موضع ترکیه و عربستان در قبال داعش؛ از شایعه تا واقعیت

این روزها ادعای مبادلات تجاری ترکیه با داعش بیش از هر زمان دیگری مطرح می‌شود و حتی ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نیز عنوان کرده است که ترکیه خریدار نفت داعش است. ادعایی که واکنش رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه را به دنبال داشته است.

رابرت ورث، از پژوهشگران موسسه وودرو ویلسون در واشنگتن در گفت‌وگو با صدای آمریکا درباره ادعای رفت و آمد افراطی های اسلامگرا از طریق مرز ترکیه و سوریه، و همچنین حضور تانکرهایی که نفت تولیدی منطقه تحت کنترل داعش را در ترکیه بفروش می‌رسانند، از آسیب‌پذیری ترکیه در برابر داعش می‌گوید.

او توضیح می‌دهد: "ترک‌ها احساس می‌کنند که به شدت در برابر داعش آسیب‌پذیرند. آنها می‌دانند که انجام اقدامات تروریستی برای داعش در داخل ترکیه آسان است. علاوه بر این اولویت‌های ترکیه با آمریکا متفاوت است. به عبارت دیگر ترکیه می‌داند که داعش عمر چندانی ندارد. اما تهدید واقعی برای ترکیه کردها هستند که قرن‌هاست به دنبال تشکیل دولتی مستقل در بخش‌هایی از ایران، عراق و ترکیه هستند."

تحلیل رابرت ورث از موضع ترکیه و عربستان در قبال داعش

به گفته او "آنکارا نمی‌خواهد تمام تخم مرغ‌هایش را در سبد آمریکا بگذارد."

آقای ورث که پیش از این خبرنگار روزنامه نیویورک تایمز در خاورمیانه بوده، در واکنش به برخی خبرها در مورد کمک احتمالی عربستان سعودی و قطر به گروه‌های افراطی می‌گوید که به باور او منبع در آمد داعش در جای دیگری است.

او عنوان می‌کند: "تصور می‌کنم اگر آمریکا به قطری‌ها و سعودی‌ها فشار بیشتری بیاورد، به تثبیت اوضاع کمک می‌شود. این کمک‌ها شخصی است و حالت رسمی ندارد. اما مشکل این است که اکثر منابع مالی داعش در داخل سوریه است؛ منابعی مثل درآمد نفت و درآمدهای حاصل از اخذ مالیات و گرفتن جزیه از غیر مسلمانان."

مؤسسه مطالعات حقوق بشر دانشگاه کلمبیا در نیویورک، به تازگی گزارشی منتشر کرده که تاکید دارد ترکیه علاوه بر داد و ستد، نقل و انتقال تجهیزات نظامی، کمک های پزشکی و پشتیبانی تدارکاتی گروه موسوم به "دولت اسلامی" یا داعش، یکی از خریداران عمده نفت خام استخراج شده از مراکز نفتی تحت کنترل این گروه است.

روزنامه بریتانیایی فایننشال تایمز نیز در گزارشی درباره نحوه خرید و فروش نفت در مناطق تحت کنترل داعش نوشته که منطقه کزلداغ در جنوب ترکیه که هم مرز با سوریه است، یکی از گلوگاه های انتقال نفت خام از خاک سوریه به ترکیه به شمار می‌آید.

از سوی دیگر روزنامه واشنگتن پست در مقاله ای با عنوان "آنچه عربستان سعودی در جنگ علیه داعش انجام می‌دهد و نمی‌دهد" عنوان کرده که ریاض بیش از آن که نیروی خود را معطوف مقابله با داعش کرده باشد، بر تقابل با ایران تمرکز دارد و احتمالا داعش را متحد موقت سودمندی در این راستا می بیند.