مقامات تشکیلات خودگردان فلسطینی خود را برای سفر به واشنگتن با هدف انجام دور دیگری از گفتگوها با نمایندگان ارشد کاخ سفید آماده می کنند. در همین حال هیات بلندپایه ای از حماس در انتظار قطعی شدن سفر خود به تهران است.
پرزیدنت ترامپ در دیداری که ماه گذشته از خاورمیانه داشت در چند فرصت تاکید کرد که مصمم است برای حل مسئلۀ فلسطینی – اسرائیلی بیشترین کوشش خود را به عمل آرود.
نخستین دیدار بین رئیس جمهوری ایالات متحده و محمود عباس رئیس حکومت خودگردان فلسطینی در سوم ماه مه گذشته در کاخ سفید انجام گرفت که "مثبت و سازنده" توصیف شد.
در آن دیدار محمود عباس نرمش معینی نشان داد، و برای از سرگیری گفتگوهای صلح ابراز آمادگی قاطع کرد. او به پیش شرط های قبلی خود اشاره ای نکرد و یک مقام فلسطینی در هفته پیش به خبرنگاران گفت که عباس حاضر است برخی از خواسته های خود را تعدیل کند. ولی همان مقام ساعاتی بعد این سخنان خود را تکذیب کرد.
فلسطینی ها امیدوارند پس از پایان ماه رمضان، هیاتی را به واشنگتن بفرستند. ولی تاریخ سفر قطعی نشده است. فلسطینی ها چنین دیداری را برای پیشبرد صلح بسیار مهم می دانند.
منابع فلسطینی می گویند که هدف آنها در این مرحله آن است که دقیقا بدانند دولت جدید ایالات متحده چه طرحی را ارائه می کند و خطوط اصلی سیاست خاورمیانه واشنگتن چیست. ولی با توجه به آنکه نهادهای مسئول در وزارت خارجه آمریکا و کاخ سفید هنوز به طور کامل سازماندهی نشده اند، رسیدن به این هدف آسان نخواهد بود.
عظام الاحمد مقام ارشد گروه فتح به خبرنگاران گفت که فلسطینی ها در انتظار پاسخ قطعی مقامات کاخ سفید هستند. الاحمد که عضو ارشد کمیته مرکزی فتح است گفت که اعضای هیات فلسطینی تعیین شده اند.
بیشتر آنها همان شخصیت هایی خواهند بود که در دیدار پرزیدنت ترامپ با محمود عباس در کاخ سفید حضور داشتند.
صائب عریقات سرپرست فلسطینی مذاکرات صلح با اسرائیل، ریاست آن را به عهده خواهد داشت و رئیس سازمان امنیت و اطلاعات فلسطینی و همچنین رئیس نهاد سرمایه گذاری حکومت خودگردان، در شمار دیگر اعضای برجسته هیات خواهند بود.
درخواست آمریکا برای توقف پرداخت به خانواده مهاجمان
در آستانه این سفر، رکس تیلرسون وزیر خارجه ایالات متحده فاش کرد که دولت واشنگتن از حکومت خودگردان خواستار شده از ادامه پرداخت حقوق ماهیانه به خانواده های فلسطینی هایی که در جریان تعرض جانی به اسرائیلی ها کشته شده اند خودداری ورزد و همچنین پرداخت حقوق ماهیانه به فلسطینی هایی را که به جرم عملیات آدم کشی در زندان های اسرائیل به سر می برند قطع کند.
مقامات اسرائیلی روز چهارشنبه گفتند محمود عباس این خواسته آمریکا را نادیده گرفته و انتقال حقوق ماهیانه ادامه دارد.
قطع پرداخت حقوق ماهیانه، یکی از خواست هایی بود که اسرائیل در تماس های جاری با مقامات ارشد آمریکا مطرح ساخت. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل گفته بود "امکان ندارد که حکومت خودگردان از پول هایی که کشورهای دیگر به فلسطینی ها اعطا می کنند، برای پاداش دهی و تشویق عملیات تروریستی علیه اسرائیل استفاده کند".
