دردومین روز هفته جاری، ایران همچنان تیتر داغ روزنامه هاست. روز دوشنبه اقدام ایران در اعتماد سازی و اجرای توافق نامه موقت اتمی میان ایران و شش قدرت عمده جهان، موضوع اصلی خبرها و سرمقاله های روزنامه های انگلیسی زبان بود.
اما هنوز از حدت این خبر نکاسته بود که شدت رویدادی دیگر، آن نیز در سطح جهانی و باز مرتبط با صلح در خاورمیانه، بار دیگر نام ایران را در جایگاه مهم ترین خبرهای روز مطبوعات حفظ کرد: دعوت بان کی مون از ایران برای شرکت در کنفرانس صلح سوریه و سپس باز پس خواندن این دعوت در کمتر از ۲۴ ساعت.
هردو خبر توانسته است دست کم از دو نظر چهره دیگری از ایران را به افکار عمومی ارائه دهد. یک سو پای بندی ایران به مفاد توافق نامه موقت با شش قدرت عمده جهان درتلاش برای اعتمادسازی؛ و دیگرسو تاکید براهمیت نقش ایران در صلح خاورمیانه.
روزنامه نیویورک تایمز روز سه شنبه در مقاله مفصلی با عنوان: «بازپس خواندن دعوت سازمان ملل از ایران، فریاد متحدان سوریه را درآورد»، نوشت: متحدان بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، روز سه شنبه پس خواندن دعوت بان کی مون دبیر کل سازمان ملل از ایران را برای شرکت در کنفرانس صلح سوریه بشدت مورد انتقاد قرار دادند. دعوتی که به نوشته این روزنامه امکان داشت کنفرانسی را که برای برگزاری آن تلاش های طولانی انجام شده بود، پیش از آن که آغاز شود منحل کند.
نیویورک تایمز نوشت: «بان کی مون در کمتر از بیست و چها رساعت پس از دعوت نامنتظرش از ایران برای شرکت در این کنفرانس، به دلیل اعتراض آمریکا، تهدید ائتلاف مخالفان سوریه به تحریم کنفرانس، و مخالفت عربستان سعودی، رقیب اصلی ایران در منطقه، این دعوت را باز پس گرفت».
به نوشته نیویورک تایمز، روز سه شنبه این اقدام با بانگ مخالفت جبهه مقابل روبرو شد. روسیه، به عنوان حامی اصلی اسد در جامعه بین المللی، این اقدام آقای بان را «اشتباه» اما نه « فاجعه» توصیف کرد. با این حال روسیه تاکید کرد که این اقدام دبیرکل سازمان ملل اقتدار سازمان ملل را تخریب کرد.
ایران به عنوان حامی اصلی اسد در منطقه گفت سازمان ملل تحت فشار به این اقدام دست زده و آن را «تاسف آور» شمرد.
نیویورک تایمز می نویسد مقام های آمریکایی گفته اند جان کری پیش از اعلام دعوت بان کی مون از ایران، به او گفته بود ایران باید رسما از بیانیه سال ۲۰۱۲ که کنفرانس سوریه بر پایه مفاد آن برگزار می شود، حمایت کند. در این بیانیه هدف از این نشست، ایجاد حکومتی موقت بر اساس «توافق دوجانبه» میان دولت بشار اسد و مخالفان او اعلام شده است. یک مقام آمریکایی گفته است جان کری از دعوت بان کی مون «خشمگین» شده بود.
بان کی مون روز یکشنبه گفته بود آقای ظریف با دستور کار کنفرانس موافقت کرده بود. اما وزیرخارجه ایران روز سه شنبه نقل قول آقای بان از مذاکرات را غیرواقعی دانست و موضع روز دوشنبه خود را تکرار کرد که گفته بود: «من در مذاکرات متعدد تلفنی که با دبیرکل سازمان ملل داشته ام روشن کردم که ایران هیچ گونه پیش شرطی رابرای شرکت در مذاکرات نمی پذیرد.»
او گفت:« تاسف آور است که آقای بان شهامت اظهار دلایل واقعی لغو دعوت خود را ندارد». و افزود:«ایران هیچگاه مشتاق حضور در این کنفرانس نبوده است.»
