از حمله مشکوک هوایی اسرائیل به سودان تا جنگ سایبری در خلیج فارس و فرستادن هواپیمای بی‌سرنشین به اسرائیل، به نظر می رسد که جنگ مخفی میان ایران و دشمنانش به مرحله دیگری وارد می شود.
آمریکا همزمان با ادامه تحریم نفتی ایران در کنار اروپا و فشار مضاعف بر وضعیت اقتصادی ایران، با اسرائیل عملیات دیگری را هم پیش می برد. عملیاتی که به نظر می رسد واکنش ایران را در پی دارد.
حملات سایبری ایران به کامپیوترهای تاسیسات نفتی عربستان سعودی و ارسال هواپیمای بی‌سرنشین ساخت ایران به اسرائیل توسط حزب الله تنها نمونه هایی است که نشان می دهد تاکتیک‌هایی که قبلا مختص آمریکا بود حالا در دست سوی دیگر دعوا نیز قرار دارد.
وضعیت سوریه نیز از نظر برخی کارشناسان بخشی از جنگ واسطه‌ای در این میان است. حیات علوی، کارشناس خاورمیانه در کالج جنگ دریایی آمریکا به خبرگزاری رویترز می گوید:«از بسیاری جهات وضعیت شبیه به زمان جنگ سرد است بویژه درگیری‌های واسطه ای. اما برعکس جنگ سرد، حالا تکنیک‌های جنگی بیشتری هست که اغلب پشت صحنه اند اما در دنیای مدرن امروزی برای طولانی مدت نمی توان اسرار را مخفی نگاه داشت.»
سازمان‌های امنیتی خارجی دهه هاست که تلاش می کنند مانع دستیابی ایران و دیگر کشورها به سلاح اتمی شوند. تهران و اسرائیل نیز مدت هاست که طی جنگ‌های واسطه‌ای بویژه در لبنان و مناطق فلسطینی با یکدیگر می جنگند.
گفته می شود آمریکا و اسرائیل عاملان کرم کامپیوتری استاکس نت و حمله این بدافزار به تاسیسات کامپیوتری اتمی ایران هستند. همزمان بسیاری از کارشناسان می گویند موساد، مسئول قتل چهره‌های علمی ایرانی است که به نوعی به برنامه اتمی ایران مرتبط بودند. حملاتی که بمب گذاری و حمله به دیپلمات‌های اسرائیلی در هند، گرجستان، تایلند و توریست‌های اسرائیلی در بلغارستان را به دنبال داشت و اسرائیل ایران را متهم به مسئولین آنها کرد.
کارشناسان می گویند ایران هم اکنون به دنبال اقدامات تلافی جویانه شدیدتر است و رهبران جمهوری اسلامی وانمود می کنند که در صورت حمله خارجی به تاسیسات اتمی ایران، گزینه‌های خطرناکی را مدنظر دارد.
پیام دادن از طریق فعالیت‌های مخفی؟
نفوذ هواپیمای بی‌سرنشین حزب الله لبنان، متحد دیرین ایران به حریم هوایی اسرائیل شاید یکی از نشانه‌های بارز از این دست تاکنون باشد. ارتش اسرائیل این هواپیما را در نزدیکی نیروگاه هسته‌ای دیمونا سرنگون کرد.
پس از آن که ایران سال گذشته یک هواپیمای بی‌سرنشین تجسسی آمریکایی را برزمین نشاند، به نظر می رسد که روی برنامه مشابه هواپیماهای بی‌سرنشین سرمایه گزاری کرده است.
ظن به فعالیت‌های مشکوک سایبری از سوی ایران به شدت آمریکا را نگران کرده است. آمریکا حمله سایبری به سیستم بانکی‌اش را تکذیب می کند. کارشناسان این موضعگیری آمریکا را ساده انگاری توصیف کرده اند اما حملات سایبری به عربستان سعودی و قطر، متحدان آمریکا در خلیج فارس پیچیده تر بود. اقداماتی که تلافی ایران در مقابل تحریم‌ها تلقی می شود.
ماه گذشته لئون پانه تا، وزیر دفاع آمریکا بدون اشاره مستقیم به ایران، حمله به شرکت نفتی آرامکو متعلق به سعودی را پیچیده‌ترین حمله‌ای نامید که تاکنون علیه یک شرکت خصوصی ترتیب داده شده و ده‌ها هزار کامپیوتر را نابود کرده است.
