گاهشمار جنگ داخلی پنج ساله در سوریه

جنگ داخلی سوریه از ماه مارس ۲۰۱۱ میلادی و با اعتراضات مردمی در آن کشور آغاز شد.

توافق آتش بس، یا به بیان دقیق‌تر ترک مخاصمه، که بیش از دو ماه پیش در سوریه به اجرا در آمد و اندکی فشار جنگ را بر روی مردم آن کشور جنگ‌زده کاهش داد، در عمل با شکست مواجه شده است.

همزمان گفت‌وگوهای سیاسی غیرمستقیم بین نمایندگان دولت و اپوزیسیون سوریه، که به میزبانی سازمان ملل متحد و با هدف پایان دادن به جنگ و آغاز روند انتقال سیاسی آغاز شد، ظاهرا به بن بست رسیده است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس به همین مناسبت، به برخی رویدادهای مهم در جنگ داخلی سوریه که از ماه مارس ۲۰۱۱ میلادی با اعتراضات مردمی در آن کشور آغاز شد، پرداخته است:

مارس ۲۰۱۱ – مردم شهر درعا به اقدام نرزوهای امنیتی در بازداشت گروهی از دانش‌آموزان متهم به نوشتن شعارهای ضد دولتی روی دیوارهای مدرسه خود اعتراض می‌کنند. روز ۱۵ مارس اعتراض در شهر قدیمی دمشق برپا می‌شود. روز ۱۸ مارس، نیروهای امنیتی به روی معترضان در درعا تیراندازی می‌کنند و چهار تن را، در آنچه فعالان آن را نخستین کشته‌های قیام تلقی می‌کنند، به قتل می‌رسانند. تظاهرات مردمی گسترش پیدا می‌کند، و سرکوب توسط نیروهای دولت بشار اسد شدت می‌گیرد.

آوریل ۲۰۱۱ – نیروهای امنیتی به تجمعی در حمص، سومین شهر بزرگ سوریه، حمله می‌کنند. هزاران شرکت کننده در این تجمع سعی داشتند فضایی مانند میدان تحریر در قاهره را ایجاد کنند.

ژوئن ۲۰۱۱ – پلیس و سربازان در جسر الشغور در شمال سوریه به معترضانی که دستور داشتند به آنها تیراندازی کنند، می‌پیوندند، و قیام برای نخستین بار سراسر یک شهر را فرا می‌گیرد. نیروهای ویژه ارتش، تانک‌ها و هلیکوپترها ظرف چند روز کنترل آن شهر را به دست می‌گیرند.

اوت ۲۰۱۱ – باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا خواستار استعفای بشار اسد از ریاست جمهوری سوریه می‌شود و دستور توقیف دارایی‌های دولت سوریه در ایالات متحده را صادر می‌کند.

ژوئیه ۲۰۱۲ – در اثر انفجار بمب در ساختمان اداره امنیت ملی سوریه در دمشق در جریان جلسه رسیدگی به بحران، چهار نفر از جمله وزیر دفاع و یکی از بستگان بشار اسد کشته می‌شوند.

تابستان ۲۰۱۲ – جنگ به حلب، بزرگترین شهر سوریه کشیده می‌شود.

اوت ۲۰۱۲ – کوفی عنان در پی شکست تلاش‌های بین المللی برای میانجیگری به منظور برقراری آتش بس، از مقام خود به عنوان نماینده ویژه سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب کناره گیری می‌کند. باراک اوباما می‌گوید استفاده از تسلیحات شیمیایی در سوریه "خط قرمزی" خواهد بود که نظر او را در مورد اقدام نظامی تغییر خواهد داد.

مارس ۲۰۱۳ – نیروهای شورشی پس از پیشروی در شمال کشور، رقه، شهر شمالی ۵۰۰ هزار نفری در ساحل رود فرات، را تصرف می‌کنند و مخالفان اسد نخستین مرکز پرجمعیت را در کنترل خود می‌گیرند.

مه و ژوئن ۲۰۱۳ – نیروهای دولت بشار اسد با حمایت هزاران جنگجوی حزب ‌اﻟله لبنان، شهر استراتژیک قصیر، در نزدیکی مرز لبنان را از شورشیان پس می‌گیرند.

اوت و سپتامبر ۲۰۱۳ – در اثر حمله شیمیایی در مناطقی در حومه دمشق، صدها نفر کشته می‌شوند و باراک اوباما ضمن سرزنش دولت بشار اسد، می‌گوید آمریکا مسئول است که واکنش نشان دهد و تصمیم‌گیری را منوط به رای کنگره می‌گذارد. روسیه به جای آن پیشنهاد می‌کند که سوریه از مواد و تسلیحات شیمیایی پاکسازی شود، و بدین ترتیب از اقدام نظامی در آن کشور جلوگیری می‌کند.

