جان کری، روز یکشنبه ۳۱ ژانویه در یک پیام ویدیویی گفت که بحران سوریه راه حل نظامی ندارد. در زیر متن پیام ویدیوی وزیر خارجه آمریکا را می خوانید:
برای تقریبا ۵ سال دنیا با وحشت شاهد اتفاقاتی در سوریه بود که منجر به درگیری های وحشیانه و کشته شدن صدها هزار نفر و آواره شدن میلیون ها نفر داخل و خارج این کشور شد. سوریه امروز یک فاجعه انسانی را تجربه می کند که از زمان جنگ جهانی دوم نظیر نداشته است.
در ماه های اخیر تلاش های دیپلماتیک و گسترده ای آغاز شده که برای نخستین بار تمامی کشورهای اصلی درگیر و دارای منافع در سوریه را در بر می گیرد. هدف از این تلاش ها کاهش تنش ها، منزوی کردن گروه های تروریستی مانند داعش و بوجود آوردن زمینه برای رسیدن به سوریه ای آرام و متعلق به همه گروه ها است.
آخر هفته ای که گذشت، تلاش های دیپلماتیک به نقطه ای اساسی رسید و مقامات دولت سوریه همراه با نمایندگان بلند رتبه تمامی گروه های درگیر در ژنو مذاکراتی را آغاز کردند که با حمایت سازمان ملل برگزار می شود. امروز، با توجه به منافعی که این گفتگوها در بر دارند، من از هر دو طرف می خواهم که از این فرصت به دست آمده نهایت استفاده را ببرند و با اعتقادی راسخ برای پیشرفتی قابل ملاحظه در روزها آتی مذاکرات جدی را ادامه دهند.
دنیا امیدوار است هر دو طرف فورا به سمتی پیش بروند که نیازهای میلیون ها سوری تامین شده، فشار از روی کشورهای همسایه برداشته شود، مهاجرت به حداقل برسد، به روند صلح کمک شود و صلح و پایداری برای سوریه به ارمغان بیاید.
موضوع اصلی در برنامه این مذاکرات، آتش بس جامع در کل کشور سوریه و آمادگی برای دوران گذار دموکراتیک بر اساس قرارداد ۲۰۱۲ ژنو و قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت خواهد بود که به پایان خشونتها خواهد انجامید.
در حالی که اوضاع جبهه های جنگ و درگیری روی مذاکرات تاثیر خواهد گذاشت، در پایان، راه حل نظامی پایان این بحران را رقم نخواهد زد.
بدون مذاکره، خونریزی افزایش خواهد یافت و این روند تا نابودی آخرین شهر، آخرین خانه، تاسیسات و آخرین نماد تمدن ادامه خواهد یافت.
این اتفاق باعث افزایش تعداد تروریست ها خواهد شد، که به وجود آمده از این جنگ و درگیر این جنگ هستند. این درگیری ها منطقه را کاملا غرق و شرایط را خارج از کنترل خواهد کرد.
این همان چیزی است که مذاکرات در ژنو می تواند جلوی آن را بگیرد. همچنین ضرورتی حیاتی در این زمینه وجود دارد که از سوی قوانین بین المللی و اصول اولیه انسانی هم مورد الزام است و آن هم قدم برداشتن برای بهبود شرایط مردم سوریه است.
بحران انسانی که تا به حال هم وضعیتی اسفبار و غیر قابل قبول داشته، همچنان و هر روز در حال بدتر شدن است. این ارقام همچنان روزانه در حال افزایش است؛ بیش از ۱۳ میلیون سوری هم اکنون نیازمند کمک های انسان دوستانه هستند. ۶ میلیون آنها کودکان هستند. صدها هزار نفر همچنان در مناطقی گرفتار هستند که غذارسانی به آنها صورت نمی گیرد یا به ندرت صورت می گیرد. پشت هر کدام از این اعداد، انسانی مانند خود ما وجود دارد. مردان، زنان و کودکان رنجی را تحمل می کنند که قابل تصور نیست. کمتر از یک درصد از مردم و یک درصد از مناطق تحت محاصره سوریه در سال ۲۰۱۵ امکان دریافت کمکهای غذایی داشتند.
ما تنها در مورد مکان هایی که دسترسی به آنها مشکل است صحبت نمی کنیم، شهر مضایا که با ماشین یک ساعت با دمشق فاصله دارد، مردم آن در ماه های اخیر مجبور به خوردن علف و برگ شده اند. چگونه رژیم و شبه نظامیان طرفداران به این مساله پاسخ دادند؟ با مین گذاری و نصب سیم خاردار تا امدادگران نتوانند وارد شهر شوند. این هفته این گزارش را شنیدیم که ۱۶ نفر دیگر از ساکنان شهر بدلیل گرسنگی در سرمای زمستان از میان رفته اند.گزارش شده که سایر ساکنان شهر مانند اسکلت متحرکند.
