ادامه اجرای سیاست‌های اصلاح نظام یارانه‌ای و حذف ارز ترجیحی، باعث افزایش چشمگیر نرخ تورم در ایران شده است.
به گزارش خبرگزاری‌های داخلی، افزایش قیمت کالاهای اساسی و مواد غذایی سفره دهک‌های مختلف به ویژه دهک اول را کوچکتر کرده است.
این روند از اردیبهشت ماه و به دنبال آزادسازی نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی سرعت گرفت و تک رقمی کردن نرخ تورم به‌عنوان یکی از وعده‌های انتخاباتی ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران محقق نشده است.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که افزایش قیمت مواد غذایی در فروشگاه‌‌ها و مراکز خرید به صورت روزانه در ایران ادامه دارد و به نظر نمی‌رسد که از شتاب آن، حداقل در آینده نزدیک کاسته شود.
داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در مهرماه ۱۴۰۱ از ۵۳ قلم خوراکی، ۲۸ قلم افزایش قیمتی بالاتر از میانگین نرخ تورم عمومی نقطه‌ای داشتند و ردپای حذف ارز ترجیحی در افزایش قیمت‌ها به وضوح مشخص است.
تورم دهک اول که فقیرترین گروه جامعه محسوب می‌شود، در مهرماه ۲.۷ درصد به ثبت رسید که از این عدد ۱.۳۵ واحد آن به علت گرامی مواد غذایی بوده است. این در حالی است که تأثیر گرانی مواد غذایی در تورم دهک اول به میزان قابل توجهی بالاتر از تورم در دهک دهم، یعنی قشر ثروتمند‌تر جامعه است.
با افزایش قیمت کالاهای اساسی و مواد غذایی، مردم ناچار شده‌اند که میزان مصرف خود را کاهش دهند و برخی از اقلام را از سفره‌های خود حذف کنند. در شرایط کنونی، کاهش قدرت خرید، و افت ارزش پول ملی، یکی از مهمترین دغدغه‌های مردم است.
افراد بی‌بضاعت به دلیل درآمد کم ناچار هستند تا درصد بیشتری از بودجه خانواده را صرف خرید کالاهای خوراکی کنند. به این ترتیب اقلام خوراکی در سبد مصرفی دهک‌های کم درآمد نسبت به گروه‌های پردرآمد جامعه وزن بیشتری دارد.
از این رو زمانی که تورم از سمت مواد غذایی باشد، فشار تورمی روی دهک‌های پایین بیشتر خواهد بود.
به گفته کارشناسان اقتصادی، اگر دولت اجرای سیاست‌های اصلاح نظام یارانه‌ای و حذف ارز ترجیحی را بدون هیچ تغییری ادامه دهد، هر ماه تورم مواد غذایی بیشتر شده و سفره دهک‌های مختلف به ویژه دهک اول کوچکتر می‌شود.
