مقامات جمهوری اسلامی ایران از بیانیه مشترک نخستین اجلاس اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس در مورد سه جزیره ابوموسی تنب بزرگ و تنب کوچک و حمایت از ادعای مالکیت امارات متحده عربی بر این جزایر انتقاد کردند.
در این بیانیه که پس از نشست مقامات و رهبران اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس در بروکسل در روز چهارشنبه ۲۵ مهر صادر شد، جمهوری اسلامی ایران به «اشغال» این ۳ جزیره متهم شده است.
اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس از جمهوری اسلامی ایران خواستند تا با توجه به منشور سازمان ملل متحد در مورد لزوم احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها، به آنچه «اشغال» این ۳ جزیره نامیدند، پایان دهد.
در این بیانیه گفته شده که این جزایر به امارات متحده عربی تعلق دارد و حاکمیت جمهوری اسلامی ایران بر تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی «تخلف» محسوب می شود.
امارات متحده عربی ادعا می‌کند که سه جزیره ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک در خلیج فارس متعلق به این کشور است. ایران این جزایر را جزء لاینفک و ابدی خاک خود دانسته و موضوع مالکیت آنها را«غیر قابل گفتگو» معرفی کرده و هرگونه اظهارنظر در خصوص این جزایر را دخالت در امور حاکمیتی خود تلقی و محکوم کرده است.
در واکنش به این بیانیه، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، روز پنجشنبه ۲۶ مهر در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «دوران سیاست خبیثانه تفرقه بینداز و حکومت کن اروپایی‌ها در منطقه ما مدت‌های مدیدی است که به سر رسیده است.»
وی با اشاره به این که «بخش ایران در بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس پیام‌های زیادی در خود دارد»، اتحادیه اروپا را به «تقابل» از طریق «تحریم پروازهای مسافری و ایراد اتهام عبث اشغالگری به ایران» متهم کرد.
عباس عراقچی همچنین نوشت که «جزایر سه‌گانه همیشه متعلق به ایران بوده‌اند و تا ابد نیز چنین خواهد بود.»
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، هم کشورهای اروپایی را متهم به اتخاذ «سیاست انفعال و باج دهی آنها» به اسرائیل کرد و از اتحادیه اروپا خواست «از افتادن در ورطه عادات قدیمی» از جمله آنچه «عادت به مداخلات تفرقه انگیز در منطقه غرب آسیا» نامید بپرهیزد و «اجازه دهد کشورهای منطقه خود هرگونه سوء تفاهم یا نگرانی در مورد هر موضوعی را به صورت مستقیم و در فضایی مثبت از طریق گفتگوی محترمانه حل و فصل نمایند.»
او همچنین از «برخی کشورهای منطقه» به خاطر «طرح ادعای نادرست ارضی علیه بک کشور همسایه» نامید، انتقاد کرد.
در بیانیه اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس همچنین بر اهمیت تعامل دیپلماتیک با ایران، و لزوم سیاست «تنش زدایی منطقه ای» از سوی تهران بر پایه «احترام به حاکمیت، تمامیت ارضی، عدم مداخله در امور داخلی و پرهیز از توسل به زور یا تهدید» تاکید شده است.
آنها همچنین بر لزوم «اهمیت تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای» جمهوری اسلامی ایران و توقف تولید موشک های بالستیک و پهپادها که امنیت کشورها را تهدید کنند، تاکید کردند.
در بیانیه از جمهوری اسلامی ایران خواسته شد تا تمام تعهدات پادمانی خود را بر اساس معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای اجرا کند.
این مواضع با واکنش اسماعیل بقائی مواجه شد و او افزایش توان نظامی جمهوری اسلامی ایران را «حق ذاتی دفاع مشروع و بازدارندگی» و فعالیتهای هسته‌ای تهران را «کاملا صلح آمیز» نامید.
این ادعا در شرایطی مطرح شده است که این اقدامات جمهوری اسلامی ایران طی سالیان اخیر بارها با انتقاد ایالات متحده و شمار زیادی از کشورهای جهان مواجه شده است.
پیش از این هم ایالات متحده و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس روز چهارم مهر با صدور بیانیه‌ای نسبت به تامین موشک و پهپادی نیروهای نیابتی از سوی جمهوری اسلامی و تهدید امنیت منطقه ابراز نگرانی کردند.
وزیران حاضر در این نشست در بیانیه خود ضمن ابراز نگرانی عمیق نسبت به تشدید تنشها در منطقه بر تعهد خود برای همکاری با یکدیگر برای رسیدگی به فعالیتهای منطقه‌ای جمهوری اسلامی، از جمله تهدیدات تهران علیه حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها و حمایت از گروه های شبه‌نظامی که به دنبال بی‌ثبات کردن منطقه هستند، تاکید کردند.
آنها بار دیگر با حمایت از ادعای مالکیت امارات متحده عربی بر ۳ جزیره ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک خواستار دستیابی به یک «راه‌حل مسالمت آمیز» از طریق مذاکرات دوجانبه یا دیوان بین المللی دادگستری برای حل این مناقشه شدند.
وزیران امور خارجه شورای همکاری خلیج فارس و ایالات متحده همچنین با اعلام حمایت از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای خواستار همکاری کامل حکومت ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و توقف اقدامات هسته‌ای غیرصلح‌آمیز تهران شدند.
