مقامات وزارت صنعت، معدن و تجارت جمهوری اسلامی از قاچاق سالیانه «۱۷۱ هزار میلیارد تومان» در بخشهای لوازم یدکی، لوازم خانگی و دخانیات بازار ایران خبر دادهاند.
سخنگوی وزارت صمت با اعلام اینکه این رقم فقط تعداد مشخصی از کالا را شامل میشود و همه بازار یا سایر کالاهای قاچاق را در بر نمیگیرد، به خبرگزاری «مهر» گفته است: «رصد هوشمند» بازار برای این کالاها آغاز شده است.
در این حال، امید قالیباف با اعلام اینکه لوازم یدکی خودرو، لوازم خانگی، دخانیات، لوازم آرایشی و بهداشتی و پوشاک «بیش از ۸۰ درصد» حجم قاچاق بازار ایران را تشکیل میدهند، افزوده است: کار «شناسهدار کردن و رصد هوشمند بازار» برای ۳ گروه اول آغاز شده است.
در ایران چندين دستگاه و نهاد از جمله سازمان تعزیرات حکومتی، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و همچنین گمرک جمهوری اسلامی و پلیس مرزبانی فراجا به صورت مستقیم مسئول جلوگیری از ورود کالای قاچاق به درون کشور هستند اما هر ساله اعلام میشود که میلیاردها دلار کالای قاچاق وارد و بازار از حضور کالاهای قاچاق اشباع شده است.
علی مویدی خرمآبادی، رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز جمهوری اسلامی ایران تیرماه ۱۴۰۰ در نشستی خبری با برخی از نمایندگان رسانههای داخلی، گفته بود هرساله «۱۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار» قاچاق کالا در کشور انجام میشود.
امید قالیباف، سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت دولت جمهوری اسلامی مدعی شده است که با «اقدامات انجام شده» بازار لوازم یدکی «ساماندهی شد» و کار «پایش بازار» لوازم خانگی از ۱۵ اردیبهشت و دخانیات نیز از ۱۵ خرداد آغاز شده است.
هر گونه حمل، نقل و یا جابه جایی «کالا» از محدودهای جغرافیایی به محدوده جغرافیایی دیگری چه درون مرزهای یک کشور و چه از بیرون مرزها به داخل یا برعکس که دارای «مجوز قانونی» در هر بخشی اعم از تولید، توزیع یا مصرف نباشد را «قاچاق» و محصول آن را «کالای قاچاق» مینامند.
مقامات جمهوری اسلامی همواره در دهههای اخیر مدعی «مبارزه با قاچاق کالا» شدهاند و حتی برخی سیاستگذاریهای کلان کشور همچون افزایش بهای بنزین در آبانماه ۹۸ یا آزاد کردن بهای آرد صنف و صنعت در اردیبهشتماه سال جاری را نیز بر مبنای آن تعیین کردهاند اما هیچگاه از میزان کالای قاچاق به صورت چشمگیری کاسته نشده و همواره این شائبه وجود داشته است که باندها و شاخههای اصلی قاچاق کالا، با برخی مقامات ارشد دولتی و حکومتی دارای ارتباط بوده و هستند.
با این حال، ابراهیم رئیسی، رئیس دولت جمهوری اسلامی شانزدهم مهرماه ۱۴۰۰ از بخشهای اطلاعاتی کشور خواسته بود «قاچاق سازمانیافته»، «جریان مافیایی» و «دستهای پشت پرده» را شناسایی کنند، هر چند پیش از این محمود احمدینژاد، رئیسجمهور اسبق ایران نیز در دیماه ۹۱ به کنایه اعضای سپاه پاسداران را «برادران قاچاقچی» نامیده بود.