تامرلان و جوهر تسارنایف، دو برادر مظنون به بمبگذاری در ماراتون بوستون هفته گذشته یک شبه معروف شدند. آنان عاملان انفجارهای دوگانه در نزدیکی خط پایان ماراتن بوستون شناخته شدند و طی تعقیب و گریزی تنگاتنگ با پلیس خیلی زود به دام افتادند.
با آن که انگیزه احتمالی آنان از این اقدام در هاله ای از ابهام است و تحقیق و بازجویی از جوهر سارنایف و والدین آنان ادامه دارد، چندین نکته هنوز جای تعجب است، نکاتی که به بازداشت سریع آنان توسط پلیس کمک کرد. از جمله این که چرا جوهر تسارنایف سعی نکرده بود برای آن که شناسایی نشود در جریان ماراتن، عینک تیره به چشم بزند و یا کلاهش را طوری به سر بگذارد که به راحتی قابل شناسایی نباشد. یا این که چرا برای تحویل گرفتن اتومبیلش که به تعمیرگاه سپرده بود به آنجا مراجعه کرد و از خیر اتومبیل نگذشت و یا این که اصولا چرا دو برادر پس از انفجارها در بوستون ماندند؟
انفجار در عصر روز دوشنبه به وقت محلی رخ داد. دو برادر در فاصله انفجار تا زمان بازداشت کارهای عجیبی انجام دادند مثلا به باشگاه ورزشی رفتند، جوهر به یک پارتی شبانه دانشجویی رفت، در واقع آنان برنامه ای برای ترک آمریکا و حتی شهر بوستون نریخته بودند. آنان پول نقد هم نداشتند و برای گرفتن پول به سه خودپرداز بانک مراجعه کردند. این ها و برخی دلایل دیگر نشان می دهد آنان نقشه قبلی نکشیده بودند.
مادر و پدر جوهر و تامرلان سارنایف، از زمان انفجار بمب ها در نزدیکی خط پایان مسابقه ماراتن، از محل سکونتشان در روسیه با پلیس آمریکا همکاری داشتند. آنان برای پاسخگویی به سوالات بیشتر مسئولان امنیتی آمریکا درباره پسرانشان به آمریکا سفر کرده اند.
تامرلان ۲۶ ساله در نتیجه شدت جراحاتی که در جریان تعقیب و گریز با ماموران پلیس در واترتاون ایالت ماساچوست داشت، جان باخت. همسر او کاترین راسل نام دارد و آمریکایی است. آن دو دختری سه ساله دارند. وکیل خانم راسل پیشتر به رسانه ها گفت که موکلش برای کمک به تحقیقات پلیس تا جای ممکن همکاری می کند. او همچنین گفته است که از شنیدن خبر دست داشتن شوهر و برادر شوهرش در بمب گذاری «در بهت فرورفته است.»
لس آنجلس تایمز می گوید وضعیت ارتباط کاترین راسل و تامرلان تسارنایف در زمان حول و حوش انفجار مشخص نیست که در چه حدی بوده است. کاترین پس از آشنایی با تامرلان مسلمان شد. آنان در ژوئن ۲۰۱۰ ازدواج کردند.
خانواده تسارنایف گفته اند که او در سال های اخیر گرایش زیادی به اسلام یافته بود و نمازش را سر وقت میخواند. گفته می شود که تامرلان و همسرش در جلسات مرکز اسلامی بوستون شرکت می کردند.
جوهر ۱۹ ساله، همچنان در بیمارستان بستری و زیر نظر پلیس است. او به ماموران اف بی آی گفته است که عملیات بمب گذاری را راسا و بدون ارتباط باگروه های خارجی ترتیب داده اند.
برایان جنکینز، کارشناس تروریسم گفته است که برادران سارنایف در آن زمره از مردان جوانی دسته بندی می شوند که از طریق اینترنت جذب اسلامگرایی افراطی می شوند. در عین حال گمانه زنی هایی در رابطه با سفر شش ماهه تامرلان به روسیه در سال ۲۰۱۲ و سو ظن به ارتباط وی با یک گروه شبه نظامی اسلامگرا صورت گرفته است.
اف بی آی، در سال ۲۰۱۱ به درخواست مقامات اطلاعاتی روسی که می گفتند تامرلان یک افراط گرای اسلامی است، با او مصاحبه کرده بود. دلیل نگرانی مقامات روسی مشخص نیست اما اف بی آی هیچ مبنایی برای تحقیقات بیشتر نداشت. ظاهرا اف بی آی از سفر چند ماهه او به روسیه نیز بی اطلاع بود چرا که نام او با دیکته متفاوتی از آنچه که در بانک اطلاعات اف بی آی ثبت شده بود در فهرست مسافران هواپیمایی روسی ایرفلوت ثبت شده بود و در نتیجه اف بی آی به شکل خودکار از سفر او مطلع نشده بود.
گمرک و اداره امنیت مرزی آمریکا نام و مشخصات تمامی مسافرانی که به کشور رفت و آمد می کنند را جمع آوری می کنند. نام مسافران از طریق شرکت های هوایی در اختیار ماموران قرار می گیرد.
زبیده تسارنایف، مادر دو مظنون قبل از سفر به آمریکا به مقاماتی از سفارت آمریکا در مسکو پاسخ داده بود. دادگاه منطقه ناتیک در ماساچوست به شبکه خبری ای بی سی آمریکا گفته است که زبیده تسارنایف سال گذشته از حضور در دادگاهی که برای رسیدگی به اتهام دزدی به ارزش ۱۶۰۰ دلار از یک فروشگاه زنجیره ای آمریکایی مقرر شده بود خودداری کرد. طبق قانون او به خاطر این اتهام در صورت ورود به آمریکا با خطر بازداشت مواجه می شد.
خانم تسارنایف بر بیگناه بودن فرزندانش اصرار دارد. او به رسانه ها گفت که اف بی آی، بیش از یک سال است که تامرلان را زیر نظر دارد و در صورتی که او کار خطایی انجام می داد از چشم اف بی آی محفوظ نمی ماند. او گفته بود: «آنها هر قدم او را زیر نظر داشتند. به من گفتند که اطلاعات مربوط به خرابکاری را از وبسایت های افراط گرا یاد گرفته بود اما حالا می گویند که کارش یک اقدام تروریستی بوده. این صحت ندارد…» خانم تسارنایف به تلویزیون ای بی سی گفت: «آنچه که رخ داد وحشتناک است. اما ایمان دارم که پسرانم در آن دخالت نداشتند. می دانم. من یک مادرم و بچه هایم را می شناسم.»
هافینگتون پست به نقل از آنا کیلزر، زنی که برای برای ماساژ و ماسک صورت به خانه زبیده تسارنایف می رفته و مشتری او بوده گفته است که همسر تامرلان همیشه با مادر شوهرش در خانه بود. او گفت پس از روز کارگر دیگر به خانه آنها نرفته زیرا زبیده گفته بود که دارد به روسیه برمی گردد.
خانم کیلزر می گوید خانه آنان کوچک بود و تامرلان نمی توانسته دور از چشم اهل خانه مواد منفجره و سلاح داشته باشد. او امیدوار است اظهارات همسر تامرلان جزئیات بیشتری از ماجرا را روشن کند.
