کارشناس آمریکایی: توافق با ایران در زمستان خواهد بود

عکس آرشیوی از تاسیسات هسته ای آب سنگین اراک، ایران

روزنامه یدیعوت احرونوت در مقاله ای در روز دوشنبه نوشت اگر توافقی بر سر برنامه هسته ای ایران حاصل شود، امضای آن در زمستان، پس از برگزاری انتخابات کنگره آمریکا و پیش از آغاز به کار رسمی کنگره جدید، صورت خواهد گرفت.

این روزنامه دلیل آن را هم اینطور عنوان می کند که باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده نمی خواهد سیاست هایش در قبال برنامه هسته ای ایران در مرکز مباحث انتخاباتی باشد و سعی خواهد کرد تا پیش از افتتاح کنگره جدید – که احتمال می رود حزب دموکرات اکثریت خود را در آن از دست بدهد – کار را به پیش ببرد.

به گزارش یدیعوت احرونوت، این مطلب توسط رابرت آینهورن، یکی از کارشناسان ارشد هسته ای رئیس جمهوری آمریکا، در گفتگویی اختصاصی با سایت «وای نت» (Ynet) بیان شده است.

وی در این مصاحبه با بیان این که «برای قدرت های جهانی دشوار خواهد بود که تا پیش از مهلت تعیین شده ۲۰ ژوئیه (۲۹ تیر) با ایران به توافق برسند» گفت «آخرین دوره گفتگوها انتظارها را برآورده نکرد. امید بر آن بود که برخی از مسائل اصلی، مثل رآکتور اراک، حل و فصل شود، اما این اتفاق نیفتاد.»

به باور آینهورن هر دو طرف به ارزیابی توقعات طرف مقابل خواهند پرداخت و به این نتیجه خواهند رسید که امکان رسیدن به توافق کم است و می گوید «ارزیابی من این است که وقتی با گزینه بدیل پایان مذاکرات مواجه می شوند، توافق می کنند که مهلت تعیین را تمدید کنند.»

او در ادامه چنین توضیح می دهد که برای رسیدن به توافق، «ایرانی ها خواستار لغو بیشتر تحریم ها خواهند شد. سپس دولت (ایالات متحده) پیشنهاد ادامه مذاکرات، بدون کاستن از تحریم ها، را ارائه خواهد کرد و بعد ایران تقاضای رفع تحریم از درآمدهای فروش نفتش را خواهد کرد و آمریکا هم در مقابل این درخواست ایران، از آنها می خواهد بخش های بیشتری از برنامه هسته ای خودش را محدود کند.»

این کارشناس ارشد آمریکایی با بیان این که کسی که باید احساس کند تحت فشار قرار دارد، ایران است می گوید «آن اوایل که توافق موقت حاصل شد، اسرائیلی ها بودند که ادعا می کردند فرصت ۶ ماهه (مدتی که برای ادامه گفتگوها مورد توافق قرار گرفت) به نفع ایران است، با این توجیه که شرکت های تجاری مشتاقانه به سوی همکاری با ایران خواهند رفت و درنتیجه تحریم ها علیه ایران فرسایشی خواهند شد.

آقای آینهورن در ادامه می گوید «ثابت شد که این ارزیابی نادرست است. آن چه اتفاق افتاد این است که شرکت های تجاری جهان بسیار با احتیاط عمل کردند و هیچ قرارداد جدیدی با ایران نبستند. با این حساب ایرانی ها هم از منافعی که می توانست در این ۶ ماه نصیبشان شود، ناامید شدند.»

وی می گوید «آنها خیلی بیش از اینها توقع داشتند. واقعیت این است که روند گفتگوهای جاری به نفع ایالات متحده و شرکایش است. ایران بسیار مشتاق است تا تحریم ها برداشته شوند.»

