ارزش لیر ترکیه روز چهارشنبه هفت درصد کاهش یافت و به پایینترین میزان خود از هنگام سقوط تاریخیاش در سال ۲۰۲۱ رسید.
به عقیده کارشناسان، ادامه این روند، «نشانهای قوی» از آن است که آنکارا از کنترلهای دولتی دور میشود و به سمت بازار آزاد در حرکت است.
پول ملی ترکیه از هنگام انتخاب مجدد رجب طیباردوغان به مقام ریاست جمهوری در هفنم خرداد، تحت فشار فزایندهای قرار گرفته است.
پول ملی ترکیه در روز چهارشنبه به پایینترین سطح خود یعنی ۲۳.۱۷ لیر در برابر دلار رسید و به این ترتیب، از ابتدای سال جاری میلادی، بیش از ۱۹ درصد ارزش خود را از دست داده است.
این در شرایطی است که مقامات دولتی ترکیه در سال جاری میلادی، نقش مهمی در کنترل بازار ارزهای خارجی داشته و دهها میلیارد دلار از ذخایر این کشور را برای ثابت نگه داشتن ارزش لیر مصرف کردهاند.
ذخایر خالص ارزی ترکیه در ماه گذشته میلادی، پس از افزایش تقاضای ارز در طول فرآیند انتخابات، به پایینترین سطح خود، یعنی منفی ۴.۴ میلیارد دلار رسید.
چهار تاجر گفتند که کاهش ذخایر ارز و طلای بانک مرکزی از هفته گذشته متوقف شده است و آنها میتوانند همراه با نشانههایی از تغییر سیاستهای ارزی، پیش بروند.
یکی از تاجران گفت: «قوانین و تغییرات زیادی وجود دارد که باید انجام شود، اما مقصدی که ما به سوی آن میرویم هر روز روشنتر میشود. ما به سمتی میرویم که ارزش لیر بر اساس شرایط بازار تعیین میشود.»
رجب طیباردوغان اسامی دولت جدید خود را اواخر هفته گذشته اعلام کرد و مهمت شیمشک، معاون پیشین نخست وزیر، که مورد توجه سرمایهگذاران خارجی است، بهعنوان وزیر دارایی ترکیه معرفی شد. آقای شیمشک پس از انتخاب به این سمت گفت که سیاست اقتصادی باید «عقلانی» شود.
این در شرایطی است که بازارهای ترکیه همچنان در انتظار انتصاب رئیس جدید بانک مرکزی به جای سحاپ کاوچی اوغلو هستند که رهبری کاهش نرخ بهره تحت سیاست غیرمتعارف رئیس جمهوری ترکیه را بر عهده داشت.
یک کارشناس اقتصادی میگوید: «ما شاهد اجرای عادی سازی سیاست هستیم. من فکر میکنم که شاهد تاثیر فشار شیمشک به بانک مرکزی ترکیه برای اعمال سیاستی منطقی خواهیم بود.»
تاجر دیگری گفت که لیر با زیان شدید روزانه به «سطح مورد انتظار» نزدیک میشود و افزود که این روند برای مدتی ادامه خواهد داشت.
او گفت: «لیر هر روز به سطحی نزدیکتر میشود که نیازی به دفاع با ذخایر نداشته باشد.»
برخی تحلیلگران انتظار دارند که در هفتههای آینده، ارزش لیر در برابر دلار بین ۲۵ نا ۲۸ درصد تضعیف شود.
تحت فشار رجب طیباردوغان، که خود را «دشمن» نرخ بهره توصیف میکند، بانک مرکزی نرخ بهره خود را از ۱۹ درصد در سال ۲۰۲۱ به ۸.۵ درصد کاهش داد تا رشد و سرمایه گذاری را تقویت کند.
بازگشت آقای شیمشک که در سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ وزیر دارایی و معاون نخستوزیر بود، نشاندهنده دور شدن از کاهش غیرمتعارف نرخ بهره با وجود تورم بالا بود که باعث کاهش بیش از ۸۰ درصدی ارزش لیر در پنج سال گذشته شده است.
خبرگزاری رویترز روز دوشنبه گزارش داده بود که رئیس جمهوری ترکیه در حال بررسی انتصاب حافظ گی ارکان، مدیر ارشد مالی در آمریکا بهعنوان رئیس بانک مرکزی ترکیه است. آقای ارکان همان روز در آنکارا با شیمشک دیدار کرد،
او در صورت انتصاب، پنجمین رئیس بانک مرکزی ترکیه در چهار سال گذشته خواهد بود.
مقامات ترکیه امیدوارند که با بهبود چشمانداز اقتصادی این کشور، سرمایهگذاران خارجی پس از سالها بار دیگر به این کشور بازگردند.