اسلامی» نیز امری قریب‌الوقوع دیده می‌ود.
بیش از یک ماه از تشکیل ائتلاف کشورها به رهبری آمریکا برای مبارزه با گروه افراطی دولت اسلامی (داعش) می‌گذرد.
جان کربی سخنگوی وزارت دفاع آمریکا، پنتاگون، روز چهارشنبه گفت «گروه داعش فردا از بین نمی‌رود، ممکن است و ممکن است داعش به دست خود داعش ساقط شود؛ حل مساله داعش زمان‌بر است، اما حملات هوایی در رسیدن آمریکا به اهدافش مؤثر بوده است.»
رویکرد ایالات متحده به عنوان رهبر این ائتلاف بین‌المللی، و ترکیه به عنوان همسایه سوریه با انبوهی از جمعیت کُرد، در احتمال سقوط شهر کوبانی به دست پیکارجویان داعش بسیار مهم جلوه می‌کند.
برخورد ترکیه با داعش در سوریه
بیش از یک هفته از موافقت پارلمان ترکیه برای مشارکت ارتش این کشور در نبرد با گروه دولت اسلامی – که تا پیش از اعلام برپایی یک خلافت خودخوانده اسلامی در اوایل تیر ماه خود را دولت اسلامی عراق و شام یا داعش می‌نامید – می‌گذرد.
در پی تصویب مجوز اقدام نظامی ارتش، احمد داود اوغلو نخست وزیر ترکیه به یک شبکه تلویزیونی آن کشور گفته بود که «حداکثر تلاش خود را بکار خواهد بست تا شهر کردنشین کوبانی در شمال سوریه، نزدیک مرز ترکیه، به دست پیکارجویان داعش سقوط نکند.»
اما وی در مورد این که آیا این تلاش منجر به دخالت مستقیم نظامی خواهد شد یا نه، توضیحی نداد. فقط گفت هرگونه دخالت نظامی ترکیه ممکن است پای آنکارا را به درگیری به درازای ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک با سوریه باز کند.
کارشناسان بر این باورند که دخالت آنکارا موجب بی‌ثباتی در امنیت مرزهایش و قدرتمندتر شدن حکومت بشار اسد، که ترکیه خواهان سقوط آن است، می‌شود. همچنین موجب تقویت نیروهای کرد وابسته به حزب کارگران کردستان که به تازگی به سه دهه شورش مسلحانه پایان دادند، می‌شود.
آسیه عبدالله یکی از دو رهبر اصلی حزب اتحاد دموکراتیک کردستان وابسته به حزب کارگران کردستان در گفتگو با صدای آمریکا از کوبانی، ازعدم اقدام نظامی ارتش ترکیه پس از مصوبه پارلمان آن کشور به شدت انتقاد کرد و گفت «در عمل ترکیه کمکی به کوبانی نکرده است. ترکیه صرفا در حرف گفته که ضد داعش است و به ما کمک می‌کند.»
وی در عین حال از ارتش آزاد سوریه به خاطر همرزمی با مدافعان شهر کوبانی تقدیر کرد و افزود که ۱۰ تن از آنها «شهید» شده‌اند.
وی همچنین حملات هوایی را به تنهایی کافی ندانست اما خواستار ادامه بمباران هوایی مواضع داعش بویژه سلاح‌های سنگین آنها مانند توپخانه و تانک، توسط هواپیماهای ائتلاف شد.
اما هنری بارکی استاد روابط بین الملل دانشگاه «لی‌های» در آمریکا در گفتگو با صدای آمریکا، ترکیه را مقصر محدود کردن آمریکا در نجات شهر کوبانی می‌داند و می‌گوید «اگر دولت ترکیه می‌خواست، اجازه استفاده از حریم هوایی خود را به آمریکا می داد. شهر کوبانی با ترکیه هم مرز است و ضربه زدن به مواضع داعش را برای آمریکا آسان‌تر می‌کند. درنتیجه این بی‌میلی دولت آنکارا است. همین ترکیه اجازه ورود به مبارزان ضد اسد از خاکش را به سوریه می‌داد، اما حالا جلوی کمک به کردها آن سوی مرز در ترکیه را گرفته است و این تطابق عمل با کلام است.»
وی در ادامه افزود «هیچ شکی نیست که ترکیه نمی‌خواهد آنچه کردها در عراق بدان دست یافتند، کردها در سوریه هم داشته باشند، یعنی ایجاد همان اقلیم خودمختار. زیرا در آن صورت آنکارا با دو اقلیم خودمختار کردنشین، یکی در سوریه و دیگری در عراق هم مرز خواهد شد و این امر تاثیر زیادی روی جمعیت کرد ترکیه خواهد داشت.»
برخورد آمریکا با داعش در سوریه
جک هس در مقاله‌ای در نسخه اینترنتی فارین پالسی با استناد به مدارک به تازگی از طبقه‌بندی خارج شده وزارت خارجه نوشت این اسناد نحوه تعامل و تضعیف مدافعان کُرد شهر کوبانی توسط آمریکا را نشان می‌دهد.
وی با اشاره به سابقه حزب اتحاد دموکراتیک کردستان به عنوان یگانه مدافع شهر کوبانی می‌نویسد: از نیمه سال ۲۰۱۲ میلادی که ارتش سوریه از این مناطق خارج شده، این حزب کنترل آن ناحیه از جمله شهر کوبانی را به دست گرفته است. این حزب وابسته به حزب کارگران کردستان (PKK)، یک سازمان شبه‌نظامی است که از سال ۱۹۸۴ میلادی با آنکارا در نبرد است و به تبع آن در لیست سازمان‌های تروریستی توسط ترکیه و ایالات متحده قرار گرفته است.
وی به نقل از رابرت فورد سفیر پیشین آمریکا در دمشق که به وجود کانال‌های پنهان گفتگو با این حزب اذعان کرده، نوشته است که واشنگتن همواره نگران واکنش تند ترکیه نسبت به گفتگوهای آمریکا با این گروه بوده است؛ بنابراین ایالات متحده همپیمان خود را در جریان این گفتگوهای پنهان قرار می‌داده است.
با توجه به احتمال قتل عام ساکنین کوبانی توسط پیکارجویان افراطی داعش، برخی خواستار تجدید نظر آمریکا در تعامل با کردهای سوریه هستند.
الیزا مارکوس کارشناس مسائل کُردها می‌گوید «اگردر یک سال گذشته ایالات متحده کمک‌های خود را به حزب اتحاد کردستان گسیل داشته بود، امروز شاهد گسترش قلمروی داعش از سوریه تا عراق نبودیم. آمریکا باید این واقعیت را بپذیرد که کُردها بهترین همپیمانش در منطقه هستند، زیرا کردها به دنبال دولتی سکولار و متمایل به غرب هستند و در مبارزه با گروه‌های افراطی اسلامی منسجم‌تر عمل می‌کنند.»
