رقابت صادرکنندگان نفت خلیج فارس در آسیا بر سر فروش نفت

کشورهای صادر کننده نفت خاورمیانه برای فروش نفت در سریع ترین بازارهای نفتی در حال رشد آسیا دست به رقابتی شدید زده اند، که عمدتاً ناشی از کاهش تقاضا در بازارهای نفتی غرب است.

به طور کلی در حال حاضر، در سطح جهانی، کشورهای تولید کننده با ارسال نفت بیشتر به بازارهای نفتی کشورهای در حال رشد عمده آسیائی ، تلاش می کنند تا کاهش تقاضا در بازارهای آمریکا و اروپا را جبران کنند.

پس از ده ها سال تسلطی راحت بر بازارهای نفتی جهان، اکنون با کاهش تقاضای نفت در بازارهای غرب، رقابت سختی بین صادر کنندگان نفت، به ویژه کشورهای تولیدکننده نفت حوزه خلیج فارس، بر سر بازارهای در حال رشد نفتی تریلیون دلاری آسیا در گرفته است.

تحلیل گران دلیل کاهش تقاضای نفت از سوی آمریکا را استخراج سنگ نفت، و استخراج نفت سنگ – یا شیل - خوانده، و علت کاهش نیاز در بازارهای نفتی اروپا را رکود اقتصادی و سیاست های صرفه جوئی اقتصادی عنوان کرده اند.

از این رو، برای تولیدکنندگان نفت چاره ای جز ارسال نفت به کشورهای در حال رشد عمده آسیائی باقی نمانده است. ولی در ماه های آینده، با لغو و کاهش تحریم های نفتی ایران از سوی غرب، و افزایش روزانه یک میلیون بشکه صادرات نفتی ایران، انتظار می رود که نبرد رقابتی موجود از این هم که هست شدیدتر گردد.

در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران از طریق ارائه تخفیف، فروش به اقساط، و لغو هزینه های حمل و نقل توانسته است به تولید نفت خود ادامه داده، و با دیگر کشورهای صادرکننده نفت به رقابت بپردازد.

در حالی که کاهش تقاضا در بازارهای نفتی کشورهای صادر کننده نفت اوپک را تحت فشار قرار داده است، قرار است که وزیران نفت اوپک روز چهارشنبه، در وین گردهم آیند تا عرضه روزانه ۳۰ میلیون بشکه ای این سازمان را مورد بحث قرار دهند.

ویکتور شوم، مشاور نفتی ، شرکت بین المللی «آی اچ اس»، که روز چهارشنبه در اجلاس وزیران نفت اوپک حضور خواهد داشت، با اشاره به قیمت نفت که در حال حاضر هر بشکه بیش از صد دلار است، پیش بینی کرد که اوپک در سطح تولید خود تغییر نخواهد داد.

شوم گفت: «نوسانات قیمت در بازارهای جهانی نفت، افزایش صادرات نفتی عراق، افزایش صادرات نفت از سوی کشورهائی که عضو اوپک نیستند، به ویژه افزایش صادرات نفت در آمریکای شمالی، واحتمال بازگشت ایران به بازارهای نفتی جهان کشورهای عضو اوپک را به شدت تحت فشار قرار داده ، و با چالش های عمده ای روبه رو خواهد ساخت.»

کاهش نفت صادراتی ایران باعث افزایش تولید و صادرات نفت عراق شده و بازار فروش حاضر و آماده ای برای بغداد فراهم آورده است. پس از سالها جنگ و تحریم، اکنون تعمیر و مرمت تأسیسات و صنایع نفتی عراق باعث شده تا صادرات نفتی این کشور به سرعت افزایش یابد.

عراق تا سال آینده به دومین صادره کننده بزرگ نفت به چین در می آید. شرکت های نفتی چین با بغداد قراردادهائی به امضاء رسانده اند که در سال آینده صادرات نفتی عراق به چین را ۶۸ درصد، یعنی روزانه ۸۸۲ هزار بشکه، نسبت به سال گذشته افزایش خواهد داد.

با وجود ازریابی سخت، مقامات اوپک برآورد کرده اند که ظرف ۵ سال آینده احتمالاً از عرضه نفت این سازمان ۸ درصد کاسته خواهد شد؛ که عمدتاً ناشی از استخراج نفت سنگ، و سایر منابع انرژی، از جمله توسعه انرژی های بازیافتی است.

رقابت بین کشورهای صادر کننده نفت خاورمیانه باعث شده تا خریداران آسیائی، از جمله پالایشگاه های نفتی در آسیا بتوانند نفت ارزانتری خریداری کنند.