تهران با رد دست داشتن در این حملات می گوید سیستم‌های کامپیوتری تاسیسات نفتی، ارتباطی و زیربنایی ایران نیز هدف حملات سایبری قرار گرفته است.
یک مامور سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سی آی‌ای به رویترز می گوید:«مشکل اینجاست که معمولا این جور جنگ‌های مخفیانه علنا مورد بحث قرار نمی گیرد. در عین حال عواقبش می تواند بسیار بزرگ باشد. مثلا اگر ایران تولید نفت سعودی را کاملا از کار بیاندازد تکلیف چیست؟»
در نبود مذاکرات مستقیم این جور اقدامات می تواند ابزاری دیپلماتیک در دست طرف‌ها باشد.
آریل راتنر، نماینده سابق دولت اوباما در وزارت خارجه آمریکا و عضو سازمان امنیت ملی ترومن می گوید:«حملات سایبری و هواپیمای بی‌سرنشین حزب الله نشان دهنده تحرکات اردوی ایران است. اما بخش عمده‌ای از این اقدامات تنها کاربرد خط و نشان کشیدن و علامت دادن دارد.»
شاید حمله مشکوک هوایی اسرائیل به کارخانه تسلیهاتی یارموک در سودان نیز در همین بخش طبقه بندی شود.
بلال صائب، مدیر موسسه تحلیلگری نظامی خاورنزدیک و خلیج فارس می گوید:«اسرائیل این پیام را به تهران و واشنگتن می فرستد که در استفاده از زور برای دفاع از خود تردید نمی کند. این یک نمایش قدرت برای ارسال پیام سیاسی و نظامی بود.»
جنگ با واسطه
پس از حمله چهار هواپیما به کارخانه تسلیهاتی سودان در ۲۳ اکتبر، مقامات سودان انگشت اتهام را به سوی اسرائیل نشانه رفتند و اسرائیل اظهارنظری نکرد. مقامات آمریکایی نیز صراحتا نظر ندادند اما سازمان‌های اطلاعاتی مدت هاست که به ایران مشکوکند و می گویند ایران به اریتره و سودان اسلحه قاچاق می کند تا از طریق مصر به شبه نظامیان حماس در نوار غزه برساند.
هفته گذشته، پس از حمله هوایی به کارخانه سودان، دو کشتی جنگی ایرانی برای چهار روز در سودان توقف کردند. اقدامی که به معنای اعلام همبستگی میان ایران و سودان تلقی شد. در این میان گفته می شود اسرائیل سعی دارد که نفوذ خود را در سودان جنوبی که یک سال پیش در نتیجه درگیری با خارطوم از سودان جدا شد، افزایش دهد.
اسرائیل برعکس کشورهای عرب منطقه از مخالفان سوریه حمایت نمی کند. برای واشنگتن به عقب راندن ایران در سوریه هدفی جانبی برای توقف یا دست کم محدود کردن خونریزی است.
در حالی که برای عربستان سعودی و قطر، مسلح کردن انقلابیون سنی که با حاکمیت بشار اسد شیعه علوی می جنگند، حیاتی است.
ناآرامی سوریه لبنان را نیز متزلزل کرده و خشونت‌ها و کشتار در عراق نیز افزایش یافته است. خشونت هایی که عمدتا توسط گروه‌های شبه نظامی شیعه و تحت حمایت ایران صورت می گیرد.
کشورهای عمدتا سنی حوزه خلیج فارس همواره ایران را به تحریک شهرونادن شیعه خود متهم کرده اند. هرچند کشورهای غربی این ادعاها را مبالغه آمیز می دانند.
امکان دارد که تهران تلاش برای بی‌ثبات کردن همسایگانش را افزایش دهد بویژه اگر بداند که دشمنان نیز همین نیت را دارند. واشنگتن اخیرا نام سازمان مجاهدین خلق را از فهرست گروه‌های تروریستی خود خارج ساخت. ایران مجاهدین خلق را دشمن دیرینه خود می داند و ممکن است پاسخی سخت به آن بدهد.
سال گذشته مقامات آمریکایی از خنثی کردن توطئه ترور سفیر عربستان سعودی در واشنگتن خبر دادند ، گفتند ایران قصد داشت از طریق بمب گذاری در رستوران این عملیات را ترتیب دهد. کارشناسان می گویند ایران آماده است تا ریسک‌های سنگین بکند هرچند شماری دیگر از تحلیلگران کل این قضیه را به دیده شک مینگرند.
