لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ ایران ۰۷:۱۷

الشرق الاوسط:سیاست آمریکا در خاورمیانه و توهم ساده دلی آمریکاییان


عکس گروهی جان کری و متحدان عرب آمریکا. جده، عربستان سعودی. ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۴
عکس گروهی جان کری و متحدان عرب آمریکا. جده، عربستان سعودی. ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۴

ایاد ابو شکرا، سردبیر نشریه الشرق الاوسط، چاپ لندن در مقاله ای در بخش نظرهای این نشریه به سیاست های آمریکا در قبال خاورمیانه، اعراب، اسراییل، ایران و داعش پرداخته است. او در این مقاله می نویسد:

در جوانی گاه جوک های نژادپرستانه ای می خواندم و می شنیدم و فیلم ها و سریال های تلویزیونی ای می دیدم که تصویرهای کلیشه ای و سطحی از ملت های جهان عرضه می دادند. و درعین حال می دانستم که خود عرب ها، به ویژه در غرب، تا چه حد کلیشه ای معرفی می شوند.

در آن روزها رایج ترین کلیشه ها این بود که آمریکایی ها مردمانی ساده دل و زود رای اند، فرانسوی ها بی ثبات و جوشی اند، بریتانیایی ها حیله گر، مؤدب، سرد و محتاطند، و آلمانی ها جدی، خشک و منظم و پرکار، و روس ها زمخت و بسیار مطیعند.

البته بعدها فهمیدم که اینها جز کاریکاتور نیستند و عمومیت دادن به مردم به این صورت کاری به کلی نادرست است . برای مثال، درآلمان مردان و زنانی دیده ام که دوستی شان سرشار از گرما و محبت است، در بریتانیا که ۳۶ سال است در آن زندگی می کنم، چه بسا مردمانی دیده ام که نه حیله گر و نه سرد بوده اند.

واما در مورد آمریکایی ها؟ البته ضرب المثل معروفی ست که می گوید، تا نباشد چیزکی مردم نگوید چیزها. اما ساده دلی مشهور آمریکایی ها هرگز مانع از آن نشده است که شخصیت های سیاسی ای که عموماً به ساده دلی متهم شده اند، به بالاترین مقام های این کشور دست نیابند. روسای جمهوری چون جورج بوش، رونالد ریگان و جرالد فورد تنها اندکی از آنان اند. کسانی که از پیچیدگی و پیش رفتگی نظام سیاسی آمریکا خبردارند، می دانند که رسیدن به چنان قله ای با هوش اندک غیرممکن است. و حتی اگر کسی که به موفقیت دست یافته خبرگی اش اندکی از حد کمال کمتر باشد، بی شک بهترین نماینده یا سخنگوی بازیگران قدرتمندی ست که در پشت صحنه بازی می کنند. در واقع، این امر دلیلی دیگر است بر این که در آمریکا نهاد ها بسی قدرتمند تر از افرادند.

نویسنده می افزاید، یکشنبه گذشته، جان کری، وزیر خارجه آمریکا مهمان مرکز سابان برای سیاست خاورمیانه در مؤسسه بروکینگز در واشنگتن بود. کری سخنرانی جالبی ایراد کرد و در آن به گسترش یافتن طیف امکانات برای همکاری منطقه ای در خاورمیانه در مبارزه با افراط گرایی و تروریسم اشاره کرد. همکاری ای که اسراییل و چند کشور عرب را دربرمی گیرد.

کری گفت: «ما شاهد برآمدن بالقوه هم دستگی تازه میان کشورهایی هستیم که جز نفرت از افراط گرایی چیز مشترک دیگری ندارند». که در واقع به تلویح به افراط گرایی مسلمانان سنی نظر داشت. او به ویژه از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج (فارس) نام برد و ابراز امیدواری کرد که به زودی اسراییل، فلسطینی ها، اردن و مصر نیز به این همدستی بپیوندند. او در عین حال از پیشرفت هایی که «ائتلاف بین المللی» در مبارزه نظامی، مالی و فقهی با داعش به دست آورده و این که داعیه های مذهبی این گروه روز به روز با انتقاد بیشتری روبرو می شود، ابراز خوش وقتی کرد.

مرکز سابان توسط بازرگان آمریکایی- اسراییلی زاده در مصر بنیان گذاری شده و بیشتر حاضران و مخاطبان کری در روز یکشنبه هوادار اسراییل بودند. بنابراین کری در سخنانش می کوشید مخاطبانش را از آینده مطمئن کند و بر حزم دولت اوباما و تعهد کامل آن به مقابله با افراط گرایی و تروریسم تاکید کند و در نتیجه حامیان اسراییل را آگاه کند که که درواقع شریکان عرب و مسلمانان «میانه رو» به صلح با اسراییل تمایل دارند.

