لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ ایران ۲۲:۳۷

هراس اروپا از کمبود گاز ناشی از بحران اوکراین


از چپ به راست: نخست وزیر لهستان دونالد توسک، فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه، دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و ماتئو رنزی نخست وزیر ایتالیا، پیش از اجلاس اضطراری رهبران اروپا در اوکراین در بروکسل، ۶ مارس ۲۰۱۴.
از چپ به راست: نخست وزیر لهستان دونالد توسک، فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه، دیوید کامرون، نخست وزیر بریتانیا، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و ماتئو رنزی نخست وزیر ایتالیا، پیش از اجلاس اضطراری رهبران اروپا در اوکراین در بروکسل، ۶ مارس ۲۰۱۴.
پاره ای از کشورهای اتحادیه اروپا مانند لهستان و یونان نگران آنند که، در صورت توقف ارسال گاز روسيه به اوکراين، درشرايطی که کيف با سر رسید مهلت پرداخت قبض دو ميليارد دلاری مسکو روبروست، با کمبود گاز و خسارات اقتصادی روبرو شوند.

روز دوشنبه، ۱۲اسفند (۳ مارس) مقامات اتحادیه اروپا دست به تشکيل جلسه اضطراری گروه هماهنگی گاز اتحاديه اروپا (Gas Coordination Group) زدند که سند منتشره آن توسط خبرگزاری رويترز رويت شد. آخرين باری که بين مسکو و کيف بر سر قيمت گاز اختلاف افتاده بود، اتحاديه اروپا اين نهاد را تشکيل داد تا در صورت تسخير منطقه کريمه اوکراين توسط روسيه، به ارزيابی امکانات اروپا «درصورت بروز اختلالی عمده» بپردازد.

با وجود تنش شدید بین مسکو و دولت جدید طرفدار غرب در کیف، شرکت عظيم گاز روسیه، گازپروم، تا کنون ارسال گاز به اوکراین را ادامه داده است. اوکراين، که پيش از اضمحلال اتحاد جماهير شوروی يکی از جمهوری های آن را تشکيل می داد، برای مسکو از اهميتی استراتژيک برخوردار است، زيرا مسير ترانزيت عمده گاز به اروپا، به عنوان بزرگترين مشتری روسيه، است.

اما روسیه تهدید کرده است تخفیف در قيمت گازی که اوکراین برای خود دریافت می کند را حذف خواهد کرد. روز جمعه ۱۶ اسفندماه (۷ مارس) مهلت پرداخت بدهی های معوقه کيف است.

يونان که خود بدهی های فراوانی دارد به ویژه نگران اوضاع است.

کارشناسان يونان در جلسه اضطراری گروه هماهنگی گاز گفتند «اختلال در تامين گاز در اوکراين بدترين سناريوی ممکن برای يونان است.» آنها اضافه کردندکه ذخيره گاز طبيعی مايع يونان اکنون ۷۰ درصد و تاريخ تحويل بعدی ۲۳اسفندماه (۱۴ مارس) است.

جلسه بحث آنلاین دوساعت و نيمه روز دوشنبه نشان داد کشورهای اروپايی اغلب به اندازه کافی ذخيره دارند، اما توانایی این کشورها برای بازگرداندن گاز برای رفع نیاز اوکراين روشن نشد. در جلسه گفته شد که در صورت بروز اخلال صدور گاز به اوکراين، اين کشور به ۱۵ تا ۳۵ ميليون متر مکعب گاز برای مصارف داخلی خود نياز خواهد داشت.

سخنگوی کمیسیون اروپا، بازوی اجرایی اتحادیه اروپا، نتوانست بلافاصله به اين پرسش پاسخ دهد که چه ميزان از اين کمبود احتمالی را اروپا می تواند مورد پوشش قرار دهد.

زمستان معتدل
با توجه به سند منتشره، در يک زمستان معتدل ذخيره ۲۸ کشور اتحاديه اروپا حدود ۵ ميليارد متر مکعب بيش از ميزان سال ۲۰۱۲ و ۱۰ ميليارد متر مکعب بيش از ميزان ۲۰۱۳ برآورد شده است.

این بدان معناست که قطع یک هفته ای گاز قابل مديريت بوده، ولی قطع سه هفته ای، به خصوص اگر هوا سرد شود، منجر به کاهش عرضه و افزایش قیمت می شود.
برای رهبران اتحادیه اروپا، هزینه های انرژی اين اتحاديه، که بسیار بالاتر از ایالات متحده است، یک انفجار سیاسی به شمار می رود.

پس از اختلافات دفعه قبل روسیه و اوکراین بر سر قیمت گاز، اتحادیه اروپا زیرساخت ها را بهبود بخشيد، به دنبال تنوع کانال های عرضه گاز رفت، و شرايط التزام اعضا به افزايش ذخيره را افزايش داد.

در پاره ای از موارد، اين بهبود بخشيدن ها به معنی آن است که کشورهای اتحادیه اروپا می توانند در صورت وجود مازاد به اوکراین گاز ارسال کنند.

کمیسیون اروپا از جلسه روز دوشنبه خواست جزئیات دقیقی پيرامون مقدار گازی که کشورهای عضو اتحادیه اروپا می توانند به اوکراین و آن دسته از همسایگان اتحادیه اروپا که به گاز روسیه وابسته اند ارسال کنند؛ ارائه دهند.

کشورهای عضو اطلاعات محدودی دادند. رومانی گفت در صورت کاهش دما، نمی تواند به همسایه اش بلغارستان، یکی از کشورهای وابسته به گاز روسیه، کمک کند.
بلغارستان یکی از اعضای گروه بود که در جلسه روز دوشنبه شرکت نکرد. نخست وزیر آن کشور روز چهارشنبه گفت، بلغارستان مشغول ساختن ذخاير گازی است.

لهستان، همسایه اوکراین، گفت می تواند هر حجم از دست رفته را به جای اوکراین از طریق بلاروس وارد کند، اما به رضایت گازپروم برای منحرف کردن گاز نياز دارد. عدم رضایت گازپروم می تواند تاثیر گسترده ای داشته باشد زيرا، افت فشار در شبکه خط لوله ها، حمل و نقل را دشوار خواهد ساخت.

در اين سند آمده است که، با اين حال، لهستان، همراه با مجارستان و اتریش، برای کمک به کشورهای همسایه می تواند مقداری انعطاف پذیر باشد.

پتانسیل اسلواکی برای کمک به اوکراین بستگی به يک ارتباط جریان معکوس دارد، که کمیسیون گفته است توافقها در اين باره تقريبا انجام گرفته، اما به دلیل آشفتگی اوضاع اوکراین هنوز امضا نشده است.

یک منبع اتحادیه اروپا، که نخواست نامش فاش شود، گفت کمیسیون در تلاش است تا توافقات مربوط به جریان معکوس را به سرعت تکميل سازد. به گفته این منبع تامین جريان گاز شش ماه زمان می برد، و ارتباط جريان معکوس ابتدا می تواند ۶ میلیارد متر مکعب گاز در سال حمل کند.

نياز سالانه گاز اوکراین بیش از ۵۰ میلیارد متر مکعب است.
XS
SM
MD
LG