ژانویه ۲۰۱۴ – درگیری در بین گروه‌های شورشی بالا می‌گیرد و برخی گروه‌های اسلامگرا و جناح‌های معتدل را در برابر گروه افراطی موسوم به "دولت اسلامی در عراق و شام" (داعش) قرار می‌دهد.

فوریه ۲۰۱۴ – دو دور مذاکرات صلح به سرپرستی اخضر ابراهیمی میانجی سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب، در شهر ژنو سوئیس، بدون نتیجه تمام می‌شود.

۹ مه ۲۰۱۴ – شورشیان، در یک پیروزی نمادین عمده برای دولت اسد، از بخش قدیمی شهر حمص خارج می‌شوند.

۱۳ مه ۲۰۱۴ – اخضر ابراهیمی نماینده سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب کناره‌گیری می‌کند، و دومین شکست سازمان ملل و اتحادیه عرب برای پایان دادن به جنگ داخلی سوریه را موجب می‌شود.

۳ ژوئن ۲۰۱۴ – بشار اسد در انتخاباتی که در مناطق تحت کنترل دولت برگزار می‌شود، برای یک دوره هفت ساله دیگر به ریاست جمهوری انتخاب می‌شود؛ گروه‌های اپوزیسیون این انتخابات و نتیجه آن را محکوم می‌کنند.

ژوئن ۲۰۱۴ – گروه داعش بخش‌های بزرگی از شمال و غرب عراق را تصرف می‌کند، و به دنبال کنترل حدود یک سوم از خاک دو کشور سوریه و عراق، تشکیل یک "خلافت اسلامی" را اعلام می‌کند.

۱۹ اوت ۲۰۱۴ – پیکارجویان داعش ویدیوئی از گردن زدن جیمز فولی روزنامه نگار آمریکایی منتشر می‌کنند. او نخستین پنج شهروند غربی بود که توسط داعش گردن زده شدند.

نیمه سپتامبر ۲۰۱۴ – گروه داعش حمله برای تصرف شهر کردنشین کوبانی در سوریه و نزدیک مرز ترکیه را آغاز می‌کند.

۲۳ سپتامبر ۲۰۱۴ – ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا حملات هوایی علیه مواضع داعش در سوریه را آغاز می‌کند.

ژانویه ۲۰۱۵ – سازمان ملل متحد برآورد می‌کند که دست کم ۲۲۰ هزار نفر در جنگ داخلی سوریه کشته و نزدیک یک سوم جمعیت ۲۳۴ میلیونی آن کشور آواره شده‌اند.

۲۶ ژانویه ۲۰۱۴ – با کمک حملات هوایی آمریکا، رزمندگان کرد کنترل شهر کوبانی را به دست می‌گیرند.

۳ فوریه ۲۰۱۵ – داعش ویدئویی از یک خلبان اسیر شده اردنی را، که در داخل یک قفس آهنی زنده به آتش کشیده می‌شود، منتشر می کند.

۲۸ مارس ۲۰۱۵ – شهر ادلب در شمال غربی سوریه به دست گروه‌های اسلامگرا به رهبری جبهه النصرت می‌افتد.

۶ مه ۲۰۱۵ –بشار اسد رئیس جمهوری سوریه به شکست‌های عمده نیروهای ارتش خود اعتراف می‌کند.

۳۰ سپتامبر ۲۰۱۵ – روسیه حملات هوایی در سوریه را به حمایت نیروهای بشار اسد آغاز می‌کند.

۱۴ نوامبر ۲۰۱۵ – هفده کشور در نشستی در وین، پایتخت اتریش، برنامه زمانی برای دوران گذار و انتقال سیاسی در سوریه، شامل تدوین قانون اساسی جدید و نیز برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری ظرف ۱۸ ماه، به تصویب می‌رسانند.

۱۸ دسامبر ۲۰۱۵ – شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه ۲۲۵۴ را در تائید "نقشه راه" وین تصویب می‌کند.

۳ فوریه ۲۰۱۶ – مذاکرات غیرمستقیم سیاسی بین نمایندگان دولت و اپوزیسیون سوریه در شهر ژنو سوئیس با میانجیگری سازمان ملل متحد، به دلیل تهاجم ارتش سوریه به حلب با پشتیبانی هوایی روسیه، چند روز پس از آغاز شکست می‌خورد.