آمریکا همزمان با ادامه تحریم نفتی ایران در کنار اروپا و فشار مضاعف بر وضعیت اقتصادی ایران، با اسرائیل عملیات دیگری را هم پیش می برد. عملیاتی که به نظر می رسد واکنش ایران را در پی دارد.
حملات سایبری ایران به کامپیوترهای تاسیسات نفتی عربستان سعودی و ارسال هواپیمای بی‌سرنشین ساخت ایران به اسرائیل توسط حزب الله تنها نمونه هایی است که نشان می دهد تاکتیک‌هایی که قبلا مختص آمریکا بود حالا در دست سوی دیگر دعوا نیز قرار دارد.
وضعیت سوریه نیز از نظر برخی کارشناسان بخشی از جنگ واسطه‌ای در این میان است. حیات علوی، کارشناس خاورمیانه در کالج جنگ دریایی آمریکا به خبرگزاری رویترز می گوید:«از بسیاری جهات وضعیت شبیه به زمان جنگ سرد است بویژه درگیری‌های واسطه ای. اما برعکس جنگ سرد، حالا تکنیک‌های جنگی بیشتری هست که اغلب پشت صحنه اند اما در دنیای مدرن امروزی برای طولانی مدت نمی توان اسرار را مخفی نگاه داشت.»
سازمان‌های امنیتی خارجی دهه هاست که تلاش می کنند مانع دستیابی ایران و دیگر کشورها به سلاح اتمی شوند. تهران و اسرائیل نیز مدت هاست که طی جنگ‌های واسطه‌ای بویژه در لبنان و مناطق فلسطینی با یکدیگر می جنگند.
گفته می شود آمریکا و اسرائیل عاملان کرم کامپیوتری استاکس نت و حمله این بدافزار به تاسیسات کامپیوتری اتمی ایران هستند. همزمان بسیاری از کارشناسان می گویند موساد، مسئول قتل چهره‌های علمی ایرانی است که به نوعی به برنامه اتمی ایران مرتبط بودند. حملاتی که بمب گذاری و حمله به دیپلمات‌های اسرائیلی در هند، گرجستان، تایلند و توریست‌های اسرائیلی در بلغارستان را به دنبال داشت و اسرائیل ایران را متهم به مسئولین آنها کرد.
کارشناسان می گویند ایران هم اکنون به دنبال اقدامات تلافی جویانه شدیدتر است و رهبران جمهوری اسلامی وانمود می کنند که در صورت حمله خارجی به تاسیسات اتمی ایران، گزینه‌های خطرناکی را مدنظر دارد.
پیام دادن از طریق فعالیت‌های مخفی؟
نفوذ هواپیمای بی‌سرنشین حزب الله لبنان، متحد دیرین ایران به حریم هوایی اسرائیل شاید یکی از نشانه‌های بارز از این دست تاکنون باشد. ارتش اسرائیل این هواپیما را در نزدیکی نیروگاه هسته‌ای دیمونا سرنگون کرد.
پس از آن که ایران سال گذشته یک هواپیمای بی‌سرنشین تجسسی آمریکایی را برزمین نشاند، به نظر می رسد که روی برنامه مشابه هواپیماهای بی‌سرنشین سرمایه گزاری کرده است.
ظن به فعالیت‌های مشکوک سایبری از سوی ایران به شدت آمریکا را نگران کرده است. آمریکا حمله سایبری به سیستم بانکی‌اش را تکذیب می کند. کارشناسان این موضعگیری آمریکا را ساده انگاری توصیف کرده اند اما حملات سایبری به عربستان سعودی و قطر، متحدان آمریکا در خلیج فارس پیچیده تر بود. اقداماتی که تلافی ایران در مقابل تحریم‌ها تلقی می شود.
ماه گذشته لئون پانه تا، وزیر دفاع آمریکا بدون اشاره مستقیم به ایران، حمله به شرکت نفتی آرامکو متعلق به سعودی را پیچیده‌ترین حمله‌ای نامید که تاکنون علیه یک شرکت خصوصی ترتیب داده شده و ده‌ها هزار کامپیوتر را نابود کرده است.
