خبرگزاری «رویترز» در گزارشی اختصاصی به نقل از شش منبع آگاه میگوید که جمهوری اسلامی ایران تعداد زیادی موشک بالستیک زمین به زمین نیرومند را به روسیه فرستاده است. این خبرگزاری همچنین از گسترش همکاری نظامی میان دو کشوری که تحت تحریمهای آمریکا هستند، خبر داده است.
سه منبع ایرانی به رویترز گفتند که ایران حدود ۴۰۰ فروند موشک - شامل تسلیحات بالستیک کوتاهبرد مانند «فاتح- ۱۱۰» و «ذوالفقار» - را به روسیه تحویل داده است. به گفته کارشناسان، این موشکهای قابل حمل جادهای میتوانند نقاطی را در فواصل ۳۰۰ تا ۷۰۰ کیلومتری هدف قرار دهند.
وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیرویی که بر برنامه موشکی بالستیک ایران نظارت دارد، از اظهارنظر در این باره خودداری کردند و وزارت دفاع روسیه نیز به درخواست رویترز برای اظهارنظر پاسخ نداده است.
یکی از منابع ایرانی میگوید که ارسال این محمولههای نظامی در اوایل ماه میلادی گذشته به روسیه آغاز شد و بخشی از توافق مقامات نظامی و امنیتی تهران و مسکو است که سال گذشته نهایی شد.
یک مقام نظامی جمهوری اسلامی که مانند سایر منابع رویترز به دلیل حساسیت موضوع خواست که نامش فاش نشود، میگوید که حداقل چهار محموله موشک به روسیه فرستاده شده است و محمولههای دیگری نیز در هفتههای آینده ارسال میشود.
یکی دیگر از مقامات ارشد جمهوری اسلامی به رویترز گفته است که برخی از موشکها با کشتی از طریق دریای خزر به روسیه ارسال، و برخی دیگر با هواپیما منتقل شدند.
دومین مقام ایرانی با اشاره به این که محموله نظامی بیشتری به روسیه ارسال خواهد شد، میگوید که «دلیلی برای پنهان کردن این موضوع وجود ندارد»، و در ادامه میافزاید که «جمهوری اسلامی اجازه دارد به هر کشوری که مایل باشد، سلاح صادر کند.»
محدودیتهای شورای امنیت سازمان ملل متحد برای صادرات برخی موشکها، پهپادها، و سایر فناوریهای ایران در مهر گذشته به پایان رسید. با این حال، آمریکا و اتحادیه اروپا تحریمها علیه برنامه موشکی بالستیک جمهوری اسلامی را در بحبوحه نگرانیها در مورد صادرات تسلیحات به نیروهای نیابتی این کشور در خاورمیانه و روسیه حفظ کردند.
منبع چهارم، بدون ارائه جزئیات بیشتر، به رویترز گفت که روسیه اخیرا تعداد زیادی موشک از ایران دریافت کرده است.
جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید، اوایل دی گفت که آمریکا نگران است که روسیه به دستیابی به تسلیحات بالستیک کوتاهبرد از ایران، علاوه بر موشکهایی که قبلاً از کره شمالی تهیه شده بود، نزدیک است.
یک مقام آمریکایی به رویترز گفت که واشنگتن به شواهدی از پیشرفت مذاکرات طرفین دست یافته است اما نشانهای از ارسال موشکها از ایران به روسیه در اختیار ندارد. وزارت دفاع آمریکا هنوز به درخواست برای اظهار نظر درباره تحویل موشکها به روسیه پاسخ نداده است.
دادستان ارشد اوکراین روز جمعه گفت که موشکهای بالستیک ارائهشده توسط کره شمالی به روسیه در میدان نبرد غیرقابل اعتماد بوده است و از ۲۴ موشک پرتاب شده، فقط دو فروند به اهداف خود اصابت کردند. مسکو و پیونگ یانگ، ارسال موشک از کره شمالی به روسیه را تکذیب میکنند.
جفری لوئیس، کارشناس «مؤسسه مطالعات بینالمللی میدلبری» در مونتری، میگوید که خانواده موشکهای فاتح-۱۱۰ و ذوالفقار، سلاحهای دقیقتری هستند. او در ادامه میافزاید که روسیه از این جنگافزارها برای حمله به «اهدافی مهم» که نیاز به «تخریب دقیق» نیاز دارند، استفاده میکند.
تاثیر تأخیر کمکهای آمریکا بر توانایی پدافندی اوکراین
یک منبع نظامی اوکراینی به رویترز میگوید که کییف هنوز استفاده از موشکهای بالستیک ایران در حملات روسیه را مشاهده نکرده است، اما وزارت دفاع اوکراین در این باره اظهارنظری نکرده است.
آندری زاگورودنیوک، وزیر دفاع پیشین اوکراین، میگوید که روسیه میخواهد زرادخانه موشکی خود را در زمانی تکمیل کند که تأخیر در تصویب بسته بزرگ کمکهای نظامی آمریکا در کنگره ایالات متحده، باعث کمبود مهمات و تجهیزات برای اوکراین شده است.
زاگورودنیوک که ریاست مرکز استراتژی های دفاعی مستقر در کییف را بر عهده دارد، میگوید: «فقدان حمایت آمریکا به معنای کمبود پدافند هوایی و زمینی در اوکراین است. بنابراین آنها میخواهند با گردآوری انبوهی از موشکها، از دفاع هوایی اوکراین عبور کنند.»
کییف بارها از تهران خواسته است که ارسال پهپادهای شاهد به روسیه را متوقف کند، این پهپادها در کنار مجموعهای از موشکهای دیگر به یکی از عناصر اصلی حملات دوربرد مسکو به شهرها و زیرساختهای اوکراین تبدیل شدهاند.
نیروی هوایی اوکراین در آذر گذشته اعلام کرد که روسیه از هنگام آغاز تهاجم نظامی خود، حدود ۳۷۰۰ پهپاد شاهد به اوکراین پرتاب کرده است. این پهپادها میتوانند صدها کیلومتر پرواز کنند و پس از برخورد با هدف منفجر میشوند. پدافند هوایی اوکراین هر هفته دهها پهپاد شاهد را در مناطق مختلف این کشور سرنگون میکند.
جمهوری اسلامی ایران ابتدا ارسال پهپاد به روسیه را تکذیب کرد، اما بعد اعلام کرد که تعداد کمی از این سلاحها را پیش از آغاز جنگ روسیه با اوکراین، به مسکو تحویل داده است.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز دوشنبه در پاسخ به پرسشی درباره تحویل پهپادهای تهران به روسیه گفت: «کسانی که ایران را به ارائه سلاح به یکی از طرفهای جنگ اوکراین متهم میکنند، این کار را برای اهداف سیاسی انجام میدهند». او در ادامه افزود: «ما هیچ پهپادی را برای استفاده در جنگ ارسال نکردیم.»
راب لی، کارشناس ارشد «مؤسسه تحقیقات سیاست خارجی» یک اندیشکده مستقر در فیلادلفیا، میگوید که عرضه موشکهای فاتح-۱۱۰ و ذوالفقار از ایران، به روسیه «توانایی بیشتری» در میدان نبرد خواهد داد.
او در ادامه افزود که از این موشکها میتوان برای حمله به اهدافی در عمق خاک اوکراین استفاده کرد، و در عین حال رهگیری موشکهای بالستیک برای پدافند هوایی اوکراین دشوارتر است.
منبع: رویترز