مدیران دولتی شرکت آب و فاضلاب آذربایجان غربی می‌گویند عملیات رهاسازی حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب پشت سه سد حوضه آبریز دریاچه ارومیه به سوی این دریاچه آغاز شده است. براساس جدول زمانبندی شرکت آب منطقه‌ای این استان، آبرسانی به این دریاچه تا زمان نجات دریاچه از خطر نابودی ادامه خواهد یافت.
براساس این برنامه، در حال حاضر بخشی از آبهای ذخیره شده پشت سدهای بوکان، نقده و تکاب، به عنوان حقابه دریاچه ارومیه به سوی این دریاچه روان شده، تا نخستین وعده محیط زیستی دولت حسن روحانی اجرایی شود.
کیومرث دانشجو مدیر آب منطقه‌ای آذربایجان غربی با اعلام این خبر افزود، آبرسانی به ارومیه در ماه‌های بهمن و اسفند امسال ادامه خواهد یافت. پیش از این نیز دولت روحانی گفته بود بودجه لازم برای احیای دریاچه را تامین خواهد کرد.
اسماعیل کهرم کارشناس محیط زیست ایران و مشاور کنونی سازمان حفاظت محیط زیست، که از سال‌ها پیش خواهان رعایت حقابه دریاچه ارومیه و رهاسازی بخشی از آبهای ذخیره پشت سدهای چندین گانه بر سرچشمه‌های منتهی به دریاچه شده بود، این بار نیز خواهان واگذاری بخشی از حقابه این دریاچه به عنوان یک راه حل عاجل شده است.
با همه این تلاش‌ها، نتیجه پژوهش گروهی از کارشناسان بوم شناسی در ژورنال «دریاچه‌های بزرگ جهان» چاپ آمریکا می‌گوید، فاجعه کاهش شدید دریاچه اورمیه باعث شده است تا این دریاچه به سرنوشت دریاچه اورال یا خوارزم گرفتار شود.
دریاچه اورال سال‌ها پیش قربانی سیاست‌های بلندپروازانه و ضد محیط زیستی اتحاد جماهیر شوروی پیشین به منظور دستیابی به خودکفایی کشاورزی و صادرات پنبه شد. نتیجه سیاستی که با بهره گیری از فناوری سنتی در پی دستیابی به هدفی مدرن بود، خشک شدن اورال را در پی داشت، که نه تنها به بیکاری و آوارگی صدها هزار بومی منطقه منجر شد، بلکه توفان‌های شن ناشی از خشکی بستر دریاچه، سلامتی میلیون‌ها شهروند ساکن شهرهای دور و نزدیک آن را نیز در پی داشت.
حالا کارشناسانی که پژوهش تازه درباره دریاچه ارومیه را منتشر کرده‌اند، می‌گویند بهره برداری بیش از اندازه از حقابه‌های دریاچه ارومیه برای کشاورزی، همان سرنوشت اورال را برای این دریاچه رقم زده است.
این پژوهش، که براساس یافته‌های ماهواره‌ای شازمان ناسا توسط ۱۰ تن از کارشناسان تهیه شده، می‌افزاید سطح دریاچه ارومیه در شهریور ماه ۱۳۹۳ به شدت کاهش یافت و به ۱۲ درصد میزان سال ۱۳۵۱ رسید و حجم آب آن نیز در این بازه زمانی ۴۰ ساله، بیش از ۸۰ درصد کاهش یافته و در واقع با یک «مرگ ناگهانی» روبرو شده است.
کاوه مدنی استاد محیط زیست در کالج امپریال لندن و یکی دیگر از اعضای اصلی این گروه گفته است دریاچه اورمیه قربانی خودخواهی های انسانی در منطقه شده است.
بر اساس این پژوهش، پیامدهای زیانبار زیست محیطی و اقتصادی خشک شدن دریاچه ارومیه، همانند دریاچه اورال یا خوارزم، سلامتی مردم منطقه را تهدید می‌کند؛ زیرا ریزگردهای ناشی از بیابانی شدن منطقه سلامتی شهروندان کشورهای همسایه، یعنی جمهوری آذربایجان، نواحی شرق ترکیه و بخش‌هایی از شمال غربی ایران، را با خطر روبرو خواهد کرد.