نیویورک تایمز مناقشات ۲۴ ساعته درمورد حضور ایران را در عین آن که انحراف از مسئله اصلی سوریه که همان تعیین سرنوشت سوریه است، می داند، در عین حال می نویسد: «به نظر حتی خوش بین ترین دیپلمات های آمریکایی [این مذاکرات] پیش درآمدی گویا از مذاکراتی طولانی، فرساینده، ونامطمئن است».
به نوشته نیویورک تایمز، مخالفان سوری دعوت بان کی مون از ایران را اهانتی بزرگ به خود دانسته اند. آنها می گویند در حال حاضر سپاه قدس ایران با ارتش سوریه در حلب همکاری و برای آن نیرو تربیت می کند، و این به معنی آن است که یکی از طرف های درحال جنگ به شرکت در مذاکرات صلحی دعوت شده که به نظر آنان تا همین جا هم احتمال بی ثمر بودنش زیاد است.
به نوشته این روزنامه همه این مناقشات در همان روزی روی داده که توافق موقت ایران با شش قدرت بزرگ جهان به صورت برنامه مشترک اقدام آغاز به کار می کند.
واشنگتن پست، روزنامه پرخواننده دیگر آمریکایی، در گزارشی با عنوان «پیش رفت هسته ای به تنش های ایران و غرب پایان نمی دهد» می نویسد: تصمیم سازمان ملل برای بازپس خواندن دعوتش از ایران برای شرکت در کنفرانس صلح سوریه، که به همان سرعتی که گرفته شد لغو گردید، باردیگر یادآور آن است که راه آشتی تهران وغرب راه همواری نیست و پیشرفت در مورد مسئله هسته ای ایران تضمینی برای تنش زدایی در اختلافات چند جانبه میان دو طرف به دست نمی دهد.
واشنگتن پست می نویسد، ایران روز دوشنبه با تعلیق غنی سازی اورانیوم در سطح بالا در چارچوب معامله ای انتقالی که راه خروج از تحریم های اقتصادی را هموار می کند، گامی عمده در جهت شکستن یخ های روابطش با غرب برداشت. اما درست در همان روز، در جبهه سوریه، با خودداری از قبول دستور کارمذاکرات صلح که دعوتی به ایجاد حکومت انتقالی سوریه است، عزم خود را در حمایت از اسد به نمایش گذاشت.
به نوشته واشنگتن پست، این پیش کشیدن و پس زدن ایران در آستانه مذاکرات سوریه، که روز چهارشنبه در مونرو در سوییس آغاز می شود، بوضوح کام هردو طرف را تلخ کرده است.
واشنگتن پست می نویسد، این جریان از واقعیت چندوجهی اختلاف های ایران و غرب پرده بر می دارد. به نوشته این روزنامه وجوه دیگری نیز برای این اختلاف ها وجود دارد. مانند آن که آمریکا ایران را به خاطر حمایتش از حزب الله لبنان، حامی تروریست ها می داند، و متحدان عرب آمریکا علیه حرکت های ایران برای گسترش دامنه نفوذ خود در خاورمیانه، بویژه با حمایتش از اسد، فشار می آورند.
با این حال واشنگتن پست با اشاره به روند توافق نامه اتمی می نویسد، به نظر می رسد که هردو طرف قصد دارند مسائل را ازهم تفکیک کنند.
کریستین ساینس مانیتور به مسئله دعوت و پس خواندن دعوت ایران به کنفرانس صلح سوریه از دیدگاه مخالفان سوریه نگریسته است. به نوشته این نشریه، ائتلاف مخالفان سوریه به سازمان ملل اولتیماتوم داده است که یا دعوت خود را لغو کند و یا آنان مذاکرات صلح را تحریم خواهند کرد. با این حال این نشریه ازقول بسیاری از تحلیلگران بر اهمیت نقش ایران به عنوان یکی ازبازیگران عمده در هرتوافق پایداری با سوریه تاکید کرده است.
