مجلس نمایندگان آمریکا روز سهشنبه ۱۵ خرداد لایحهای را تصویب کرد که بر اساس آن دیوان کیفری بینالمللی به دلیل درخواست برای بازداشت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و دیگر مقامات اسرائیلی تحریم میشود.
این لایحه با ۲۴۷ رأی موافق و ۱۵۵ مخالف تصویب شد و نخستین اقدام قانونی آمریکا از زمان تصمیم جنجالبرانگیز دیوان کیفری بینالمللی است و توانست تنها حمایت شمار اندکی از دموکراتها را به خود جلب کند.
بعید است مصوبه مجلس نمایندگان در سنای آمریکا، که تحت کنترل دموکراتها است، رأی بیاورد.
در واکنش به اتهاماتی که دیوان کیفری بینالمللی به مقامات اسرائیل زده است، جو بایدن رئیس جمهوری ایالات متحده پیشتر گفته است که صلاحیت این دادگاه را به رسمیت نمیشناسد.
با این حال دولت بایدن پیش از تصویب لایحه تحریم، در بیانیهای اعلام کرد که با آن مخالف است.
رهبران جمهوریخواه و دموکرات کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا اذعان کردند که این لایحه بعید است به قانون تبدیل شود و درها را برای مذاکره بیشتر با کاخ سفید باز گذاشتند.
متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا بار دیگر بر مخالفت دولت بایدن با لایحه تحریم تأکید کرد.
آقای میلر گفت: «در حالی که ما به صراحت با تصمیم دادستان دیوان کیفری بینالمللی مخالفیم، اما فکر نمیکنیم تحریم مناسب باشد، بهویژه زمانی که تحقیقات در داخل اسرائیل در حال انجام است.»
مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا خواستار تحریمهای اقتصادی گسترده و محدودیتهای ویزایی برای اعضا و قضات دیوان کیفری بینالمللی و همچنین اعضای خانواده آنها شده است.
دموکراتها این رویکرد را «بیش از حد گسترده» میدانند و هشدار دادهاند که میتواند بر آمریکاییها و شرکتهای آمریکایی، که همکاریهای مهمی با این نهاد انجام میدهند، تأثیر گذارد.
گرگوری میکس، نماینده دموکرات در کمیته روابط خارجی گفت این لایحه میتواند تلاشهای دیوان را برای رسیدگی به جنایاتی که در بسیاری از نقاط جهان از اوکراین تا اوگاندا مطرح شده، مختل کند.»
دادستان ارشد دیوان کیفری بینالمللی، روز ۳۱ اردیبهشت، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر و یوآو گالانت وزیر دفاع اسرائیل را متهم کرد که «حملات عمدی علیه جمعیت غیرنظامی» و «گرسنگی دادن به غیرنظامیان» را به عنوان یک تاکتیک جنگی در غزه به کار بردهاند.
کریم خان علاوه بر درخواست برای بازداشت نتانیاهو و گالانت، خواستار تعقیب قضایی رهبران حماس از جمله یحیی سنوار، محمد ضیف فرمانده گردانهای عزالدین قسام (شاخه نظامی حماس) و اسماعیل هنیه به اتهام حمله این گروه شبهنظامی به اسرائیل در ۱۵ مهر ۱۴۰۲ شد.
بنیامین نتانیاهو و دیگر رهبران اسرائیل این اقدام دیوان کیفری بینالمللی را محکوم کردهاند و آن را «شرمآور» و «یهودستیزانه» خواندهاند.
اسرائیل عضو دیوان کیفری بینالمللی نیست، بنابراین حتی در صورت صدور حکم بازداشت، نتانیاهو و گالانت با خطر پیگرد قانونی مواجه نخواهند شد، اما تهدید به بازداشت میتواند سفر به خارج از کشور را برای رهبران اسرائیل دشوار کند.