خلاصه آن که کری با خودی هایش سخن می گفت، با این حال مشکل این بود که در حرف هایش چند نکته مهم را از نظر انداخته بود.

یکم: اکثریت کشورهای عرب به پیمان اسلو وفادارند. پیمانی که توسط یاسر عرفات و رهبران وقت اسراییل بسته شد و بر صلحی واقعی و فراگیر، و نه تسلیم شدن به عقاب های اسراییل، نظیر کسانی که در حزب لیکود دیده می شوند، تاکید داشت. تنها کشورهای منطقه که پیمان اسلو را نپذیرفتند و عرفات را به خیانت به خودگردانی فلسطینیان متهم کردند ایران و سوریه بودند. یعنی همان کشورهایی که واشنگتن همواره به حمایت از تروریسم متهمشان کرده است.

دوم، آن بازیگر منطقه که همچنان بر تاسیس «ارض موعود» پافشاری می کند، حزب حاکم لیکود است. بنیامین نتانیاهو، رهبر حزب لیکود و نخست وزیر اسراییل، اکنون از مسلمانان «افراط گرای» سنی، و از حماس که از حمایت ایران برخوردار است، و از جهاد اسلامی استفاده می کند تا مسئله تاسیس اسراییل به عنوان دولتی یهودی را در بحبوحه فعالیت هایش برای انتخابات پیش رو، پیش کشد. و این همه درحالی ست که واشنگتن در کمال تعجب سکوت اختیار کرده است.

سوم، به رغم این که واشنگتن همه سابقه ایران را در زمینه دخالتش در تروریسم در خاورمیانه می داند، دولت اوباما ایران را به عنوان متحد خود برگزیده است، به قیام مردم سوریه بی اعتنایی می کند، و به متحدان «میانه رو»یی چون حسنی مبارک مصر و زین العابدین بن علی در تونس، که برای دوستی با آمریکا بهای گزافی پرداخته اند، پشت می کند.

چهارم، سخنان کری شاید با سیاست های برخوردار از حسن نیت پیشین آمریکا پس از کمپ دیوید هم جهت باشد، اما حسن نیت به تنهایی کافی نیست. بسیار ی از این سیاست ها درواقع از حسن نیت برخوردار بوده اند، سیاست جیمی کارتر که قطعا چنین بود. با این حال کری از این امر غفلت می کند که صلح تنها بر بنیان محکم اعتماد می تواند استوار شود. تا زمانی که اعتماد در کار نباشد، هیچ فرصتی برای صلح میان اسراییلی ها و فلسطینی ها متصور نخواهد بود؛ و هر سخنی از اتحاد یا دیدگاه مشترک میان اعراب، اسراییلی ها وایرانیان مسخره است؛ و تصور «دوستی» بین آمریکا و اعراب افسانه ای بیش نخواهد بود.

این هفته در اجلاس سالانه شورای همکاری خلیج (فارس) با شرکت نمایندگان کشورهایی که سال هاست خود را دوست آمریکا می پنداشته اند، برگزار شد. این کنفرانس در حالی برگزار شد که در پس- زمینه جهان عرب، و به ویژه شورای همکاری خلیج (فارس)، این باور رسوخ کرده که پرزیدنت اوباما دوستان تازه ای پیدا کرده است- درست همان طور که واشنگتن همواره منافع و اعتبار اعراب «میانه رو» را، با حمایت بی قید شرطش از هر آن کس که بر اسراییل حکومت می کند، نادیده گرفته است، دولت کنونی نیز اکنون تمامی منطقه را به سوی پذیرفتن سلطه ایران، به عذر جنگ با افراط گرایی و تروریست های تکفیری می راند.

سردبیر الشرق الاوسط در پایان می نویسد: گردنم را راست می گیرم و می گویم که استراتژی اوباما به هیچ وجه ساده دلانه نیست، آری، اما نتیجه اشتباه محاسبه های مهم است. زیرا تنها نیروی معتبری که قادر به رویارویی با داعش و ازپادرآوردن آن و سازمان های مشابه آن است، اعراب سنی میانه رو هستند که هرگز خود را نیازمند دست بردن به سلاح دربرابر بقیه جهان نیافته اند. و امروز، این محاسبات غلط می تواند سنی های میانه رو را به سوی کشتن یا کشته شدن براند.

XS
SM
MD
LG