در حالی که تنها سه روز تا پایان سال ۱۴۰۱ باقی مانده است، خبرگزاری ایسنا اعلام کرد شورای عالی کار در جلسه طولانی روز جمعه خود «فعلا» نتوانسته «رقم افزایش دستمزد کارگران در سال آینده» را مشخص کند.
این خبرگزاری در گزارشی دیگر اعلام کرد پیشنهاد هزینه سبد معیشت کارگران به ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کرده است.
این رقم که گفته می‌شود هنوز نهایی نشده است پیشتر، ۱۲ میلیون و ۴۷۹ هزار و ۵۰۰ تومان پیشنهاد شده بود و پس از اعتراض گسترده فعالان کارگری به رقم جدید تغییر یافت.
محمدرضا تاجیک، نماینده کارگران در شورایعالی کار می‌گوید: «نمایندگان دولت در بحث سهم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های خانوار، کارگران را در دهک‌های پایین‌تر و در بعد خانوار در دهک‌های بالاتر در نظر می‌گیرند و این موضوع باعث پایین آمدن عدد و رقم سبد معیشت می‌شود که غیرمنطقی است.»
در ماده ۴۱ قانون کار آمده است که افزایش حقوق کارگران باید با توجه به نرخ تورم و سبد معیشت صورت گیرد.
روز شنبه، ۲۰ اسفند، فرامز توفیقی، فعال کارگری سبد معیشتی خانوارهای کارگری در بهمن ماه را حدود ۱۸ میلیون اعلام کرد.
بنابراین اختلاف ۵ میلیون تومانی میان سبد معیشتی کارگران و دولت و کارفرمایان وجود دارد.
تعیین دستمزد کارگران پیچیده‌تر شد
رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی روز چهارنشبه اعلام کرد: «با توجه به اینکه پیش بینی کارشناسان اقتصادی این است که سال آینده تورم افزایش چشمگیر خواهد داشت، درخواست جامعه کارگری این است که دولت حداقل هر ۶ ماه با استفاده از قاعده «فورس ماژور» دستمزد کارگران را ترمیم کند.»
سمیه گلپور تاکید گرد: «سال گذشته بعد از افزایش قیمت‌ها دولت به منظور جبران مشکلات معیشتی کارمندان رقمی را در نیمه دوم سال به حقوق آنها افزود.»
به گفته او «ظرفیت قانونی برای این [کار] وجود دارد که دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۲ ترمیم شود. چرا که دستمزد کارگران در حال حاضر با تورم امسال در حال چانه زنی است و بدون شک در سال ۱۴۰۲ مشکلات معیشتی و کاهش قدرت خرید کارگران بیشتر هم خواهد شد.»
گفتنی است امروز جلسه ویژه برای تعیین مزد با حضور نمایندگان کارگری و کارفرمایی و همچنین وزاری کار و صمت و اقتصاد برگزار خواهد شد.
پیش از این با برگزاری چند نشست شورای عالی کار به توافق نرسیدند، چرا که اعضای کمیته دستمزد رقم هزینه ماهانه سبد معیشت کارگران را ۱۲ میلیون و ۴۷۹ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام و نمایندگان گروه کارگری هم رقم ۱۷ میلیون و ۴۴۷ هزار و ۱۶۰ را پیشنهاد کردند.
به گزارش «انتخاب» رقم کمیته دستمزد با رقم پیشنهادی گروه کارگری فاصله بسیار دارد و نسبت به گزارش دوماه قبل وزارت کار درباره خط فقر ۱۴ میلیون تومانی هم کمتر است.
پیشتر کارشناسان و فعالان حوزه کار، تصمیم‌گیری درباره رقم دستمزد ۱۴۰۲ را به جهت برآوردهای متعدد از هزینه سبد معیشت و اعلام ارقام متفاوت از ۱۵ میلیون تومان تا ۲۰ میلیون تومان سخت و پیچیده عنوان کرده بودند.
علی خدایی عضو کارگری شورایعالی کار پس از پایان جلسه قبل به «ایلنا» گفته بود: «در این نشست هیچ توافقی حاصل نشد؛ حتی هنوز نتوانسته‌ایم بر سر رقم سبد معیشت به توافق برسیم؛ متاسفانه اعداد و ارقامی که دولتی‌ها و کارفرمایان در نظر دارند، اصلاً مورد قبول ما نیست.»
رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگری کشور نیز گفته بود کف دستمزد بسیار پایین و شکاف هزینه و درآمد زیاد است و اگر همین الان ۱۰۰ درصد به حقوق افزوده شود، بازهم دستمزد با خط فقر فاصله چشمگیر دارد.
صولت مرتضوی وزیر کار پیشتر در مورد تهیه حداقل مزد کارگران گفته بود: تعیین حداقل دستمزد کارگران در مذاکره سه‌جانبه بین نمایندگان کارگران، کارفرمایان و دولت تعیین می‌شود و امیدواریم تا قبل از پایان سال جاری حداقل دستمزد کارگران مشخص و اعلام شود.
۴۲ میلیون نفر زیر خط فقر
آمارهای منابع غیردولتی در ابتدای تابستان سال جاری نشان می‌دهد که بیشتر از ۴۲ میلیون نفر از جمعیت ایران یعنی حدود ۵۰ درصد زیر خط فقر مطلق به سر می‌برند.
یک عضو هیأت مدیره کانون عالی بازنشستگان تأمین اجتماعی به روزنامه «شرق» گفته است که رقم دریافتی کارگران و بازنشستگان کارگری به اندازه‌ای پایین است که حتی اگر افزایش ۱۰۰ درصدی داشته باشد پاسخگوی هزینه‌های زندگی آنها نیست.
جواد اکبری می‌گوید: «سال گذشته که افزایش ۵۰ درصدی دستمزد را داشتیم تنها نزدیک به ۱.۵ میلیون تومان به دستمزدشان اضافه شد.»
روزنامه «فرهیختگان» وضعیت رفاهی حال حاضر کارگران را با نرخ ارز سنجیده و گزارش داده است که قدرت خرید کارگران نسبت به دوره بلندمدت ۱۸ ساله کاهش ۴۰ درصدی داشته است و نسبت به سال‌هایی که کشور «با التهابات ارزی و تورم بالا روبه‌رو نبوده است» کاهش ۵۵ درصدی را تجربه کرده است.