آقای تیلرسون قول داده بود که این درخواست اسرائیل عملی شود.
حماس در تهران
در مورد سفر هیات بلندپایه ای از حماس به تهران، هنوز گزارش های موثقی نرسیده است. رسانه های لبنانی نوشته بودند که شماری از شخصیت های برجسته حماس به بیروت آمده و در انتظار دریافت دعوت نامه از تهران هستند.
حماس در ماه های اخیر با بحران مالی وخیمی روبرو شده که ادامه حکومت آن در غزه را به خطر انداخته است.
قطع رابطه چندین کشور عربی با امیرنشین قطر که بزرگترین حامی مالی حماس در نوار غزه بوده، همراه با تصمیم حکومت خودگردان در مورد قطع پرداخت حقوق ماهیانه به کارمندان دولتی در غزه، بحران مالی را به اوج رسانده است.
آنچه که در روزهای اخیر این بحران را وخیم تر می کند، تقاضای حکومت خودگردان از اسرائیل برای کاهش میزان تامین برق برای نوار غزه است. به دنبال این اقدام، مدتتامین برق در غزه از چهار ساعت در روز به سه ساعت کاهش یافته و خشم اهالی را برانگیخته است.
در اسرائیل ابراز نگرانی می شود که ادامه این بحران ممکن است موجب ازسرگیری عملیات خشونت بار و حتی جنگ شود. سران حماس هشدار داده اند که ادامه این وضع باعث "انفجار" خواهد شد.
نتانیاهو روز سه شنبه اعلام کرد که کاهش تامین برق به درخواست حکومت خودگردان بوده که بودجه کافی برای پرداخت آن به اسرائیل را ندارد. او تاکید کرده بود که اسرائیل قصد جنگ ندارد، ولی اوضاع را از نزدیک دنبال می کند.
مقامات حماس در غزه به حکومت خودگردان هشدار دادند که قطع حقوق ماهیانه به کارمندان دولتی در غزه و مستمری زندانیان امنیتی فلسطینی در زندان های اسرائیل "پیامدهای وخیم" خواهد داشت.
تحلیگران می گویند که رویدادهای خاورمیانه از هنگام به روی کارآمدن دولت پرزیدنت ترامپ، ادامه وضع را برای حماس و دیگر سازمان های چریکی و اسلامی بسیار دشوار ساخته است. مبارزه با تروریسم و ستیزجوییی هانی که به نام اسلام صورت می گیرد، هدف های اصلی دولت جدید ایالات متحده است.
ولی واشنگتن در این تلاش تنها نیست، بلکه عربستان سعودی و امیرنشین ها نیز به آن پیوسته اند. همزمان، مصر هم به ستیز آشتی ناپذیر با اخوان المسلمین ادامه می دهد.
پرزیدنت السیسی، رئیس جمهوری مصر حماس را شاخه ای از اخوان المسلمین می داند و از این رو دولت مصر نیز همانند اسرائیل به محاصره غزه ادامه می دهد.
تحلیگران امور خاورمیانه می گویند بحران کنونی حماس ممکن است آن را کاملا به سوی جمهوری اسلامی ایران بکشاند. ولی مناسبات طرفین در ظرف سال های اخیر دستخوش جذر و مدهای متعدد بوده است.
از یک سو، جمهوری اسلامی ایران خود با مشکلات مالی روبروست و از سوی دیگر حماس می داند که اگر بیش از حد به حکومت ایران نزدیک شود، موجب خشم عربستان سعودی و مصر و اردن خواهد شد و ممکن است همانند قطر مورد تحریم ممالک عربی و اسلامی قرار گیرد – امری که ادامه حکومت حماس در غزه را به خطر خواهد انداخت.