وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان درخواست ارمنستان را که برای حدود ۱۲۰ هزار نفر از ارمنیهای ساکن قرهباغ کوهستانی تضمینهای امنیتی ویژه دهد، رد کرد و گفت که از آنها «به اندازه کافی» محافظت میشود.
جمهوری ارمنستان این در خواست را پیش از دور جدید مذاکرات صلح مطرح کرده است.
شماری از ارامنه جمهوری آذربایجان را متهم کردهاند که تلاش دارد دست به «پاکسازی قومی» بزند و به همین دلیل مسیر انتقال کالا و انرژی را مسدود کرده است. باکو این اتها را رد میکند.
قرهباغ کوهستانی که در سطح بینالمللی به عنوان بخشی از جمهوری آذربایجان شناخته میشود، از سالهای منتهی به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، به مدت بیش از یک قرن منبع درگیری بین ارمنیها و آذریهای آن منطقه بوده است.
باکو مناطقی را که تحت کنترل ارامنه ساکن آنجا بود پس از درگیریهای شدید در سال ۲۰۲۰ تصرف کرد.
ارمنستان و جمهوری آذربایجان از آن زمان در مورد قرارداد صلحی که در آن بر سر مرزها توافق کنند، اختلافات دارند.
به نوشته رویترز، از نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان، ماه گذشته میلادی نقل قول شد که ارمنستان این موضوع را به رسمیت میشناسد که قره باغ بخشی از جمهوری آذربایجان است، اما میخواهد باکو تضمینهایی را برای جمعیت ارمنی قومی خود بدهد.
وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان اما در مصاحبه تازهای با رویترز گفت چنین تضمینی غیرضروری است و این تقاضا را دخالت در امور جمهوری آذربایجان خواند.
او گفت: «ما چنین پیش شرطی را به دلایل متعددی نمی پذیریم.»
او در بخشی از این مصاحبه گفت قانون اساسی جمهوری آذربايجان و تعدادی از كنوانسيونهای بينالمللی كه باکو عضو آن است، همه شرايط لازم را برای تضمين حقوق اين جمعيت فراهم میكند.
او گفت که اگر قوم ارمنی در جامعه و ساختارهای دولتی آذری ادغام شوند میتوانند از زبان خود استفاده کنند و به زبان خودشان آموزش ببینند و فرهنگ خود را حفظ کنند.
ارامنه ساکن منطقه نسبت به سرنوشت صدها کلیسا، بنای تاریخی و قبرستان مسیحیان ارمنی و امور فرهنگی خود تحت کنترل جمهوری آذربایجان ابراز نگرانی کردهاند.
واشنگتن اردیبهشت امسال با تمرکز بیشتر بر تازهترین موارد اختلاف، یعنی نصب یک پست ایست و بازرسی توسط جمهوری آذربایجان در ابتدای کریدور لاچین، میزبان وزیران امور خارجه دو کشور بود.
وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه ۱۴ اردیبهشت در پی دیدار وزیران امور خارجه جمهوری آذربایجان و ارمنستان در واشنگتن گفت که آنها در مسیر رسیدن به یک توافق صلح «پیشرفت محسوسی» داشتهاند.
آنتونی بلینکن با اشاره به مذاکرات آرارات میرزایان، وزیر خارجه ارمنستان، و جیحون بایراموف، همتای آذربایجانی او، با میانجیگری واشنگتن گفت: «دو طرف در چند روز گذشته درباره موضوعات بسیار سختی گفتگو کردهاند و پیشرفتهای ملموسی در راه رسیدن به یک توافق صلح پایدار داشتهاند.»
او همچنین افزود که میتوان گفت که توافق صلح «در دسترس» است.
ارمنستان و جمهوری آذربایجان از زمان فروپاشی شوروی و کسب استقلال در سال ١٩٩١، در دو جنگ عمده بر سر ناگورنو-قرهباغ،یا قرهباغ کوهستانی، رودرروی هم ایستادهاند. اگرچه این منطقه در سطح بینالمللی به عنوان بخشی از جمهوری آذربایجان شناخته میشود، ولی ساکنان آن عمدتا ارمنی هستند.
با وجود سالها کوشش برای میانجیگری بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان، این دو کشور هنوز برای حل وفصل مسائل حلنشده، مانند تعیین مرزها و بازگرداندن زندانیان، به یک توافق صلح جامع و پایدار نرسیدهاند.