نشریه انگلیسی گاردین، با تاکید بر این که ایران و روسیه از اقدام سازمان ملل در پس گرفتن دعوت خود از ایران خشمگین شده اند، این اقدام را در نتیجه فشار آمریکا و گروه ائتلاف مخالفان سوریه دانسته است.
به نوشته گاردین سرگیی لاوروف وزیر خارجه روسیه، در کنفرانس خبری سالانه خود به خبرنگاران گفت حضور ایران در مذاکرات صلح سوریه شانس موفقیت مذاکرات را به مراتب افزایش می داد. آقای لاوروف اقدام سازمان ملل را اگر نه فاجعه، که یک اشتباه توصیف کرد.
گاردین به نقل از خبرگزاری نیمه رسمی ایسنا نوشته است، محمد جواد ظریف وزیرخارجه ایران، در گفت و گو با خبرنگاران در عشق آباد ترکمنستان، با ابراز تاسف از اقدام بان کی مون گفت تصمیم او برای ذکر نکردن دلایل اصلی این اقدامش حتی تاسف بارتر از نفس این عمل است.
او گفت، آن ها علت اقدام خود را واکنش هایی در داخل ایران ذکر کرده اند، و این نشان می دهد که نمی خواهند بپذیرند این اقدام تحت فشار آمریکا و برخی گروه هایی بوده که دستشان به خون مردم سوریه آلوده است.
او افزود ایران همواره تاکید کرده که برای شرکت در مذاکرات هیچ پیش شرطی را نمی پذیرد.
به نوشته گاردین، لاوروف با تایید موضع سوریه و ایران در مورد نپذیرفتن پیش شرط برای گفت و گو گفت: «ما امیدواریم که گفت و گوی مستقیم میان همه طرف های درگیر در قبال سوریه بدون هیچ پیش شرطی انجام گیرد».
لاوروف با تاکید بر این که مهم ترین مسئله در کنفرانس باید «جلوگیری از تروریسم و افراطی گری در سوریه» باشد، در واقع نظر اسد را در گفت و گویش با خبرگزاری فرانسه تایید کرد.
این در حالی ست که آمریکا و ائتلاف مخالفان این مسئله انحرافی می دانند و موضوع اصلی کنفرانس را تعیین حکومت انتقالی سوریه ذکر می کنند.
اما هنوز از حدت این خبر نکاسته بود که شدت رویدادی دیگر، آن نیز در سطح جهانی و باز مرتبط با صلح در خاورمیانه، بار دیگر نام ایران را در جایگاه مهم ترین خبرهای روز مطبوعات حفظ کرد: دعوت بان کی مون از ایران برای شرکت در کنفرانس صلح سوریه و سپس باز پس خواندن این دعوت در کمتر از ۲۴ ساعت.
هردو خبر توانسته است دست کم از دو نظر چهره دیگری از ایران را به افکار عمومی ارائه دهد. یک سو پای بندی ایران به مفاد توافق نامه موقت با شش قدرت عمده جهان درتلاش برای اعتمادسازی؛ و دیگرسو تاکید براهمیت نقش ایران در صلح خاورمیانه.
روزنامه نیویورک تایمز روز سه شنبه در مقاله مفصلی با عنوان: «بازپس خواندن دعوت سازمان ملل از ایران، فریاد متحدان سوریه را درآورد»، نوشت: متحدان بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، روز سه شنبه پس خواندن دعوت بان کی مون دبیر کل سازمان ملل از ایران را برای شرکت در کنفرانس صلح سوریه بشدت مورد انتقاد قرار دادند. دعوتی که به نوشته این روزنامه امکان داشت کنفرانسی را که برای برگزاری آن تلاش های طولانی انجام شده بود، پیش از آن که آغاز شود منحل کند.
نیویورک تایمز نوشت: «بان کی مون در کمتر از بیست و چها رساعت پس از دعوت نامنتظرش از ایران برای شرکت در این کنفرانس، به دلیل اعتراض آمریکا، تهدید ائتلاف مخالفان سوریه به تحریم کنفرانس، و مخالفت عربستان سعودی، رقیب اصلی ایران در منطقه، این دعوت را باز پس گرفت».
