دو راهی دیوان عالی آمریکا بر سر پرداخت غرامت به قربانیان تروریسم ایران

نمایی از ساختمان دیوان عالی ایالات متحده آمریکا - آرشیو

در حالی که وکلای بانک مرکزی ایران قرار است روز چهارشنبه در دیوان عالی ایالات متحده حاضر شوند، قضات این عالی‌ترین مرجع قضایی آمریکا در برابر موقعیت دشواری قرار گرفته‌اند.

به گزارش وبسایت شبکه تلویزیونی ان.بی.سی، این قضات یا باید به نفع بانک مرکزی ایران رأی دهند و کار را برای بستگان قربانیان تروریسم در اجرای حکم دادگاه‌های آمریکا و برداشت حدود دو میلیارد دلار از دارایی‌های ایران به عنوان غرامت دشوار کنند؛ یا این که به ضرر طرف ایرانی رأی دهند که در این صورت اختیار دادگاه‌های فدرال را زیر سوال می‌برند چرا که این پرونده هنوز در این دادگاه ها معلق است.

بیش از یک هزار قربانی حملات تروریستی در خاورمیانه که حکومت ایران متهم به دخالت در آنها است، به دادگاه شکایت‌ بردند که در نهایت به نفع آنها رأی صادر شد.

خانواده ۲۴۱ تفنگدار ارتش آمریکا که در بمب‌گذاری سال ۱۹۸۳ در لبنان جان خود را از دست دادند، از جمله شاکیان این پرونده بودند. متهم اصلی آن بمب‌گذاری گروه شبه نظامی حزب الله لبنان است که مستقیما مورد حمایت ایران است.

از آنجایی که ایران از پرداخت غرامت به این افراد خودداری کرده، شاکیان از دادگاه فدرال خواستند اجازه برداشت از داریی‌های بانک مرکزی ایران در نیویورک را که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما مسدود شده‌اند، صادر کند.

اجرای این احکام قضایی معلق مانده است. شاکیان در سال ۲۰۱۲ از کنگره خواستند تا قانونی را به تصویب را برسانند که بر اساس بتوانند غرامت خود را از پول‌های بلوکه شده ایران برداشت کنند.

وکلای بانک مرکزی ایران می‌گویند کنگره بر خلاف قانون اساسی آمریکا، دادگاه‌های فدرال را به سمت صدور رأی مورد نظر خود سوق داده است و با این کار اصل تفکیک قوا و همچنین قوانین بین‌المللی را نقض کرده است.

وکلای مدافع طرف ایرانی با بیان این که "کنگره نمی‌تواند قانون را تنها برای یک مورد خاص تغییر دهد" تاکید دارند که این پرونده یک مورد قضایی است، نه قانون‌گذاری."

قربانیان حملات تروریستی ایران می‌گویند مسئولیت ایران در آن حملات پیش از اینها به اثبات رسیده و تهران نیز محکوم به غرامت شده بود؛ کنگره تنها بستر قانونی برای چنین برداشتی را فراهم کرده و بررسی تبعات آن را به عهده دیوان عالی کشور گذاشته است.

در جلسه دادگاه امروز، نمایندگی بانک مرکزی ایران را یکی از مبرزترین وکلای آمریکا به نام جفری لمکین به عهده داشت که به مدت نیم ساعت به پرسش‌های قضات دیوان عالی پاسخ داد.

وکیلی که از طرف خانواده‌های قربانیان تروریسم شاکی از دولت ایران بحث‌های حقوقی را ارائه کرد، تد اولسن بود که در زمان ریاست جمهوری جرج دبلیو بوش، یکی از مقامات برجسته وزارت دادگستری دولت آمریکا بود.

دیوان عالی ایالات متحده قرار است که اواسط تیر ماه سال آینده رأی خود را درباره سرنوشت این پرونده صادر کند.