لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
شنبه ۲۱ مهر ۱۴۰۳ ایران ۲۲:۳۳

گزارش خبرگزاری فرانسه از رئوس توافق احتمالی اتمی بین ایران و غرب


عکس آرشیوی از گفتگوی هیات های مذاکره آمریکا ایران در شهر مونترو سوئیس - ۱۳ اسفند ۱۳۹۳
عکس آرشیوی از گفتگوی هیات های مذاکره آمریکا ایران در شهر مونترو سوئیس - ۱۳ اسفند ۱۳۹۳

جان کری وزیر خارجه آمریکا و همتای ایرانی او محمد جواد ظریف قرار است روز یکشنبه در سوئیس دیدار و برای رسیدن به یک توافق سیاسی بر سر برنامه هسته‌ای ایران تا پیش از مهلت تعیین شده پایان ماه مارس (۱۱ فروردین ۱۳۹۴) با یکدیگر گفتگو کنند.

خبرگزاری فرانسه در گزارشی در همین زمینه نوشت، در مورد جزئیات گفتگوهایی که از ماه نوامبر ۲۰۱۳ میلادی (آذر ماه ۱۳۹۲) برای رسیدن به یک توافق جامع تا کنون در جریان بوده، خبری منتشر نشده است، با این حال مقام‌های دو طرف برخی از آنچه را که «خطوط اساسی» هر توافقی می‌نامند، بیان کرده‌اند.

هدف رسیدن به توافق فراگیر قابل تائیدی است که توانایی ایران را در تولید مواد لازم برای ساختن سلاح هسته‌ای محدود می‌کند. در مقابل، جامعه بین المللی ابتدا تحریم‌های اعمال شده علیه ایران را کاهش خواهد داد، و سپس تمام آنها را لغو خواهد کرد.

مهلت مذاکرات ایران و شش قدرت جهانی گروه ۱+۵ تاکنون دو بار تمدید شده است، اما تمام طرف‌ها می‌گویند این آخرین دور خواهد بود، و ۳۱ مارس را به عنوان ضرب الاجلی برای رسیدن به توافق سیاسی تعیین کرده‌اند. ثبت توافق جامع و نهایی باید تا پایان ماه ژوئن (۹ تیر ماه ۱۳۹۴) صورت گیرد.

قدرت‌های جهانی می‌خواهند توانایی ایران برای ساخت سلاح هسته‌ای به یک دوره زمانی یک ساله محدود شود. به این معنا که تهران جهت تولید مواد کافی برای ساختن بمب دست کم به ۱۲ ماه نیاز داشته باشد. تصور این است که جامعه بین المللی فرصت کافی برای پی بردن به چنین اقدامی از سوی ایران خواهد داشت، و می‌تواند، حتی با حمله به تاسیسات اتمی آن کشور، در صدد پیشگیری از آن برآید.

این محدوده زمانی یک ساله در طول اجرای توافق – که مقامات آمریکایی گفته‌اند می‌خواهند «دو رقمی» باشد – پابرجا خواهد ماند.

بسیاری بر این تصور هستند این رقم به توافقی که ده سال طول بکشد اشاره دارد، اما مقامات آمریکایی حاضر نشده‌اند در این مورد اظهار نظر کنند. فرانسه بر این عقیده است که ۱۰ سال کافی نیست.

غنی سازی اورانیوم یکی از حساس ترین مسائل است. چند سال پیش، جامعه بین المللی می‌خواست ایران از هر گونه توانایی برای غنی سازی اورانیوم محروم شود.

در آوریل سال ۲۰۰۶ میلادی (بهار ۱۳۸۵)، ایران روندی را برای غنی سازی در سطح ۳ و نیم درصد آغاز کرد. در فوریه سال ۲۰۱۰، به توانایی غنی سازی در سطح ۲۰ درصد دست یافت، و امکان یافت به سرعت به سوی غنی سازی ۹۰ درصدی – سطحی که برای ساختن بمب نیاز است – حرکت کند.

ایران در حال حاضر، حدود ۱۹ هزار سانتریفیوژ دارد، که حدود ۱۰ هزار و ۲۰۰ دستگاه فعال هستند.

در گزارش خبرگزاری فرانسه همچنین گفته می‌شود بر اساس اسنادی که اسرائیلی‌ها فاش کرده‌اند، و کارشناسان منع گسترش تسلیحات اتمی نیز آن را درست می‌دانند، آمریکا می‌خواهد تهران مجموع سانتریفیوژهای خود را به رقمی بین ۶۵۰۰ تا ۷۰۰۰ دستگاه کاهش دهد.

بر اساس توافق موقت ژنو که در نوامبر ۲۰۱۳ میلادی (سوم آذر ۱۳۹۲) در شهر ژنو سوئیس بدست آمد، ایران تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد را متوقف کرده و بیشتر موجودی اورانیووم غنی شده خود را یا از بین برده، یا غلظت آن را به ۵ درصد کاهش داده است.

برخی از مذاکره کنندگان غربی می‌گویند اگر توافق احتمالی، پیشرفت تکنولوژیکی که ایران کسب می‌کند را در نظر نگیرد، محدودیت غنی سازی امری بی‌معنا خواهد بود.

علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفته است توافق، ایران را از ادامه تهیه سانتریفیوژهای نیرومندتر و مدرن‌تر باز نخواهد داشت.

هر توافقی بین ایران و قدرت‌های جهانی، همچنین باید مراکزی را که ایران اجازه خواهد داشت فعال نگاه دارد، مشخص نماید. آمریکا نمی‌خواهد به ایران اجازه داده شود که پلوتونیوم – که برای ساخت سلاح هسته‌ای می‌تواند استفاده شود – در رآکتور ناتمام اراک تولید شود.

ایران همچنین نباید از تاسیسات هسته‌ای فوردو برای غنی سازی اورانیوم استفاده کند.

برنامه بارزسی دقیقی که آژانس بین المللی انرژی اتمی بکار می‌برد، شالوده هر توافقی بین دو طرف خواهد بود. هدف کاهش این هراس است که ایران ممکن است پنهانی یک زرادخانه اتمی بوجود آورد. ایالات متحده می‌خواهد ایران با بازرسی‌های بی‌سابقه از تاسیسات اتمی و همچنین معادن اورانیوم، و دیگر مراکز مظنون موافقت کند.

ایران می‌خواهد تحریم‌هایی که آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد وضع کرده‌اند، برچیده شوند. اما قدرت‌های جهانی هنوز این خواسته ایران را نپذیرفته‌اند، و به جای آن درباره کاهش مرحله‌ای تحریم‌ها حرف می‌زنند. به عقیده کارشناسان، لغو تحریم‌ها می‌تواند یکی از دشوارترین مراحل کار باشد.

XS
SM
MD
LG