تهران با رد دست داشتن در این حملات می گوید سیستم‌های کامپیوتری تاسیسات نفتی، ارتباطی و زیربنایی ایران نیز هدف حملات سایبری قرار گرفته است.
یک مامور سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سی آی‌ای به رویترز می گوید:«مشکل اینجاست که معمولا این جور جنگ‌های مخفیانه علنا مورد بحث قرار نمی گیرد. در عین حال عواقبش می تواند بسیار بزرگ باشد. مثلا اگر ایران تولید نفت سعودی را کاملا از کار بیاندازد تکلیف چیست؟»
در نبود مذاکرات مستقیم این جور اقدامات می تواند ابزاری دیپلماتیک در دست طرف‌ها باشد.
آریل راتنر، نماینده سابق دولت اوباما در وزارت خارجه آمریکا و عضو سازمان امنیت ملی ترومن می گوید:«حملات سایبری و هواپیمای بی‌سرنشین حزب الله نشان دهنده تحرکات اردوی ایران است. اما بخش عمده‌ای از این اقدامات تنها کاربرد خط و نشان کشیدن و علامت دادن دارد.»
شاید حمله مشکوک هوایی اسرائیل به کارخانه تسلیهاتی یارموک در سودان نیز در همین بخش طبقه بندی شود.
بلال صائب، مدیر موسسه تحلیلگری نظامی خاورنزدیک و خلیج فارس می گوید:«اسرائیل این پیام را به تهران و واشنگتن می فرستد که در استفاده از زور برای دفاع از خود تردید نمی کند. این یک نمایش قدرت برای ارسال پیام سیاسی و نظامی بود.»
جنگ با واسطه
پس از حمله چهار هواپیما به کارخانه تسلیهاتی سودان در ۲۳ اکتبر، مقامات سودان انگشت اتهام را به سوی اسرائیل نشانه رفتند و اسرائیل اظهارنظری نکرد. مقامات آمریکایی نیز صراحتا نظر ندادند اما سازمان‌های اطلاعاتی مدت هاست که به ایران مشکوکند و می گویند ایران به اریتره و سودان اسلحه قاچاق می کند تا از طریق مصر به شبه نظامیان حماس در نوار غزه برساند.
هفته گذشته، پس از حمله هوایی به کارخانه سودان، دو کشتی جنگی ایرانی برای چهار روز در سودان توقف کردند. اقدامی که به معنای اعلام همبستگی میان ایران و سودان تلقی شد. در این میان گفته می شود اسرائیل سعی دارد که نفوذ خود را در سودان جنوبی که یک سال پیش در نتیجه درگیری با خارطوم از سودان جدا شد، افزایش دهد.
اسرائیل برعکس کشورهای عرب منطقه از مخالفان سوریه حمایت نمی کند. برای واشنگتن به عقب راندن ایران در سوریه هدفی جانبی برای توقف یا دست کم محدود کردن خونریزی است.
در حالی که برای عربستان سعودی و قطر، مسلح کردن انقلابیون سنی که با حاکمیت بشار اسد شیعه علوی می جنگند، حیاتی است.
ناآرامی سوریه لبنان را نیز متزلزل کرده و خشونت‌ها و کشتار در عراق نیز افزایش یافته است. خشونت هایی که عمدتا توسط گروه‌های شبه نظامی شیعه و تحت حمایت ایران صورت می گیرد.
کشورهای عمدتا سنی حوزه خلیج فارس همواره ایران را به تحریک شهرونادن شیعه خود متهم کرده اند. هرچند کشورهای غربی این ادعاها را مبالغه آمیز می دانند.
امکان دارد که تهران تلاش برای بی‌ثبات کردن همسایگانش را افزایش دهد بویژه اگر بداند که دشمنان نیز همین نیت را دارند. واشنگتن اخیرا نام سازمان مجاهدین خلق را از فهرست گروه‌های تروریستی خود خارج ساخت. ایران مجاهدین خلق را دشمن دیرینه خود می داند و ممکن است پاسخی سخت به آن بدهد.
سال گذشته مقامات آمریکایی از خنثی کردن توطئه ترور سفیر عربستان سعودی در واشنگتن خبر دادند ، گفتند ایران قصد داشت از طریق بمب گذاری در رستوران این عملیات را ترتیب دهد. کارشناسان می گویند ایران آماده است تا ریسک‌های سنگین بکند هرچند شماری دیگر از تحلیلگران کل این قضیه را به دیده شک مینگرند.
