مادر دو برادر زندانی در بند ۸ زندان اوین که بعد از آتشسوزی به زندان رجایی شهر منتقل شدهاند بعد از ملاقات با آنها از مشاهدات فرزندانش درباره حادثه آتشسوزی اوین
میگوید.
«توران کبیری»، مادر «کاوه» و «یاشار» «دارالشفا» نقل میکند که بر اساس مشاهدات فرزندانش، آن چه در شنبه شب در زندان اوین اتفاق افتاده، مختص یک یا دو بند این زندان نبوده و «فاجعهای انسانی» روی داده است.
بنا به گفتههای مادر کاوه و یاشار دارالشفا، شنبه شب، این دو برادر و سایر زندانیان از پنجرهای از داخل بند خود که به بند ۷ زندان اوین و محل شروع آتشسوزی مشرف بوده، دیدهاند که ماموران تیراندازی میکنند و همینطور زندانیان به زمین میافتند.
فرزندان خانم کبیری به او گفتهاند که ماموران با گاز اشکآور و تیراندازی بهطور مداوم به زندانیان شلیک میکردهاند.
بنا بر این روایت، ماموران زندان از سه روز قبل، درهای بندها را برخلاف روند همیشگی قفل میکردهاند، ولی با این وجود، زندانیان بند ۸ برای کمک به زندانیان بند ۷، به در فشار آورده و قصد خروج از بند را داشتهاند.
بنا به شنیدههای خانم کبیری، بیش از ۲۰۰۰ نفر از زندانیان بند ۷ و ۸ بعد از حادثه آتشسوزی ،با فشار و ضرب و شتم مجبور به اقامت در فضای سوله ورزشگاه اوین شدهاند و «شرایط به حدی بد بوده که حتی اجازه نشستن به زندانیان و افراد مسنتر هم داده نمیشده و پاسخ هر خواستهای، کتک و توهین و تحقیر وحشتناک بوده است.»
پیش از این نرگس محمدی، زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین نیز درباره قفل شدن درب بندها و احتمال حمله از پیش برنامهریزی شده به زندان اوین هشدار داده بود.
خانم محمدی در مورد چگونگی بروز فاجعه مرگبار زندان اوین نوشت که سه روز پیش از این حادثه، کپسولهای آتشخاموشکن به دستور ریاست زندان و به بهانه پر کردن، از بند خارج شد.
او با تشبیه حادثه آتشسوزی زندان اوین به میدان جنگ نوشت: «با توجه به مجموعه شرایط حاکم بر زندان و آنچه آن شب همه ما شاهد بودیم، زندان بیشباهت به میدان جنگ نبود و نیروهای امنیتی و نظامی از زمین و بالای پشتبامها، بندها را به محاصره گرفته بودند و زندانیان به شلیک گلوله تهدید میشدند و صدها گلوله شلیک شد و انفجارهای مهیبی رخ داد.»
این زندانی سیاسی با محکوم کردن حمله به بندهای سیاسی و ضرب و شتم زندانیان از انتقال بیش از ٩٠٠ زندانی به مکانهای معلوم و نامعلوم و همچنین تداوم شرایط به شدت امنیتی در زندان خبر داد.
نرگس محمدی از مراجع حقوق بشری، عفو بینالملل، گزارشگران ویژه حقوق بشر و کمیساریای عالی حقوق بشر و کمیسیون حقوق بشر اتحادیه اروپا خواست وضعیت زندانیان را مورد توجه جدی قرار دهند و دولت ایران را موظف به حفظ جان و سلامت آنها نمایند.
او در بخش دیگری از این نامه با اشاره به شرایط ایران و گسترش اعتراضات سراسری با ابراز نگرانی از شرایط زندانیان نوشت: «بیم آن میرود که برخی منابع امنیتی-نظامی با بهره گرفتن از وقایع ساختگی و شرایط موجود، جان برخی از زندانیان سیاسی در زندانها را به خطر انداخته و ناشی از ناآرامیها اعلام نمایند. »
محمد نوری زاد زندان سیاسی هم در فایلی صوتی گفته بود در زندان اوین با «دوشکا و کلاشنیکف» شلیک کردند و ما جنازههای «آشولاش» دیدیم.
خبر حادثه آتشسوزی و سپس شنیده شدن صدای شلیک گلوله و چندین انفجار ،شنبه شب، ۲۳ مهرماه ،در رسانهها و ویدیوهای ارسالی شهروندان اعلام شد.
مقامات قوه قضائیه تاکنون درباره دلیل واقعی این آتشسوزی و ابعاد انسانی آن اطلاعرسانی نکردهاند و فقط گفتهاند که آتش در پی «شورش» چند تن از زندانیان رخ داده و ۸ نفر نیز در اثر استشمام دود، جان باختهاند.