حضور دو فیلم ایرانی در بخش رقابتی اصلی جشنواره کن، و یک فیلم ایرانی در بخش هفته منتقدان، رویداد مهمی برای سینمای ایران محسوب می‌شود.
تارنمای هنری «ورایتی» با انتشار مقاله مفصلی در همین رابطه، ضمن معرفی فیلم‌های ایرانی حاضر در جشنواره فیلم کن از جنبه‌های مختلفی به اهمیت این موضوع برای سینمای ایران پرداخته است.
به نوشته ورایتی، اگر چه ایران درگیر بحران اقتصادی عمیق ناشی از سیاست‌های افراط‌گرایانه، و مدیریت نادرست همه‌گیری ویروس کرونا است، سینمای ایران سال خوبی را تجربه می‌کند. همزمان فیلم‌های تازه و مطرحی در چشم‌انداز سینمای ایران دیده می‌شود و این فیلم‌ها احتمالا در جشنواره‌های بین‌المللی خواهند درخشید.
این در حالی است که مذاکرات میان تهران و قدرت‌های جهانی برای احیای توافق هسته‌ای که می‌تواند تحریم‌های فلج‌کننده علیه ایران را برطرف کند، به بن‌بست رسیده است.
محمد اطبایی، کارشناس و توزیع‌کننده بین‌المللی فیلم که ریاست شرکت «ایرانیان ایندیپندنتز» در تهران را بر عهده دارد، میگوید که «آن چه همه از آن بسیار خوشحال هستند، این است که کن خوشبختانه اکنون نماینده نسل جوان فیلم‌سازان ایرانی است.»
به گفته آقای اطبایی که مشاور پیشین جشنواره فیلم ونیز است، پس از حدود یک دهه حضور سینماگرانی چون عباس کیارستمی، اصغر فرهادی، جعفرپناهی، و محمد رسول‌اف در جشنواره‌های جهانی، اکنون فیلم‌سازان دیگری انتخاب می‌شوند.
«عنکبوت مقدس» ساخته علی عباسی، یکی از فیلم‌های ایرانی است که امسال در بخش رقابتی اصلی جشنواره فیلم کن شرکت دارد.
این اثر با الهام از یک پرونده جنایی واقعی در ایران تولید شده است و ماجرای سعید حنایی را به تصویر می‌کشد که در تلاش مذهبی خود برای «پاکسازی» مقدس ایرانیان، تبدیل به یک قاتل زنجیره‌ای می‌شود و زنان تن‌فروش در شهر مشهد را می‌کشد.
عنکبوت مقدس با بازی زهرا امیرابراهیمی، سارا فضیلت، مهدی بجستانی، و آرش آشتیانی در اردن فیلم‌برداری شده است.
به گفته علی عباسی، پس از دستگیری این قاتل زنجیره‌ای و شروع مراحل قضایی، ناگهان عده‌ای شروع به تشویق این مرد به‌عنوان قهرمان کردند.
این سینماگر ایرانی که ساکن اروپا است، در ادامه می‌افزاید که هنگامی که بخشی از رسانه‌های محافظه‌کار ایران نیز به تشویق سعید حنایی پرداختند، این موضوع برای او جالب شد که «چطور ممکن است کسی فکر کند که این قاتل یک قهرمان است؟»
اگر چه عنکبوت مقدس یک فیلم ایرانی است ولی در ایران فیلم‌برداری نشد؛ زیرا مقامات ایرانی از صدور مجوز فیلم‌برداری به علی عباسی خودداری کردند.
این سینماگر با اشاره به فیلم‌برداری در اردن، یادآور می‌شود که به خودش گفته بود آزادی و امکان پرداختن به ماجراهای واقعی داستان مهمتر از اصالت فیلم‌برداری صحنه‌ها در شهر مشهد است.
به گفته علی عباسی، «عنکبوت مقدس» یک داستان با مضمونی بسیار واضح است و به «زن‌ستیزی» می‌پردازد.
تغییرات اجتماعی به ویژه در رابطه با زنان، هسته مرکزی دومین فیلم ایرانی حاضر در بخش رقابتی جشنواره کن است.
به نوشته ورایتی، «برادران لیلا» ساخته سعید روستایی، یک درام توانمندسازی زنانه است که در پس زمینه خانواده‌ای که به دلیل بدهی‌های مرتبط با تحریم‌های اقتصادی درهم شکسته شده‌اند.
در این اثر، نوید محمدزاده، پیمان معادی، ترانه علیدوستی، فرهاد اصلانی، و سعید پورصمیمی بازی می‌کنند.
به گفته سعید روستایی، کارگردان فیلم، «مشکلات مردم تا حدی به دلیل تحریم‌های غرب است، اما ریشه در دولت ایران نیز دارد.»
او در ادامه می‌افزاید که از هنگامی که دولت جدید ایران به ریاست ابراهیم رئیسی در ماه اوت گذشته روی کار آمد، دریافت مجوز ساخت برای فیلم‌سازان دشوارتر شده است، و مقامات «سانسور بیشتری را نسبت به گذشته اعمال می‌کنند.»
سعید روستایی امیدوار است که «برادران لیلا» که هنوز مجوز اکران در ایران را ندارد، بدون سانسور در کشور پخش شود. او تأکید می‌کند که ترجیح می‌دهد که قید اکران فیلم را در ایران بزند تا اینکه با حذف بخش‌هایی از فیلم موافقت کند.
سعید روستایی یکی از سینماگران ایرانی است که با فیلم‌های «ابد و یک روز» و «متری شش و نیم» به شهرت زیادی رسیده است.
ورایتی در ادامه می‌نویسد که چنین طغیان سینمایی در میان این همه سختی چگونه ممکن است؟
محمد اطبایی میگوید که در حال حاضر ۲۶۰ فیلم بلند در مراحل مختلف تولید در ایران وجود دارد که اکثر آنها به پایان رسیده است. به گفته این کارشناس سینما، بخش زیادی از این آثار به صورت خصوصی تولید می‌شوند.
آقای اطبایی خاطرنشان می‌کند که به دلیل مشکلات اقتصادی ایران، بودجه‌ها و حمایت‌های دولتی کاهش یافته است. او همچنین میگوید که مشکلات اقتصادی و فساد سبب شده است که شکاف بیشتری میان ثروتمندان و فقرا ایجاد شود و طبقه متوسط در آستانه ناپدید شدن قرار گیرد.
این کارشناس ایرانی میگوید که سینما برای ثروتمندان جدید جذاب است و آنها با هدف کسب شهرت، و حضور در جشنواره‌های جهانی، در این زمینه سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در حال حاضر رقابت شدیدی میان فیلم‌سازان جوان و نوظهور ایرانی برای شرکت در جشنواره‌های بین‌المللی سینما مانند لوکارنو، ونیز، یا سن‌سباستین وجود دارد.
هرچند که تمامی این کارگردان‌ها تازه‌کار نیستند، ولی حضور آنها نشان‌دهنده موج نوظهور سینمای ایران است.
علی بهراد که با فیلم «تصور» با بازی لیلا حاتمی در هفته منتقدان جشنواره کن حضور دارد، با اشاره به این که بسیاری فکر می‌کنند که کارگردان‌های جوان پا جای پای بزرگترها می‌گذارند، میگوید که «نسل جدید از سینمای خود شروع می‌کند و ارتباطی با نسل قبلی ندارد.»
او در ادامه می‌افزاید که این نسل فیلم‌سازی را از دنیای بزرگ‌تری آموخته است.
