دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید که مقامات طالبان در چندین استان افغانستان با آواره کردن اجباری ساکنان مناطق مختلف، زمین‌هایشان را میان حامیان خود تقسیم کرده‌اند. در بسیاری از این موارد، جوامع شیعه هزاره و همچنین افراد مرتبط با دولت گذشته به عنوان نوعی «مجازات جمعی» هدف قرار گرفته‌اند.
در گزارشی که دیده‌بان حقوق بشر روز جمعه ۳۰ مهر منتشر کرد آمده است که، طالبان و شبه نظامیان وابسته به آنها صدها خانواده هزاره را از استان هلمند در جنوب افغانستان و استان بلخ در شمال آن کشور به زور از مناطق‌شان بیرون رانده‌اند. این تخلیه اجباری پیش از این در استان‌های دایکندی، ارزگان، و قندهار نیز انجام شده بود.
دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید از زمان روی کار آمدن طالبان در مرداد امسال تاکنون، آنها به بسیاری از هزاره‌ها و دیگر ساکنان این پنج استان گفته‌اند که خانه‌ها و مزارع خود را ترک کنند. این اطلاع‌رسانی به آنها در بسیاری از موارد تنها چند روز قبل از موعد تخلیه و بدون دادن فرصتی به آنها برای عرضه مستندات قانونی‌شان در رابطه با مالکیت اموال بوده است.
این سازمان به نقل از یک تحلیلگر سیاسی سابق سازمان ملل متحد که این اخطارهای تخلیه را مشاهده کرده، آمده است که به ساکنان هشدار داده شده چنان‌چه این اخطارها را رعایت نکنند، «حق ندارند از پیامدهای آن شکایت کنند.»
پاتریشیا گاسمن، دستیار مدیر بخش آسیا در دیده‌بان حقوق بشر، در این‌باره گفت: «طالبان هزاره‌ها و دیگران را بر اساس قومیت یا عقاید سیاسی به زور بیرون می‌رانند تا به حامیان طالبان پاداش دهند.» او این موارد تخلیه اجباری را «که با تهدید به زور و بدون طی هر گونه روند قانونی انجام می‌شود» به مثابه «مجازات جمعی» دانست.
بنا بر این گزارش، هزاره‌های ساکن در شهرستان‌های مختلف این پنج استان از فرصت‌های سه روزه به صدها خانوار برای تخلیه خانه‌هایشان و رفتن از آن مناطق، برخورد شدید طالبان با هر گونه مقاومت در برابر این اخطارهای تخلیه و بازداشت مقاومت‌کنندگان، و تقسیم اراضی مصادره شده میان سران آن گروه خبر داده‌اند.
دیده‌بان حقوق بشر در این گزارش می‌گوید بر اساس قوانین بین‌المللی، تخلیه اجباری - که به صورت «بیرون راندن دائم یا موقت افراد، خانواده‌ها، یا جوامع بر خلاف میل آنها از خانه یا سرزمین‌شان، بدون دسترسی به اشکال مناسب محافظت‌های قانونی یا محافظت‌های دیگر» تعریف شده - ممنوع است.
این روند اخراج اجباری در افغانستان در زمانی روی می‌دهد که خشکسالی، مشکلات اقتصادی، و درگیری‌ها سبب آواره شدن شمار بی‌سابقه‌ای از مردم شده است. به نوشته دیده‌بان حقوق بشر، فقط در سال ۲۰۲۱، و حتی پیش از روی کار آمدن طالبان، ۶۶۵ هزار نفر آواره شده‌اند و مجموع آوارگان در آن کشور حدود چهار میلیون نفر است.
ایالات متحده بارها به طالبان هشدار داده است که عملکرد آنها، و نه گفته‌هایشان، ملاک رویکرد آینده جامعه جهانی در قبال آنها خواهد بود.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، ضمن تاکید بر اهمیت رعایت حقوق اقشار مختلف جامعه افغانستان، از جمله زنان و اقلیت‌های قومی، جنسیتی و مذهبی، برداشته شدن تحریم‌های وضع شده علیه طالبان را منوط به رفتار آنها در آینده دانسته و گفته است، مشروعیت و حمایتی که طالبان از جامعه جهانی طلب می‌کند، به رفتار آنها بستگی دارد.
