آندریا استریکر، پژوهشگر بنیاد دفاع از دموکراسیها، میگوید که جلوگیری از ساخت بمب هستهای در ایران «هنوز دیر نشده است»، اما گزینههای جلوگیری در حال کاهش است.
او همچنین هشدار داد که اگر غرب نتواند از تحریمهای اقتصادی و مالی موجود برای جلوگیری از پیشرفتهای هستهای ایران استفاده کند، واشنگتن ممکن است با گزینه سخت انجام حملات نظامی مواجه شود.
در روزهای اخیر، گزارشهای متعددی در رسانههای غربی درباره فعالیتهای هستهای ایران منتشر شده است. سایت خبری آکسیوس در گزارشی جدید به نقل از «دو مقام آمریکایی و یک مقام فعلی و یک مقام سابق اسرائیلی» اعلام کرد که سازمانهای اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل در حال بررسی اطلاعات جاسوسی جدیدی درباره مدلسازی کامپیوتری توسط متخصصان ایرانی هستند که ممکن است در ساخت بمب هستهای استفاده شود.
روزنامه والاستریت ژورنال نیز در مطلبی که روز سهشنبه ۲۹ خرداد منتشر کرد، با اشاره به گزارش آکسیوس نوشت که اگر اطلاعات مربوط به مدلسازی کامپیوتری در ایران صحیح باشد، نشان میدهد جمهوری اسلامی به طور جدی در صدد ساخت بمب هستهای است.
رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی اخیراً اعلام کرده که ذخایر اورانیوم با غنای ۶۰ درصد در ایران در حال افزایش است و به حدود ۱۴۲ کیلوگرم رسیده است که بیش از ۲۰ کیلوگرم از برآورد قبلی آژانس بیشتر است. با این حال، به دلیل محدودیتهای دسترسی آژانس به مراکز هستهای در ایران، این عدد به عنوان یک تخمین حساب شده در نظر گرفته میشود.
والاستریت ژورنال میگوید اطلاعات جاسوسی تازه همچنین اینطور نشان میدهد که جمهوری اسلامی در حال آغاز مراحل کار ساخت موشکهای لازم برای حمل حدود ۶ بمب اتمی است، بمبهایی که میتواند با استفاده از آن مقدار ذخایر اورانیوم غنی شده تولید کند.
مارک دوبوئیتز، ناظر پرسابقه امور ایران از «بنیاد دفاع از دموکراسیها» به تازگی گفته است که به عقیده او «تسلیحاتی شدن» برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران آغاز شده است.
روزنامه آمریکایی «واشنگتنپست» نیز روز چهارشنبه ۳۰ خرداد، از ساختو سازهای تازه در دو مرکز غنیسازی اورانیوم جمهوری اسلامی؛ فردو و نطنز، خبر داد. این روزنامه گزارش داد که تنها در تاسیسات هستهای فردو که بیشترین محافظت را به دلیل اینکه در دل کوه ساخته شده است دارد، ساختوسازهایی در حال انجام است که ممکن است به سرعت تولید اورانیوم غنیشده در آنجا را ۳ برابر کند و قرار است صدها سانتریفیوژ تازه در آنجا مستقر شود.
گزینههای جلوگیری رو به کاهش است
آندریا استریکر، پژوهشگر سازمان «بنیاد دفاع از دموکراسیها» که فعالیتهای اتمی در ایران را دنبال میکند در مصاحبهای نوشتاری، به صدای آمریکا گفت در حالی که برنامه اتمی جمهوری اسلامی ایران در بیش از سه سال گذشته پیشرفت کرده است، واشنگتن بیش از سه سال کاری برای مقابله با آن انجام نداده است.
سایت هستهای جدید کمتر صحبت شده و «گزینه سخت»
او همچنین گفت: «یک تأسیسات هستهای جدید ایران – احتمالاً یک مرکز غنیسازی – در نزدیکی سایت هستهای نطنز وجود دارد که کمتر کسی در مورد آن صحبت میکند، سایتی که ۱۰۰ متر زیر زمین است و میتواند از حملات هوایی ایالات متحده مصون باشد.»
