ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی در حالی روز سهشنبه، ۷ شهریور، طی نشستی خبری مدعی رشد اقتصادی، ثبات در سیاست داخلی و پویایی سیاست خارجی حکومت ایران شد که کارنامه فعالیتی او و کابینهاش خلاف این روند را نشان میدهد.
بخش فارسی «صدای آمریکا» به بررسی و راستیآزمایی برخی از این ادعاهای مطرح شده از سوی ابراهیم رئیسی، رئیس دولت جمهوری اسلامی پرداخته است.
- اقتصاد و زندگی مردم
ابراهیم رئیسی در نشست خبری روز هفتم شهریورماه با برخی از رسانههای داخلی و خارجی مدعی شد که «اقتصاد و زندگی مردم را به اراده آمریکا و برخی کشورهای اروپایی وصل نمیکنیم.»
این سخنان تنها دو هفته پس از تلاش و تبلیغات گسترده تهران در زمینه مذاکره غیر مستقیم با واشنگتن برای تبادل بازداشتیهای دوتابعیتی و آزاد کردن شش میلیارد دلار دارایی بلوکه شده ایران صورت میگیرد که مقامات دولتی سعی بر بزرگنمایی و تاثیر فراونش بر اقتصاد، دیپلماسی و... به ویژه کاهش قیمت دلار و رونق افتادن بازار راکد داخلی داشتند.
- رشد اقتصادی ۴ درصدی
رئیس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی در ادامه، اعلام کرد در پی روی کار آمدن دولت او در انتخابات خردادماه ۱۴۰۰ «رشد اقتصادی» کشور در دو سال متوالی پس از آن «۴ درصد و بیش از آن» بوده است.
در همین ارتباط، حجت میرزایی، اقتصاددان و از مقامات پیشین دولت جمهوری اسلامی که سابقه معاونت در وزارت کار دولت حسن روحانی را نیز دارد، نوزدهم مردادماه به روزنامه «شرق» چاپ تهران گفته بود اقتصاد ایران بعد از انقلاب ۵۷ «یکی از پایینترین نرخهای رشد اقتصادی در دنیا» را داشته و در ۱۰ سال گذشته هم میزان رشد اقتصاد کشور «تقریبا به صفر رسیده است.»
- کارخانههای نیمه تعطیل و تعطیل
رئیس قوه مجریه جمهوری اسلامی در ادامه این نشست خبری بیان داشته است که تعداد «۵ هزار کارگاه و کارخانه» به گفته او «نیمه تعطیل و تعطیل» در دوران دوساله فعالیت دولتش فعال شدهاند.
این ادعا یک ماه پس از تداوم موج تعطیلی کارخانجات قدیمی و باسابقه ایران، از جمله کارخانه داروسازی «الحاوی» بعد از ۵۵ سال فعالیت در مردادماه امسال و خروج برخی شرکتهای بزرگ دارویی - پزشکی از کشور صورت میگیرد.
- دانشبنیانهای مهاجر
ابراهیم رئیسی در این نشست خبری همچنین اظهار داشت که دولت او از «صنایع دانشبنیان» برای معرفی کار جوانان ایرانی به سایر کشورها استفاده میکند تا معلوم شود «آنها چقدر توانمندی علمی پیدا کردند و کار فناورانه در ایران به کجا رسیده است.»
این ادعای در شرلیطی مطرح شده است که علاوه بر افزایش کمی مهاجران متخصص و تحصیلکرده ایرانی به سایر کشورها یا مهاجرت گسترده نیروی کار ساده به کشورهای همسایه، «سن مهاجرت» از ایران یا «میل به مهاجرت» نیز کاهش ملموسی یافته تا آنجا که به مقاطع دانشآموزی نیز رسیده است.
- دستاوردهای ناپیدای مسکنی
رئیس دولت جمهوری اسلامی درباره اقدامات دولتش در بخش مسکن نیز گفته است: «اختصاص زمین و تسهیلات از جمله اقداماتی دولت در این حوزه بود که در این راستا چندی پیش بیش از ۱۰۰ هزار واحد مسکونی به متقاضیان تحویل داد شد.»
ابراهیم رئیسی از ابتدای روی کار آمدن در خرداد ۱۴۰۰ وعده «ساخت سالی یک میلیون مسکن» را داده بود؛ روزنامه «دنیای اقتصاد» چاپ تهران سیام اردیبهشتماه با استناد به گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، نوشته بود: جمعیتِ دچار «فقر مسکن» در ایران «رکورد معناداری» زده است؛ بهطوریکه «۵۵ درصد» خانوارهای ایرانی از «مسکن مناسب و در استطاعت» محروم هستند.
