مقاله ای از اکونومیست
آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، از روند پیشرفت توافق هسته ای خوشحال نیست و آمریکا را به عدم پایبندی به تعهدات اش متهم می کند. این ادعاها در حال افزایش اما نادرست است.
مشکل ربطی به توافق هسته ای ندارد و مربوط به تحریم هایی است که سال ها پیش از بحران هسته ای در واکنش به نقض حقوق بشر، حمایت ایران از تروریسم و آزمایش موشک های بالیستیک وضع شده است.
تحریم های غیر هسته ای آمریکا به دو صورت به ایران آسیب می زند. تحریم های اصلی غیر از موارد محدودی چون غذا، دارو و پروازهای تجاری مانع تعامل افراد حقیقی و حقوقی آمریکایی با رژیم جمهوری اسلامی می شود. هر مبادله مالی از طریق یک بانک آمریکایی یا شرکت بیمه یا استفاده از دلار یا هر گونه ارتباطی که در آن یک شهروند آمریکایی شاغل در یک شرکت خارجی نقش داشته باشد از نظر تئوری مشمول تحریم می شود.
بر مبنای تحریم های ثانویه، آمریکا حق خود را برای مجازات موسسات خارجی محفوظ می داند، اگر آن ها با اشخاصی دست به تجارت زده باشند که در فهرست افراد و نهادهای تحریم شده شامل سپاه پاسداران قرار دارند. با توجه به نقش سپاه در اقتصاد ایران خطر نقض ناخواسته تحریم ها بسیار واقعی است.
شاید رهبر جمهوری اسلامی توافق هسته ای را نفهمیده یا حسن روحانی، رییس جمهوری ایران، آن را بیش از آن چه هست به او فروخته باشد. به هر شکل ایران می کوشد امتیازات اضافی را بگیرد که بر سر آن مذاکره نشده است. گروهی امیدوار بودند توافق هسته ای به گشایش اقتصاد ایران، عادی شدن رفتار رژیم انقلابی، و بهبود روابط با آمریکا و کشورهای عرب سنی بیانجامد. این امر به این زودی اتفاق نخواهد افتاد زیرا تندروها در ایران قدرت خود را از تخاصم با «شیطان بزرگ» می گیرند.
با این وجود، خارج شدن توافق هسته ای از مسیر خود به اصلاح طلبان ضربه و به آتش خاورمیانه دامن می زند. دولت اوباما می تواند با انتشار دستورالعمل روشن تری درباره نحوه دقیق عمل بانک های خارجی در باره ی تحریم ها به حفظ تنها موفقیت دیپلماتیک اش در منطقه کمک کند. کاخ سفید همچنین می تواند اجازه دهد آمریکایی ها شاغل در موسسات خارجی در چنین مواردی مشاوره بدهند، و با نوعی از مبادله دلاری موافقت کند.
اما مسولیت عمدتا بر عهده ایران است. ایران باید فرهنگ مدیریتی مبهم اش را سر و سامان بدهد و مقررات بانکی و حسابرسی اش را روزآمد کند. اگر این امر به بیرون رفتن سپاه پاسداران از اقتصاد منجر شود که چه بهتر. ایران برای ایجاد شغل برای میلیون ها جوان تحصیلکرده و بیکار باید از اقتصاد مقاومتی مد نظر تندروها دست بکشد. به طرز شگفتی، تحریم ها هنوز می توانند راهی به سوی کامیابی باشند.
