شیرین عبادی، حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل، در گفت‌وگو با صدای آمریکا مین‌گذاری در مناطق شهری را «از مصادیق نقض حقوق بشر» دانست.
این حقوقدان در گفت‌وگو با صدای آمریکا تأکید کرد، نقاط شهری «به هیچ وجه» نباید مین‌گذاری شود و استفاده از آن حتی در مناطق جنگی نیز ممنوع است.
برنده جایزه صلح نوبل درباره مین‌گذاری در تپه‌های اطراف زندان اوین به صدای آمریکا گفت که از کمپین بین‌المللی مین و کمیسر جدید حقوق بشر سازمان ملل درخواست کرده است که این مسئله در پرونده نقض حقوق بشر ایران درج شود.
کنوانسیون جهانی «اُتاوا»، ساخت، استفاده، ذخیره و فروش مین ضدنفر را ممنوع می‌کند؛ اما ایران به این معاهده جهانی نپیوسته است و به گفته خانم عبادی، نمی‌شود بر اساس آن جمهوری اسلامی را محکوم کرد، اما «طبق کلیات ضوابط حقوق بشر»، ایجاد «رفتار پرخطر برای شهروندان» محکوم است.
شیرین عبادی تأکید کرد: «من با نامه‌ای که هم به کمپین بین‌المللی مین و هم به کمیسر جدید حقوق بشر نوشته‌ام، از آنها درخواست کردم که از کلیه سازوکارهایی که در اختیار دارند، استفاده کنند و دولت را مجبور به پاک‌سازی این مین‌ها بکنند.»
او اضافه کرد: «فردا اگر این‌ها از قدرت افتادند و رفتند بیرون، دیگر کسی اصلا نقشه آن مین‌ها را ندارد! و از سوی دیگر این مین‌ها روی تپه کار گذاشته شده، هر برف و باران می‌تواند باعث جابه‌جایی این‌ها بشود و حتی اگر کسی نقشه هم داشته باشد برای پاک‌سازی مین، در اثر جابه‌جا شدن مین‌ها بسیار دشوار و پرهزینه و باعث تلفات جان‌های بی‌گناهی خواهد شد. تمام این‌ها بر خلاف ضوابط کلی حقوق بشر است.»
این برنده جایزه صلح نوبل، با تأکید بر «موارد متعددی از نقض حقوق بشر» که تاکنون جمهوری اسلامی مرتکب آن شده، به سقوط عمدی هواپیمای مسافربری، وقایع آبان ۹۸، کشتار دی ۹۶ و کشتار زندانیان در دهه ۶۰ اشاره کرد و گفت: «تمام این‌ها برگ‌های سیاه پرونده حقوق بشری جمهوری اسلامی ایران است. این پرونده هم می‌تواند یک برگ سیاه دیگری باشد. این برگ‌های سیاه روزی به درد می‌خورد. روزی که ستمکاران را در دادگاه بین‌المللی محاکمه می‌کنند.»
خانم عبادی که در دهه ۸۰ خورشیدی کانون مشارکت برای پاک‌سازی مین را با کمک چند تن از هم‌فکران خود تأسیس کرد، تأکید می‌کند: «آن موقع ما از وجود مین در شهر تهران بی‌اطلاع بودیم، برای این که کسی گزارش نکرده بود.»
این حقوقدان درباره اقدامات این کانون می‌گوید: «آن موقع ایران دومین کشور آغشته به مین در جهان بود. بسیار سعی کردیم که دولت ایران را تشویق کنیم به کنوانسیون اوتاوا بپیوندد که متأسفانه تلاش‌ها به جایی نرسید و حتی چند گروه بین‌المللی از جمله گروهی که پاک‌سازی بخشی از افغانستان را هم انجام داده بود می‌خواست بیاید ایران و پاک‌سازی کند، ولیکن دولت موافقت نکرد و می‌گفتند که ما خودمان پاک‌سازی می‌کنیم.»
به گفته شیرین عبادی، پاک‌سازی مین «عمدتا در مناطق استخراج نفت و جاهایی بود که نیاز داشتند از مین عاری باشد» انجام شد و «بسیاری از دهکده‌ها، زمین‌های زراعی» آغشته به مین ماند و در «یک روستای بزرگی حتی یک خانواده نبود که سالم باشد یعنی بالأخره یکی از اعضای خانواده روی مین رفته بود.»
او همچنین به مین‌گذاری کویر لوت از سوی مقامات حکومتی و نسبت دادن آن به قاچاق‌چی‌های مواد مخدر اشاره کرد و گفت: «دولت جواب داد که این‌ها در حقیقت قاچاق‌چی‌ها کار گذاشته‌اند برای این که این راه حمل قاچاق است از افغانستان می‌آیند که تریاک را رد بکنند و برای این که تحت تعقیب قرار نگیرند مین‌گذاری کرده‌اند و خودشان می‌دانند که جاهای مین کجا است که مأموران نتوانند آنها را تعقیب کنند. در حقیقت انداختند گردن قاچاق‌چی‌های مواد مخدر. اما خیلی جالب است که یک ماه بعد رئیس پاسگاه ژاندارمری آن محل یک بیانیه داد که گردشگرانی که می‌خواهند کویر را بگردند، بیایند تا ما نقشه مین بهشان بدهیم تا با مین برخورد نکنند.»
رسانه‌های نزدیک به نهادهای امنیتی و سپاه پاسداران از جله «مشرق‌نیوز» و خبرگزاری «فارس»، پس از وقوع آتش‌سوزی و انفجار در زندان اوین مدعی شدند که تعدادی زندانی «اقدام به فرار» کردند و در ضلع شمالی و پشت زندان که کوه وجود دارد، وارد «میدان مین» شدند و «تعداد تلفات این افراد نزدیک به هفت نفر بوده است.»
این ادعا از سوی علی خضریان رد شد و به گزارش روزنامه شرق، سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی روز سه‌شنبه بر اساس «شواهد و بررسی‌های دقیق» عنوان کرد: «هیچ کسی در شب واقعه زندان اوین بر اثر انفجار مین آسیبی ندیده و اساسا کسی موفق به فرار از زندان نشده است تا روی مین برود.»
هرچند ادعای فرار زندانیان و وارد شدن آنها به محوطه مین‌گذاری شده در تپه‌های اطراف اوین از سوی یک مقام مجلس شورای اسلامی رد شد، اما او در این اظهارات، مین‌گذاری در اطراف این زندان در شمال تهران را رد نکرد.