- ناترازی در خدمات عمومی
او همچنین اعلام داشته است که «در برنامه هفتم برای رفع ناترازی در حوزه برق، آب، گاز و ناترازیهای بانکی و بودجهای برنامهریزی کردهایم تا مشخص شود تولید گاز و برق چگونه صورت بگیرد.»
بهرغم این سخنان، در دو سال اخیر همچون سالیان گذشته، علاوه بر قطعی برق خانگی و صنعت، افزایش ناترازی بانکی - بودجهای و قطع گاز در زمستان، تنش آبی در ایران شدت بیشتری یافته، تا آنجا که اسماعیل حسینزهی، نماینده سیستان و بلوچستان در مجلس شورای اسلامی تیرماه از تداوم بی آبی و مشکلات مردم برای ادامه زندگی در این استان خبر داده و گفته بود: مردم در معرض «کوچ اجباری» قرار گرفتهاند.
- حل مسائل با اخراج نخبگان
رئیس دولت جمهوری اسلامی در ادامه، افزوده است: «برخلاف مسئولان و دولت های گذشته، از کنار موضوعات عبور نمیکنیم و در مسیر حل مسئله از همه نخبگان استفاده میکنیم.»
بر پایه اعلام رسانههای داخلی، در ماههای اخیر بسیاری از اساتید با سابقه و چهرههای مطرح دانشگاهی ایران در حوزههای گوناگون و شهرهای مختلف کشور صرفا بهدلیل همراهی با اعتراضات سراسری سال گذشته و یا حمایت از دانشجویان، با لغو کلاس، تعلیق تدریس، پایان قرارداد یا اخراج مواجه شدهاند.
- انکار التهابها و سرکوبها
رئیس قوه مجریه جمهوری اسلامی درباره «وجود التهاب در جامعه» نیز اظهار داشته است: «اعتقادی به وجود التهاب در جامعه ندارم و این التهاب بیشتر در جناح دشمن وجود دارد و آنها ملتهب هستند.»
این اظهارات تنها چند هفته پیش از سالگرد جنبش سرلسری اعتراضی مردم ایران که از آن با نام «انقلاب مهسا» و «جنبش زن - زندگی - آزادی» نیز یاد میشود، بیان شده که طی آن بسیاری از معترضان صرفا به دلیل بیان مسالمتآمیز خواستههای خود بازداشت، دچار عارضههای جسمی یا کشته شدند و همچنان این روند سرکوب ادامه دارد.
- پیشرفت نامرئی و مرگبار
ابراهیم رئیسی با اشاره به بعضی از سخنانی که با «مسوولان و برخی دولتمردان» در برخی کشورها داشته، گفته است: [آنها] سوال میکنند، شما چگونه با [وجود] تحریمها و تهدید، کشور، پیشرفت داشتید؟»
خبرگزاری «ایلنا» مردادماه گزازش داد که چهارمین کارگر در مجموعه بزرگ «پتروشیمی چوار» که دارای دو فرزند و با «۱۸ سال سابقه کار» بود، ظرف یکسال اخیر بر اثر بحران اقتصادی ناشی از مدیریت ناکارآمد اقتصاد کشور «خودکشی» کرد و جانباخت.
- بیثباتی لحظهای
او در بخش دیگری از این نشست خبری، بیان داشته است که بنای دولتش بر این است که «در بازار ثبات باشد»، ثبات در قیمتها «جزو برنامههای جدی» دولت است و «حفظ ارزش پول ملی» از کارهای جدی در دستور کار تیم اقتصادی دولت است.
این ادعاها همزمان با آن بیان میشود که امروز سهشنبه هفتم شهریورماه نرخ برابری هر دلار ایالات متحده با ریال جمهوری اسلامی در محدوده «۵۰۰ هزار ریال» است و جبار کوچکینژاد، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی اعلام داشته است برخلاف اظهارات مسئولان دولتی مبنی بر «کاهش بودن تورم»، مردم این ادعاها را باور نمیکنند و دولت برای کنترل تورم به دنبال «قفل کردن شبکه بانکی» رفته است.
- روزنامهنگاران در بند
این نشست خبری با نمایندگان تعدادی از رسانهها در حالی برگزار شده که در آستانه سالگرد جنبش اعتراضی سال گذشته، همچنان برخی روزنامهنگاران، خبرنگاران و عکاسان رسانههای ایران به دلیل پوشش حوادث و اتفاقات، در بازداشت، تعلیق از فعالیت، جلسات بازپرسی یا فرایند صدور و اجرای حکم بسر میبرند.
دوم شهریورماه نیز سپهر خلجی، رئیس شورای اطلاعرسانی دولت سیزدهم جمهوری در نامهای به استانداران، خواستار اقدام قضائی علیه روزنامهنگارانی شده بود که به گفته او به «امنیت روانی» جامعه آسیب وارد میکنند.