کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی برای دومین سال پیاپی سازمان صداوسیما را به عنوان نهاد ناظر بر «تولید آثار حرفهای در فضای مجازی» تعیین کرد و جایگاه این رسانه حاکمیتی را برای نظارت بر محتوای تولیدات غیردولتی اینترنتی تثبت کرد.
این اقدام به معنی سلب اختیار از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نظارت بر محتوای تولیدات غیردولتی در فضای مجازی است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه پاسداران، در «گزارش دومین بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور» کمیسیون تلفیق مجلس آمده است: «مسئولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر و نظارت بر آن، منحصرا بر عهده سازمان تنظیم مقررات رسانهای صوت و تصویر فراگیر (ساترا) سازمان صداوسیما است.»
در بخش دیگری از این گزارش رسمی آمده است: «سازمان صداوسیما (ساترا) موظف است در راستای حفظ ارزشهای ایرانی اسلامی و نظام خانواده، بر تمام مراحل تولید آثار حرفهای در فضای مجازی نظارت نماید و ضمن ارتقای کیفی تولیدات از اثرات سوء آن در جامعه جلوگیری به عمل آورد.»
«ساترا» که مخفف سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی است، شهریورماه ۹۴ به دستور رئیس وقت سازمان صداوسیما و بر اساس بخشی از ابلاغیه رهبر جمهوری اسلامی به رئیسجمهوری و رییس وقت مرکز ملی فضای مجازی ایجاد شد، و در ابتدا صرفا وظیفه نظارت بر تلویزیونهای تعاملی (IPTV) را بر عهده داشت، اما به تدریج این اختیارات گسترده شد و به دایره خدمات دهندههای محتوا در فضای مجازی (VOD) نیز رسید.
همزمان با تصمیم جدید کمیسیون تلفیق، معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز از ادعای نظارت بر سریالهای نمایش خانگی دست برداشته و آن را رسما به صداوسیما واگذار کرده است.
حبیب ایلبیگی به خبرگزاری دولتی ایرنا گفت: « بررسی و صدور مجوز برای سریالهای خانگی، از سوی سازمان سینمایی متوقف شده و همه این امور به ساترا محول شود.»
این سخنان معاون سازمان سینمایی وزارت ارشاد در پی آن صورت گرفت که در ماههای اخیر میان دولت سیزدهم و صداوسیما در ارتباط با «اختیار نظارت بر سریالهای نمایش خانگی و پلتفرمهای ویاودی» اختلافهایی به وجود آمده بود.
هیئت مدیره انجمن صنفی شرکتهای ویدئویی آنلاین (VOD) ۲۴ مهرماه در نامهای خطاب به ابراهیم رئیسی در جایگاه رئیس شورای عالی فضای مجازی، نسبت به نظارت صداوسیما و ایجاد نهاد نظارتی جدید در کنار «ساترا» به نام «الماس» توسط وزارت ارشاد اعتراض کرده و از او درخواست رسیدگی کرده بود.
محمد خزاعی، معاون وزیر ارشاد و رئیس سازمان سینمایی دولت هم ۱۲ آبانماه با اشاره به «مغایرت ماموریت ساترا با سایر ماموریتهای سازمان صداوسیما» اعلام کرده بود: «صفر تا صد جریان «ویاودی»ها باید به وزارت ارشاد برگردد.»
ویاودی یا VOD مخفف «Video-On-Demand» و بستری اینترنتی است که به کاربران امکان دسترسی به مجموعهای گسترده از فیلم، سریال، موسیقی و...را بنا بر موضوع هر مجموعه ارائه کننده خدمات با استفاده از یک نرمافزار یا دستگاه جانبی ذخیرهسازی (ستاپ باکس) به صورت رایگان و غیر رایگان میدهد.
کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی ۲۲ دیماه ۹۹ در مصوبهای، بودجهای را برای حمایت از «رسانههای صوت و تصویر فراگیر ایرانی» توسط ساترا اختصاص داد و حمایت از این رسانههای صوت و تصویر ایرانی را «منحصراً» به سازمان صداوسیما واگذار کرد.
هر چند شهریورماه امسال پس از اعتراض ۲۶ صنف سینمای ایران به محدودیتهای جدید تلویزیون حکومتی بر شبکه نمایش خانگی، دو صنف «انجمن مدرسان سینما» و «انجمن مدیران سالنهای سینما» هم به جمع دیگر صنوف معترض پیوستند اما با توافق اخیر وزارت ارشاد دولت رئیسی با صداوسیمای جمهوری اسلامی و مصوبه کمیسیون تلفیق مجلس، نظارت و سیاستگذاری در این بخش از فضای مجازی نیز به نهادهای تحت نظر مستقیم آیتالله خامنهای واگذار شد.
حال با تصمیم قوه مقننه جمهوری اسلامی، صداوسیما رسما موظف شده است تا «در راستای حفظ ارزشها» بر «مراحل تولید» آثار حرفهای در فضای مجازی نظارت کند و ضمن ارتقای کیفی تولیدات از اثرات سوء آن «جلوگیری» کند.