حسن روحانی در نخستین مرحله از سفر رسمی دو روزه خود به ترکیه، روز دوشنبه با عبدالله گل رئیس جمهوری آن کشور دیدار و گفتگو کرد.
در پی این دیدار، رئیس جمهوری ترکیه در یک نشست خبری مشترک با اشاره به این که حجم مناسبات تجاری دو کشور در شرایط کنونی حدود ۱۵ میلیارد دلار است، اضافه کرد: هدف دو کشور رساندن این رقم به ۳۰ میلیارد دلار است .
سفر آقای روحانی به ترکیه و دیدار دو روزه اش از کشور همسایه به دعوت عبداله گل همتای ترک او صورت می گیرد که در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک در مهرماه ۱۳۹۲ صورت گرفت.
این سفر نشانه دیگری از ذوب شدن یخ ها در مناسبات تهران و آنکارا است که به خاطر اختلاف نظر در بحران سوریه بوجود آمده است.
دی ماه سال گذشته نیز، رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه در راس یک هیات بلندپایه سیاسی و اقتصادی به تهران رفت و علاوه بر دیدار و گفتگو با حسن روحانی با آیت الله علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز دیدار کوتاهی داشت.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه، رحمانی فضلی وزیر کشور و بیژن زنگنه وزیر نفت ایران آقای روحانی را در این سفر همراهی می کنند. این هیات همچنین شامل وزرای راه و شهرسازی، وزیر فرهنگ و ارشاد و رییس کل بانک مرکزی ایران است.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، مقام های ایران و ترکیه روز دوشنبه با حضور روسای جمهوری دو کشور، ۱۰ سند همکاری امضا کردند و حسن روحانی پس از امضای این اسناد در آنکارا گفت «با توافقاتی که پیش رو داریم، می توانیم حجم روابط دو کشور را به ۳۰ میلیارد دلار در سال برسانیم.»
موافقتنامه تولید فیلم مشترک، برنامه مبادلات فرهنگی، علمی و آموزشی، برنامه اجرایی همکاری گردشگری، برنامه اجرایی میراث فرهنگی، همکاری های پستی، همکاری های موسسات استاندارد از جمله اسنادی بودند که به امضای مقام های دو کشور رسید.
احمد داوود اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه نیز، در سفری که به همراه رجب طیب اردوغان در دی ماه سال گذشته به ایران داشت، گفته بود حجم بازرگانی خارجی دو کشور درسال ۲۰۱۵ به ۲۰ میلیارد دلار می رسد و قرار است تا سال ۲۰۲۰ این رقم به ۱۰۰ میلیارد دلار برسد؛ هرچند تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که ظرفیت بازرگانی ایران و ترکیه نمی تواند تا این مبلغ برسد.
تحریم ها در حال حاضر عمده ترین مانع در راه گسترش مناسبات اقتصادی دو کشور است و ناظران معتقدند که با برداشته شدن تحریم ها، کالاهای ترکیه می تواند جایگزین کالاهای بی کیفیت چینی در بازار ایران بشود و درآن صورت ترکیه یکی از برندگان عمده توافق هسته ای بین ایران و غرب خواهد بود.
ایران عمدتا صادرکننده نفت و گاز به ترکیه است و در عوض، کالاهای زیادی از جمله طلا از آن کشور وارد می کند. ازجمله مسائلی که درچشم انداز اقتصادی ایران و ترکیه است، انتقال نفت و گاز ایران به قفقاز، آسیای میانه و مدیترانه و اروپا از طریق ترکیه است.
میزان صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه در ۴ سال گذشته حدود ۱۰ میلیارد دلار بوده است. تعیین قیمت جدید برای گاز صادراتی ایران یکی دیگر از موضوعات مهم مورد بحث رؤسای جمهوری دو کشور است.
آقای روحانی در دیدار از ترکیه فرصتی خواهد داشت تا علاوه بر مسائل اقتصادی، موضوع سوریه و نزدیک تر کردن دیدگاه های دو کشور درباره جنگ داخلی در آن کشور را مورد بحث و بررسی قرار دهد. ایران فعالانه از بشار اسد حمایت می کند، درحالی که ترکیه خواستار برکناری او و انتقال قدرت به ائتلاف مخالفان است.
پرونده هسته ای ایران در کنار بحران سوریه، دیگر موضوع سیاسی عمده ای است که دو طرف در باره آن گفتگو می کنند.
رئیس جمهوری ترکیه در نشست خبری مشترک روز دوشنبه گفت ترکیه همواره در مورد برنامه هسته ای ایران خواهان حل مساله از طریق سیاسی بوده و همین سیاست را دنبال می کند.
آقای روحانی نیز با تائید گفته های عبدالله گل مبنی بر لزوم یک خاورمیانه عاری از سلاح اتمی گفت «در ابتدا، ایران پیشنهاد دهنده این ایده بوده است. معتقدیم که نه تنها خاورمیانه باید از سلاح اتمی عاری باشد، بلکه سلاح های کشتار جمعی را نیز باید از این منطقه جمع آوری کرد. اما هدف این است که تمام کشورها به تکنولوژی اتمی برای مصارف صلح آمیز دسترسی داشته باشند.»
ترکیه تاکنون چندین بار میزبان گفتگوهای هسته ای ایران با کشورهای غربی بوده است. آخرین مورد آن نیز، ملاقات غیررسمی و از پیش اعلام نشده اوایل ماه جاری بین محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران با کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در استانبول بود.
