به دنبال شدت گرفتن بحران آلودگی هوا و اضطراری شدن وضعیت کلانشهرهای ایران، یک نماینده مجلس شورای اسلامی گازوئیل مورد استفاده در نیروگاهها را غیراستاندارد و «معادل مازوت» دانست و یک مقام محیط زیست نیز اعلام کرد که از سال ۱۴۰۱ حدود ۲۶ هزار تن بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست دادهاند.
علیرضا عباسی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، روز ۱۳ آذر با استناد به گزارشهای وزارتخانههای نیرو، نفت، و محیط زیست افشا کرد که میزان گوگرد موجود در گازوئیل مصرفی نیروگاهها ده برابر حد استاندارد است.
عباسی در پاسخ به ادعای برخی مسئولان که منکر «مازوتسوزی در تهران» شدهاند، به رسانههای حکومتی گفت که بر فرض صحت ممنوعیت مازوت، گازوئیل یا سوختی که هماکنون در نیروگاهها استفاده میشود استاندارد لازم را ندارد و تاثیر مخرب آن در افزایش آلودگی هوا معادل مازوت است.
او در این رابطه به استفاده از «مصرف مازوت غیرقانونی» در نیروگاه فردیس اشاره کرده و گفت با وجود این که مخازن مازوت دو سال پیش پلمب شده بود اما مجددا و به تدریج در روزهایی که آلودگی هوا در جریان نبوده، مصرف شد.
عباسی با استناد به گزارشهایی که درصد بالای اجزاء سوخت گازوئیلی را نشان میدهد، عدم پایبندی وزارت نفت، محیط زیست و وزارت نیرو به قانون هوای پاک را نگران کننده خواند.
از سویی دیگر رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت از محیط زیست با اعلام آمار مرگ میر بر اثر آلودگی هوا، گفت که از سال ۱۴۰۱ بیش از ۲۶ هزار نفر در ۳۳ شهر به دلیل آلودگی هوا جان خود را دست داده اند. و افزود که تنها در تهران ۶ هزار مرگ و میر منتسب به آلودگی هوا بوده است.
وی اضافه کرد که براساس گزارش وزارت بهداشت خسارت های مالی ناشی از مرگ و میر بر اثر آلودگی هوا معادل ۱۱.۳ میلیارد دلار در کل کشور و ۳ میلیارد دلار در تهران برآورد شده است.
نگرانی شدید مردم از بحران آلودگی هوا در شبکه های اجتماعی نیز انعکاس وسیعی داشته است.
عکسی که روز دوشنبه کاربری به نام پیام حمزهای از برج میلاد تهران که به دلیل آلودگی هوا به سختی دیده میشود منتشر کرد، مورد توجه کاربران شبکه اجتماعی ایکس قرار گرفت. یک کاربر با بازنشر این عکس آن، میزان آلودگی هوا را به «اتاق گازی به وسعت ایران» تشبیه کرده است.
پویا جگروند، فعال مدنی، نیز در مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس با اشاره به «کشته شدن» دهها نفر بر اثر آلودگی هوا، وضعیت را با «چرنوبیل» مقایسه کرد و نوشت که جان باختن این تعداد بر اثر «همین آلودگی و هوای آلوده و خفقانی که برای مردم ترتیب دادهاند» نه «یک اتفاق محیطی» که «برنامهای برای قتل مردم» است.
در روزهای اخیر شهرهای مختلف ایران با بحران شدید آلودگی هوا روبهرو است و در برخی شهرها همچون تهران علاوه بر اعلام شرایط «اضطراری» هوا برای همه گروههای سنی، مدارس و آموزشگاهها نیز به حالت نیمه تعطیل و غیر حضوری درآمدهاند.
بر اساس «قانون هوای پاک» که در سال ۱۳۹۶ توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و قرار بود مشکل آلودگی تهران و کلانشهرها را حل کند، دستگاههای مختلف اجرایی موظف به انجام اقداماتی متناسب بر وظایف خود برای کنترل آلودگی هوا شدند.
با این حال، معضل آلودگی هوا در سالهای اخیر وخیمتر شده است و ایران از لحاظ انتشار گازهای گلخانهای در رتبه هشتم جهان قرار دارد.