به گفته این کارشناس امور هستهای ایران: «اگر غرب نتواند از مجازاتهای اقتصادی و مالی موجود برای عقبنشینی و جلوگیری از پیشرفتهای تهران استفاده کند، واشنگتن با (تصمیم به) انتخاب دشوار انجام حملات نظامی» در صورت شکست دیگر تلاشها روبرو خواهد شد و جمهوری اسلامی با فعالیتهایش هر چه بیشتر آمریکا را به سمت این گزینه پیش میبرد.
دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا ضمن تلاشهای گسترده دیپلماتیک بارها گفته است که نمیگذارد جمهوری اسلامی به سلاح هستهای دست یابد و تحریمهای مختلفی را در چند سال گذشته اعلام کرده است.
آندریا استریکر در پاسخ به این پرسش بخش فارسی صدای آمریکا که آیا جمهوری اسلامی از بحران جنگ اسرائيل و حماس که کانون توجه جهانی شده است به نفع گسترش فعالیتهای هستهای خود استفاده کرده است یا خیر گفت «تهران ممکن است از حواس پرتی غزه هم برای پیشبرد مخفیانه و هم برای پیشبرد آشکار گزینه (ساخت) یک سلاح هستهای استفاده کند.»
او گفت اکنون حکومت ایران میتواند در مدت چهار ماه اورانیوم غنیشده در سطح تسلیحاتی برای ساخت ۱۳ بمب هستهای را تولید کند و مواد مورد نیاز اولین بمب از این تعداد را در عرض «یک هفته» تولید کند و میتواند ظرفیت غنیسازی اورانیوم خود را تا ۸۰ درصد افزایش دهد.
حمله اسرائيل
اسرائيل پیش از حمله غزه بارها از آمادگی خود برای مقابله نظامی با برنامه هستهای جمهوری اسلامی گفته بود. اما پس از حمله موشکی جمهوری اسلامی گسترده به این کشور، طبق گزارشها از زدن تاسیسات اتمی در ایران خودداری کرد و به حملهای محدود اکتفا کرد. آندریا استریکر درباره اینکه چرا اسرائيل چنین تصمیمی گرفت، به بخش فارسی صدای آمریکا گفت اسرائیل توانست با زدن یکی از پدافندهای هوایی در نزدیکی مراکز اتمی در ایران، نشان دهد که میتواند تأسیسات هستهای در ایران بزند و از این طریق پیامی روشن و بدون اینکه تنش را بیشتر کند، به حکومت جمهوری اسلامی بفرستد.
او گفت «پاسخ اورشلیم در برابر حمله شدیدا تحریک آمیز» جمهوری اسلامی ایران سنجیده بود.
او در پاسخ به این سوال که چرا حکومت ایران تاکنون دست به تولید سلاح هستهای نزده است گفت: «رژیم توانسته است از قرار گرفتن در آستانه (تبدیل شدن به یک نیروی) هستهای از مزایای بسیاری بهره مند شود.» به گفته او در نهایت جمهوری اسلامی دست به یک محاسبه هزینه و فایده خواهد زد که آیا ساخت سلاح به نفعش خواهد بود یا هزینه بیشتری خواهد داشت.
آندریا استریکر گفت غرب در خواندن و پرداختن به تهدید هستهای حکومت ایران به طور کامل شکست خورده است و به همین دلیل است که رژیم نهایت استفاده را از این امر میکند.
او در توصیهای به غرب برای مقابله با فعالیت هستهای جمهوری اسلامی گفت «زمان تغییر مسیر اکنون فرا رسیده است» و جمهوری اسلامی مجهز به سلاح هستهای میتواند در منطقه بیداد کند و این چیزی نیست سیاست گذاران امروز بتوانند با بیاعتنایی به نسلهای آینده بگذارند.