بحران سیاسی اوکراین و اختلاف کیف با مسکو بر سر جریان گاز طبیعی روسیه از آن کشور، بسیاری از کشورهای اروپایی را به فکر بازنگری در وابستگی به روسیه برای تأمین انرژی انداخته است. برخی به گزینه های جدید مثل فرآیند بحث انگیز شکست هیدرولیک (یعنی شکستن لایه های سنگی زیر زمین برای استخراج گاز) در خاک خود فکر می کنند.
با آن که اروپا عمدتاً به واردات انرژی از روسیه متکی است، برآورد شده که این قاره روی یک منبع عظیم و۱۳ تریلیون متر مکعبی گاز موجود در سنگ نفت خوابیده است.
فرانسه، لهستان و اوکراین بیشترین میزان سنگ نفت اروپا را دارند، و در رومانی، بلغارستان و بریتانیا هم ذخایری از این منبع انرژی کشف شده است.
وجود منابع چشمگیری از گاز، همراه با بحران کنونی در اوکراین، توجه اروپاییان را به توان بالقوه قاره اروپا در تأمین انرژی معطوف کرده است. لوسیا سیبرت، کارشناس انرژی مرکز ویلسون در واشنگتن می گوید:
«منظور از امنیت انرژی تنها تأمین آن نیست، قابل اعتماد بودن منبع هم همانقدر اهمیت دارد. همین ممکن است موجب تسریع روند اکتشاف منابع گاز موجود در سنگ نفت در اتحادیه اروپا شود.»
اما اروپا با استخراج گاز طبیعی از سنگ نفت به صورت انبوه سال‌ها فاصله دارد. برای کشورهای لهستان، رومانی و بریتانیا شروع به استخراج گاز ممکن است تا سال ۲۰۲۰ طول بکشد.
اما روش موسوم به شکست هیدرولیک برای استخراج گاز از سنگ نفت، روشی بحث برانگیز است. بیشتر محل های حفاری در اروپا نزدیک مناطق پرجمعیت است و گروه های طرفدار محیط زیست نسبت به آلودگی آب و هوا در نتیجه حفاری‌ها ابراز نگرانی کرده‌اند.
مسائل سیاسی نیز دخیل است. مالیات بر صنایع در اروپا و مقررات سخت کار شرکت‌های حفاری را دشوارتر می کند. اریک استوارت، رئیس شورای بازرگانی رومانی-آمریکا و لهستان آمریکا در توضیح این چالش می‌گوید:
«استخراج منابع کاز در کشورهای اروپای مرکزی بسیار پیچیده‌تر از آمریکاست. بنابراین واقعاً باید درک درستی از میزان گاز موجود و دشواری استخراج آن داشته باشیم.»
کمپانی های انرژی باید با جنبش های قدرتمند حفاظت محیط زیست و مخالفت عمومی هم کنار بیایند. کیت اسمیت، سفیر پیشین آمریکا در لیتوانی و کارشناس تکنولوژی شکستگی هیدرولیک می گوید این روند در صورتی که در تکمیل منابع متعارف و قابل تجدید انرژی مثل انرژی خورشید و انرژی باد به‌کار گرفته شود، می‌تواند نیازهای انرژی قاره اروپا را برآورده کند:
«فکر می کنم شکست هیدرولیک عنصری است که می تواند به امنیت انرژی در اروپا کمک کند، اما این روش زمان زیادی می‌برد. امکان عملی شدن هست، ولی کارهای زیادی هست که باید برای آن انجام شود.»
بیشتر گاز مصرفی اروپا از طریق خط لوله‌ای که از روسیه به اوکراین می رود، تأمین می‌شود. اما اوکراین برای بازپرداخت بدهی‌اش به شرکت روسی گازپروم با مشکل رو‌به‌روست. اوایل سال جاری میلادی بود که مردم اوکراین رئیس جمهوری روس‌گرای آن کشور را خلع کردند. دولت جدید کیف به‌رغم مخالفت مسکو، با اتحادیه اروپا چند موافقتنامه اقتصادی امضا کرده. مسکو هم بار دیگر تهدید کرده که ارسال گاز به اوکراین، و در نتیجه به بیشتر کشورهای اروپا را قطع می‌کند.
بحران انرژی فعلی اروپا بی‌شباهت به بحران سال ۲۰۰۹ (۱۳۸۸) نیست، که روسیه در سرمای شدید دی ماه ناگهان جریان گاز به اروپا را قطع کرد و میلیون ها خانه و محل تجاری را در سرما به حال خود رها کرد. به گفته خانم سیبرت:
«اتحادیه اروپا در جریان بحران انرژی زمستان ۲۰۰۹ به معنی واقعی کلمه یخ زد. بنابراین از آن موقع سعی داشته جلوی تکرار چنین فاجعه ای را بگیرد. بحث های زیادی راجع به بهم پیوسته بودن خط لوله گاز کشورهای اروپایی، منابع انرژی جایگزین و ساز و کار جریان معکوس مطرح شده، و باید منتظر نتیجه آن بود.»
اکتشاف و استخراج گاز در نهایت موجب قطع وابستگی اروپا به واردات گاز روسیه نمی‌شود، ولی در دراز مدت از میزان وابستگی به آن کشور می‌کاهد.
خانم سیبرت می‌گوید این اقدام هم به نفع اروپاست و هم روسیه – که به اقتصادی با تنوع بیشتر و وابستگی کمتر به صادرات انرژی نیاز دارد.