تراژدی مضایا تنها مورد نیست. از اوایل سال گذشته رژیم سوریه ۱۱۳ درخواست از سازمان ملل دریافت کرده که به آن کشور کمک های انسان دوستانه ارسال کند. حیرت انگیز این است که فقط با ۱۳ مورد آن موافقت شده و به انجام رسیده است. این در حالی است که مردم می میرند. کودکان در رنجند. نه بدلیل وقایع ناشی از جنگ. بلکه بدلیل پیامد های تاکتیک های عمدی: تسلیم شوید یا گرسنگی بکشید.
این تاکتیک برخلاف قوانین جنگ است.
بگذارید به روشنی بگویم. رژیم سوریه مسئولیت اساسی دارد. تمام طرف های درگیر وظیفه دارند امکان دسترسی کمک های انساندوستانه به شهروندان نیازمند را میسر کنند. نه در یک هفته. نه پس از مذاکرات بیشتر. بلکه اکنون. امروز.
تحت قطعنامه ۲۲۵۴ دولت و تمامی گروه ها ملزم هستند به بمباران و دیگر حملات علیه غیرنظامیان پایان دهند. نه در آینده. بلکه هم اکنون. جامعه بین المللی باید در اصرار به پیروی از این قطعنامه متحد باشد.
دولت های حامی مخالفان و بویژه دولت هایی که از بشار اسد که نیروهایش بخش بزرگی از مناطق جنگی را کنترل می کند حمایت می کنند چنین الزامی را دارند. نباید فراموش کنیم که مردم سوریه همیشه به یاد خواهند داشت که اسد و متحدان او از ابتدا در این جنگ منبع اصلی کشتار، شکنجه و محرومیت بوده اند. و همچنین دلیل اصلی جلب جنگجویان خارجی به آن کشور که دلیلی برای حضور داعش است.
کارکنان بین المللی گروه حامی سوریه در هفته های اخیر دائما در تماس بوده اند تا از شدت این بحران بکاهند و اطمینان حاصل کنند که امداد رسانی به مناطق جنگ زده سوریه امکان پذیر باشد.
لازم است جهان برای پایان دادن به رنج و ستم مردم سوریه و پایان دادن به این جنگ و نه طولانی کردن آن در یک مسیر حرکت کند.
مهمترین کار برای قطع پای داعش، مذاکره برای یافتن یک راه حل سیاسی است. مذاکره ای که اجازه دهد تمامی طرفین، کشورها، روی شکست گروه تروریستی داعش برای همیشه تمرکز کنند.
این ضرورت امروز صبح هنگامی که تروریست ها در یک زیارتگاه مذهبی در دمشق بمب گذاشتند و ده ها نفر کشته شدند، مورد تاکید قرار گرفت.
مردم سوریه شایسته هستند تا گزینه واقعی برای آینده خود را انتخاب کنند. نه انتخاب بین سرکوب بی رحمانه از یک سو و تروریسم از سوی دیگر. این گزینه ای است که مورد علاقه دولت بشار اسد است. مردم سوریه نیاز به گزینه ای ناشی از یک روند سیاسی معتبر دارند. این روند سیاسی این هفته در ژنو انجام می شود. راه پیش رو سراسر چالش است. موفقیت قطعی نیست. ولی ما سالها در این جنگ بیرحمانه دیده ایم که نبود مذاکرات چه حاصلی دارد. در نتیجه من از همه گروه ها می خواهم از این فرصت استفاده کنند. منافع کشورشان را در نظر داشته باشند.
شورای امنیت سازمان ملل متحد چارچوبی را برای پایان دادن به جنگ سوریه ایجاد کرده است. که شامل آتش بس، دسترسی امدادرسانی انسان دوستانه در تمام کشور، پروسه گذار، و انتخابات ظرف ۱۸ ماه آتی است تا مردم سوریه بتوانند در مورد سرنوشت سوریه تصمیم بگیرند.
این فرصت در حال حاضر فرصتی واقعی است تا از یکپارچگی، استقلال، تمامیت ارضی و ویژگی های غیر فرقه ای سوریه اطمینان حاصل کنیم تا بتوان نهاد های آن کشور را دست نخورده نگاه داشت و از حقوق تمام مردم سوریه بدون توجه به مذهب و قومیت آنان دفاع کرد. ما از همه گروه ها در ژنو می خواهیم که اولین قدم اضطراری را بردارند و نگذارند این فرصت حاضر از دست برود.