به نوشته نیویورک تایمز، روز سه شنبه این اقدام با بانگ مخالفت جبهه مقابل روبرو شد. روسیه، به عنوان حامی اصلی اسد در جامعه بین المللی، این اقدام آقای بان را «اشتباه» اما نه « فاجعه» توصیف کرد. با این حال روسیه تاکید کرد که این اقدام دبیرکل سازمان ملل اقتدار سازمان ملل را تخریب کرد.
ایران به عنوان حامی اصلی اسد در منطقه گفت سازمان ملل تحت فشار به این اقدام دست زده و آن را «تاسف آور» شمرد.
نیویورک تایمز می نویسد مقام های آمریکایی گفته اند جان کری پیش از اعلام دعوت بان کی مون از ایران، به او گفته بود ایران باید رسما از بیانیه سال ۲۰۱۲ که کنفرانس سوریه بر پایه مفاد آن برگزار می شود، حمایت کند. در این بیانیه هدف از این نشست، ایجاد حکومتی موقت بر اساس «توافق دوجانبه» میان دولت بشار اسد و مخالفان او اعلام شده است. یک مقام آمریکایی گفته است جان کری از دعوت بان کی مون «خشمگین» شده بود.
بان کی مون روز یکشنبه گفته بود آقای ظریف با دستور کار کنفرانس موافقت کرده بود. اما وزیرخارجه ایران روز سه شنبه نقل قول آقای بان از مذاکرات را غیرواقعی دانست و موضع روز دوشنبه خود را تکرار کرد که گفته بود: «من در مذاکرات متعدد تلفنی که با دبیرکل سازمان ملل داشته ام روشن کردم که ایران هیچ گونه پیش شرطی رابرای شرکت در مذاکرات نمی پذیرد.»
او گفت:« تاسف آور است که آقای بان شهامت اظهار دلایل واقعی لغو دعوت خود را ندارد». و افزود:«ایران هیچگاه مشتاق حضور در این کنفرانس نبوده است.»
نیویورک تایمز مناقشات ۲۴ ساعته درمورد حضور ایران را در عین آن که انحراف از مسئله اصلی سوریه که همان تعیین سرنوشت سوریه است، می داند، در عین حال می نویسد: «به نظر حتی خوش بین ترین دیپلمات های آمریکایی [این مذاکرات] پیش درآمدی گویا از مذاکراتی طولانی، فرساینده، ونامطمئن است».
به نوشته نیویورک تایمز، مخالفان سوری دعوت بان کی مون از ایران را اهانتی بزرگ به خود دانسته اند. آنها می گویند در حال حاضر سپاه قدس ایران با ارتش سوریه در حلب همکاری و برای آن نیرو تربیت می کند، و این به معنی آن است که یکی از طرف های درحال جنگ به شرکت در مذاکرات صلحی دعوت شده که به نظر آنان تا همین جا هم احتمال بی ثمر بودنش زیاد است.
به نوشته این روزنامه همه این مناقشات در همان روزی روی داده که توافق موقت ایران با شش قدرت بزرگ جهان به صورت برنامه مشترک اقدام آغاز به کار می کند.
واشنگتن پست، روزنامه پرخواننده دیگر آمریکایی، در گزارشی با عنوان «پیش رفت هسته ای به تنش های ایران و غرب پایان نمی دهد» می نویسد: تصمیم سازمان ملل برای بازپس خواندن دعوتش از ایران برای شرکت در کنفرانس صلح سوریه، که به همان سرعتی که گرفته شد لغو گردید، باردیگر یادآور آن است که راه آشتی تهران وغرب راه همواری نیست و پیشرفت در مورد مسئله هسته ای ایران تضمینی برای تنش زدایی در اختلافات چند جانبه میان دو طرف به دست نمی دهد.
واشنگتن پست می نویسد، ایران روز دوشنبه با تعلیق غنی سازی اورانیوم در سطح بالا در چارچوب معامله ای انتقالی که راه خروج از تحریم های اقتصادی را هموار می کند، گامی عمده در جهت شکستن یخ های روابطش با غرب برداشت. اما درست در همان روز، در جبهه سوریه، با خودداری از قبول دستور کارمذاکرات صلح که دعوتی به ایجاد حکومت انتقالی سوریه است، عزم خود را در حمایت از اسد به نمایش گذاشت.