به باور آینهورن، انتخابات کنگره آمریکا بر گفتگوها تاثیر خواهد گذاشت. او می گوید «از یک طرف، رسیدن به توافق پیش از برگزاری انتخابات به نفع کاخ سفید نیست؛ او (آقای اوباما) نمی خواهد ایران در طول برگزاری انتخابات، ایران تبدیل به موضوع بحث آنها شود. از طرف دیگر این نگرانی وجود دارد که جمهوری خواهان پیروز انتخابات سنا شوند.» اکثریت سنا در حال حاضر در اختیار حزب دموکرات است.

انتقاد اصلی که متوجه توافق موقت آذر ماه سال گذشته بود این است که به اندازه کافی مانع حرکت ایران به سوی دستیابی به توانایی ساخت بمب اتمی نشد. جان کری وزیر امور خارجه آمریکا پیش بینی کرده است که تحت شرایط فعلی، ایران یمی تواند در عرض دو ماه تبدیل به کشوری هسته ای شود.

آقای آینهورن، که خود از تصمیم گیران دولت ایالات متحده در ارتباط با این موضوع (برنامه هسته ای ایران) بود، با بیان این که او نمی خواست که شرایط فعلی همینطور حفظ شود می گوید «چنین امری قابل قبول نیست. این مهم است که ایران از داشتن چنین توانایی به دور نگه داشته شود، و برای این منظور ایران باید از تعداد سانتریفیوژهای خود و میزان اورانیوم غنی شده ای که در اختیار دارد بکاهد. از دید آمریکا، شرایط فعلی می تواند برای یک دوره ۶ ماهه دیگر ادامه یابد، اما برای همیشه نمی تواند ادامه پیدا کند.»

اما هستند کسانی که ادعا می کنند باراک اوباما در تلاش است تا این شرایط تا آخر دوره ریاست جمهوری ای اش، بدون آن که نیاز داشته باشد در مورد حمله نظامی تصمیم بگیرد، همینطور باقی بماند.

رابرت آینهورن می گوید «اوباما می خواهد نتیجه در ظرف یک سال از شروع مذاکرات بدست آید. او نتیجه می خواهد و از این رو از جانب کنگره و اسرائیل تحت فشار فراوانی است. واقعیت این است که اگر ثابت شود رسیدن به یک توافق خوب در یک سال امکان پذیر نیست، آنگاه رسیدن به توافق در زمان بیشتر هم غیرممکن خواهد بود.»

رابرت آینهورن در پاسخ پرسش «وای نت» درباره این که آیا گزینه نظامی دیگر مطرح نیست می گوید «اسرائیل باید خود را برای هر اتفاقی آماده کند. بعضی مواقع لازم است که شما خود را برای بدترین حالت آماده کنید و این کاری است که اسرائیل دارد می کند.»

وی در ادامه می گوید «ایالات متحده به اندازه اسرائیل در تیررس ایران قرار ندارد و هدف تهدیدهایی از آن نوع که ایران علیه اسرائیل مطرح می کند نیست، اما جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای، اولیت بالای آمریکاست.»

به گفته آینهورن در صورتی که ایران با پیشروی در مسیر برنامه هسته ای خودش توافق ها را نقض کند، آنگاه آمریکا در مورد اقدام نظامی مطمئن خواهد شد. وی با بیان این که این احتمال هست که در چنین وضعیتی از قوه قهریه استفاده شود می گوید «در صورت نقض توافق، تردید ندارم که رئیس جمهوری به تکلیف خود در پیشگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای عمل خواهد کرد.»

او در انتها می گوید اگر گفتگوها لغو شوند و روحانیون حاکم بر ایران به سمت تسلیحات هسته ای نروند، آنگاه کار برای واکنش نشان دادن سخت تر می شود. ایرانی ها بسیار محاسبه گر هستند. وقتی نمی خواهند از خط قرمزها در مورد ذخایر اورانیوم عبور کنند، از مسیر دیگری کار خود را به پیش می برند.