حسینعلی ابراهیمی کارنامی، رئیس اداره کل محیط زیست استان مازندران اعلام کرده است که همه ۱۰۰ شکارچی که اخیرا به تالاب میانکاله یورش برده بودند دستگیر شدهاند.
از روز چهارشنبه ۲۰ بهمن اخبار متعددی در رسانههای محلی و بعد رسانههای رسمی ایران مبنی بر بروز درگیریهای مسلحانه میان افراد نقابدار با محیطبانان در تالاب میانکاله و جزیره آشوراده منتشر شده بود.
سه روز بعد از آن، فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست ایران از پایان ۷۲ ساعت درگیری مسلحانه یکصد شکارچی با محیطبانان منطقه حفاظت شده تالاب میانکاله خبر داد.
سرهنگ جمشید محبتخانی روز جمعه گفت: «از سه روز گذشته حدود ۱۰۰ شکارچی با صورتهای پوشیده و با نقاب به دلیل اعتراض به صادر نشدن پروانه شکار طی دو سال گذشته به سمت مناطق حفاظت شده هجوم برده و با محیطبانان درگیر شدند که در این درگیری ۴ محیطبان آسیب سطحی دیدند.»
علی کلانه، رئیس پناهگاه حیات وحش میانکاله گفته بود که «شکارچیان با هماهنگی از طریق فضای مجازی به صورت سازماندهیشده دست به این اقدامات مخرب زدند.»
میانکاله، بهشت پرندگان
تالاب بینالمللی میانکاله یکی از ۹ ذخیرهگاه زیستی کره زمین و نخستین تالاب ثبت شده ایران در کنوانسیون جهانی تالابها و از مکانهای مهم زیست پرندگان مهاجر است.
شبه جزیره میانکاله، خلیج گرگان و جزیره آشوراده بخشی از پناهگاه حیات وحش ۶۸ هزار و ۸۰۰ هکتاری میانکاله هستند که ۲.۸ درصد مساحت کل استان مازندران را نیز شامل میشود.
تالاب میانکاله که قلمروی آن از بهشهر تا بندر ترکمن ادامه دارد، در زمستان میزبان انواع پرندگان مهاجر چون پرستو، اگرتها، چنگر، حواصیل و گلاریولها است و به بهشت پرندگان معروف است.
اما این تالاب طی سالهای اخیر رویدادهایی از جمله خشکسالی، آتشسوزیهای مکرر و تلف شدن پرندگان را تجربه کرده است. در سالهای ۱۳۹۸ و ۹۹ بیش از ۸۰ هزار پرنده بر اثر سم بوتولیسم در این تالاب تلف شدند. امسال نیز شمار پرندگانی که وارد تالاب شدند در مقایسه با سالهای گذشته بسیار اندک بوده است.
قاچاق حیات وحش در ایران
گردش مالی بازار خرید و فروش حیات وحش بسیار بالاست؛ به طوری که به گفته علیرضا ساجدین، رئیس مرکز فوریتهای سایبری یگان حفاظت محیط زیست، قاچاق حیات وحش دومین بازار پرسود پس از مواد مخدر است.
همزمان با فرارسیدن فصل پاییز و زمستان و کوچ پرندگان به تالابهای شمال ایران، بسیاری از این مسافرین سر از منوی رستورانها در میآوردند. از سوی دیگر همزمان با فصل کوچ پرندگان، بازار اجاره دامگاهها در حاشیه اراضی تالابی داغ است و کشاورزان زمینهایشان را در مدت صید تا چند ده میلیون تومان اجاره میدهند.
رئیس اداره کل محیط زیست استان مازندران در مورد قاچاق پرندگان به ایلنا گفت است: «در فریدون کنار قاچاق حیات وحش رخ میدهد و گردش مالی این قاچاق بسیار بالا است. بخش عمده سود آن نیز به واسطهها یعنی فروشندگان پرندگان قاچاق میرسد.»
یکی از بازارهایی که علی رغم غیر قانونی بودنش به سادگی به کار فروش و قاچاق پرندگان میپردازد بازار فریدونکنار است. این بازار به عنوان تنها بازار لاشه پرندگان وحشی و مهاجر شمال ایران، با وجود ممنوعیت شکار و حتی همهگیری ویروس کرونا که باعث تعطیلی بسیاری از مشاغل شد همچنان به فعالیت ادامه میدهد.
روزنامه آفتاب یزد مدتی پیش نوشت: حدود ۹هزار نفر از شهروندان از رئیس قوه قضاییه خواستهاند تا این بازار را تعطیل کند، کاری که سالها است با وجود قوانین موجود کسی از عهده آن بر نیامده است. اما بسیاری بر این باورند که به علت سابقه طولانی این بازار کسی نه میتواند و نه میخواهد که آن را تعطیل کند.
به نوشته این روزنامه، یکی از کسبهای که سالها است فروشنده ماهی در کنار بازار پرندگان فریدونکنار است در خصوص خریدوفروش گونههای نایاب میگوید: «از سال گذشته که قیمت انواع گوشت گران شده، کار شکارچیان رونق بیشتری دارد. شبها دامهایشان را پهن میکنند و روزها با وجود ماموران نیروی انتظامی، شکار را میآورند و به فروشندگان تحویل میدهند. قیمتها هم بالاست. در این فصل هر شکارچی حتی اگر به دنبال زندهگیری گونههای نایاب نباشد روزانه تا ۲ میلیون تومان هم درآمد دارد و این رقم وسوسه برانگیزی است.»
به عقیده برخی فعالان، با توجه به این که درگیریهای بهمنماه میان شکارچیان محلی و محیطبانان نخستین مورد در سال جاری یا تنها مورد در سالیان اخیر نیست، احتمال آن میرود که با افزایش فشارهای اقتصادی و کاهش رسیدگی به حوزه محیط زیست در برنامههای کلان جمهوری اسلامی و بودجه دولتی، موارد مشابه دیگری در این منطقه یا سایر مناطق حفاظت شده ایران روی دهد.