به نوشته واشنگتن پست، این پیش کشیدن و پس زدن ایران در آستانه مذاکرات سوریه، که روز چهارشنبه در مونرو در سوییس آغاز می شود، بوضوح کام هردو طرف را تلخ کرده است.
واشنگتن پست می نویسد، این جریان از واقعیت چندوجهی اختلاف های ایران و غرب پرده بر می دارد. به نوشته این روزنامه وجوه دیگری نیز برای این اختلاف ها وجود دارد. مانند آن که آمریکا ایران را به خاطر حمایتش از حزب الله لبنان، حامی تروریست ها می داند، و متحدان عرب آمریکا علیه حرکت های ایران برای گسترش دامنه نفوذ خود در خاورمیانه، بویژه با حمایتش از اسد، فشار می آورند.
با این حال واشنگتن پست با اشاره به روند توافق نامه اتمی می نویسد، به نظر می رسد که هردو طرف قصد دارند مسائل را ازهم تفکیک کنند.
کریستین ساینس مانیتور به مسئله دعوت و پس خواندن دعوت ایران به کنفرانس صلح سوریه از دیدگاه مخالفان سوریه نگریسته است. به نوشته این نشریه، ائتلاف مخالفان سوریه به سازمان ملل اولتیماتوم داده است که یا دعوت خود را لغو کند و یا آنان مذاکرات صلح را تحریم خواهند کرد. با این حال این نشریه ازقول بسیاری از تحلیلگران بر اهمیت نقش ایران به عنوان یکی ازبازیگران عمده در هرتوافق پایداری با سوریه تاکید کرده است.
نشریه انگلیسی گاردین، با تاکید بر این که ایران و روسیه از اقدام سازمان ملل در پس گرفتن دعوت خود از ایران خشمگین شده اند، این اقدام را در نتیجه فشار آمریکا و گروه ائتلاف مخالفان سوریه دانسته است.
به نوشته گاردین سرگیی لاوروف وزیر خارجه روسیه، در کنفرانس خبری سالانه خود به خبرنگاران گفت حضور ایران در مذاکرات صلح سوریه شانس موفقیت مذاکرات را به مراتب افزایش می داد. آقای لاوروف اقدام سازمان ملل را اگر نه فاجعه، که یک اشتباه توصیف کرد.
گاردین به نقل از خبرگزاری نیمه رسمی ایسنا نوشته است، محمد جواد ظریف وزیرخارجه ایران، در گفت و گو با خبرنگاران در عشق آباد ترکمنستان، با ابراز تاسف از اقدام بان کی مون گفت تصمیم او برای ذکر نکردن دلایل اصلی این اقدامش حتی تاسف بارتر از نفس این عمل است.
او گفت، آن ها علت اقدام خود را واکنش هایی در داخل ایران ذکر کرده اند، و این نشان می دهد که نمی خواهند بپذیرند این اقدام تحت فشار آمریکا و برخی گروه هایی بوده که دستشان به خون مردم سوریه آلوده است.
او افزود ایران همواره تاکید کرده که برای شرکت در مذاکرات هیچ پیش شرطی را نمی پذیرد.
به نوشته گاردین، لاوروف با تایید موضع سوریه و ایران در مورد نپذیرفتن پیش شرط برای گفت و گو گفت: «ما امیدواریم که گفت و گوی مستقیم میان همه طرف های درگیر در قبال سوریه بدون هیچ پیش شرطی انجام گیرد».
لاوروف با تاکید بر این که مهم ترین مسئله در کنفرانس باید «جلوگیری از تروریسم و افراطی گری در سوریه» باشد، در واقع نظر اسد را در گفت و گویش با خبرگزاری فرانسه تایید کرد.
این در حالی ست که آمریکا و ائتلاف مخالفان این مسئله انحرافی می دانند و موضوع اصلی کنفرانس را تعیین حکومت انتقالی سوریه ذکر می کنند.
