مقامات نظامی اوکراین برای نخستین بار شواهد همکاری پهپادی جمهوری اسلامی و روسیه در تهاجم به خاک اوکراین را به تیم مستندسازی صدای آمریکا ارائه کردند.
در این مستند که «پرندههای مرگ از ایران تا آسمان اروپا» نام دارد و به مناسبت دومین سالگرد حمله روسیه به اوکراین تهیه شده است ارتش اوکراین لاشههای پهپادهای ایرانی ساقط شده را به صدای آمریکا نشان داد.
آندری رودیک، نماینده ستاد کل نیروهای مسلح اوکراین در همین زمینه گفت: «پهپادهای ساقط شده از نوع شاهد ۱۳۶ هستند، با این تفاوت که پهپادهای قبلی بدنه خاکستری رنگ داشتند اما پهپادهای جدید به رنگ سیاه درآمدهاند تا در شب قابل شناسایی نباشند.»
او افزود:«تغییرات ایجاد شده در نوع پوشش و بدنه این پهپادها و ساختار لانه زنبوری یکپارچه آنها ثابت میکند که این پهپادها برخلاف پهپادهای روسی با ساختار خطی، ساخت ایران هستند.»
میخائیل پودولیاک مشاور ارشد رئیس جمهوری اوکراین هم به صدای آمریکا گفت: «روسیه در حملات خود هر شب از ۲۰ تا ۴۰ پهپاد استفاده میکند که ۷۵ تا ۸۵ درصد از آنها توسط ارتش اوکراین ساقط میشوند، ما میدانیم که روسیه خود توان تولید این تعداد پهپادها را ندارد و حکومت ایران که از قبل هزاران فروند از این پهپادها را تولید کرده و ذخیره داشته است حالا آنها را در اختیار مسکو قرار داده تا بر ضد منافع اوکراین مورد استفاده قرار گیرد.»
ساموئل بندت پژوهشگر مرکز تحلیلهای دریایی نیز پهپادهای ایرانی را «پهپادهایی بسیار ارزان» دانست و گفت روسیه برای تهیه این پهپادها، بودجه بسیار کمی را صرف کرده اما در عوض اوکراین باید هم انرژی هم سرمایه زیادی را صرف منهدم کردن آنها کند که همین امر فشار زیادی را به پدافند هوایی اوکراین وارد کرده است.
دیوید آلبرایت، رئیس موسسه علوم و امنیت بینالمللی هم در این باره خاطرنشان کرد: «پهپادهای ساخت ایران با قطعات الکترونیکی ظریف آمریکایی و اروپایی تولید شده است، قطعاتی که روسیه و ایران و حتی چین امکان و دانش ساخت آنرا را ندارند اما این قطعات نه از راههای قانونی بلکه توسط زنجیرهای از قاچاقچیان به مدیریت جمهوری اسلامی، از سایتها و کارخانههای تولید خریداری و بر روی این پهپادها سوار شده است.»
دوربین صدای آمریکا پس از ثبت شواهد حمایتهای نظامی ایران از روسیه در کییف، در خیابانهای تهران پای صحبت شهروندان ایرانی نشست؛ شهروندانی که میگویند دود حمایتهای تهران از مسکو، به چشم آنها میرود.
مصاحبه شوندگان در این مستند معتقدند که مردم ایران در سایه فساد، سوء مدیریت و گرانی به سختی روزگار میگذارنند و همراهی جمهوری اسلامی با روسیه باز هم به ضرر مردم تمام خواهد شد و زندگی را برای آنها سختتر خواهد کرد.
بهرغم ادعاهای تهران مبنی بر بیطرفی در این جنگ، آمریکا و متحدانش میگویند جمهوری اسلامی هزاران پهپاد تهاجمی به روسیه داده است.
تحقیقات نیز نشان میدهد مقامهای مسکو به کمک جمهوری اسلامی در حال راهاندازی کارخانه تولید پهپاد در خاک روسیه هستند.