رئیس کل دادگستری استان سیستان و بلوچستان از اعدام سه زندانی امنیتی متهم به همکاری با گروههای مخالف جمهوری اسلامی «در نقاط مختلف» زاهدان خبر داد.
این در حالی است که «منابع آگاه» به وبسایت «حالوش» گفتند که افراد اعدامشده در زمان بازداشت «مورد شکنجه» قرار گرفته و «مجبور به اعتراف اجباری» علیه خود شده بودند.
علی مصطفوینیا، رئیس کل دادگستری استان سیستان و بلوچستان، تاکید کرد که «دادگاه انقلاب» متهمان پرونده را به اتهام «عضویت در گروهک جیشالعدل، افساد فیالارض از طریق مشارکت در اقدام تروریستی انفجار ۲ بمب گذاری کلانتری ۱۲ زاهدان، مشارکت در اقدام تروریستی انفجار بمب در مسیر عبور و مرور خودروی گشت انتظامی» به اعدام محکوم کرده بود.
به گفته این مقام قضایی درخواست اعاده دادرسی محکومان در دیوان عالی کشور رد شده بود.
در همین رابطه، وبسایت خبری «حالوش» به نقل از منابع آگاه اعلام کرد که این زندانیان «بلوچ» در بازداشتگاه اطلاعات سپاه در زاهدان «به شدت مورد شکنجه قرار گرفته و مجبور به اعترافات اجباری علیه خود شده بودند.»
کمپین فعالان بلوچ، یکی دیگر از سازمانهای حقوق بشری، نیز از «اعمال شکنجه» علیه متهمان در دوران بازداشت گزارش داده است.
در اظهارات رئیس کل دادگستری استان سیستانو بلوچستان از اجرای حکم اعدام این زندانیان «در نقاط مختلف زاهدان» سخن گفته شده که نشان از اجرای این احکام در «ملا عام» دارد. موضوعی که بارها مورد انتقاد شدید نهادهای حقوق بشری و سازمان ملل متحد قرار گرفته و از جمهوری اسلامی خواسته شده تا به اجرای احکام اعدام در «ملا عام» پایان دهد.
بنابر اعلام «حالوش»، «کمپین فعالین بلوچ»، و وبسایت «هرانا» این سه شهروند بلوچ محمدکریم بارکزایی اکسون، محمد براهویی انجمنی و ادریس بیلرانی نام دارند که در ۵ اسفند ۱۴۰۰ توسط شعبه دوم دادگاه انقلاب زاهدان هر یک به اعدام و ۱۵ سال حبس محکوم شدند.
هرانا بهعنوان ارگان خبری «مجموعه فعالان حقوق بشری در ایران» در گزارشی که اسفند سال ۱۴۰۰ منتشر کرده بود نوشته است این افراد به عضویت در گروههای مخالف نظام و آنچه دادگاه «اقدامات تروریستی» عنوان کرده است متهم بودند.
هرانا تاکید کرده بود که از مصداقهای اتهامات مطروحه علیه این افراد و جزییات روند دادرسی کماکان اطلاعی در دست نیست.
برهمین اساس اعلام شده بود که این افراد شهریورماه سال ۹۹ توسط نیروهای امنیتی بازداشت و در نهایت به زندان زاهدان منتقل شده بودند. به گفته «کمپین فعالین بلوچ» این متهمان به مدت ۱۸ ماه به صورت بلاتکلیف در زندان زاهدان محبوس بودند.
ناظران بر این باورند که افزایش اعدام در استان سیستان و بلوچستان بی ارتباط با شدت گرفتن برخورد با جمعههای اعتراضی زاهدان نیست. گزارشهای منتشر شده از اعدامها در ایران نیز نشان میدهد که با درگیر شدن افکار عمومی جهان به جنگ در غزه؛ جمهوری اسلامی اعدامها را شدت بخشیده است.
روند اعدامها در ایران پس از اعتراضات سال ۱۴۰۱ تسریع شده بود و براساس آمار منتشر شده اعدامها در ایران رشد چشمگیری داشته است.
براساس گزارش سالانه ۲۰۲۲ کمپین فعالین بلوچ، در مجموع ۱۰۳ گزارش اجرای حکم اعدام به دست این «کمپین» رسیده که از این تعداد گزارش طی یک سال دستکم ۱۷۹ زندانی بلوچ و سه تبعه خارجی اعدام شدهاند که بیش از یک سوم اعدامیهای کل کشور بلوچها هستند.
در همین رابطه «مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران» روز دوشنبه ۱۷ مهر همزمان با ۱۰ اکتبر «روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام»، گزارشی از میزان اعدام در حد فاصل ۱۷ مهر ۱۴۰۱ تا ۱۵ مهر ۱۴۰۲ منتشر و اعلام کرد که در این مدت دستکم «۶۵۹ نفر» در مناطق گوناگون ایران «به شیوه حلقآویز» اعدام شدهاند که «این رقم در مقایسه با زمان مشابه در سال گذشته، حدود ۲۴ درصد افزایش داشته است.»