ایلان برمن، نایب رئیس ارشد «شورای سیاست خارجی آمریکا» در واشنگتن، در یادداشتی در نشریه «نیوزویک» نوشته است اتفاق بزرگی در ایران در حال شکل گیری است. چند ماه به انتخابات ریاست جمهوری در ایران و در میانه تلاش آمریکا برای تعامل دوباره با رژیم روحانیون، در روزهای اخیر نشانه های تازه ای از حیات و هماهنگی در اپوزیسیون به شدت متفرق ایران دیده می شود.
برمن می گوید در روزهای اخیر یک کمپین از درون ایران تحت عنوان «نه به جمهوری اسلامی» به همراه طرحی گرافیکی در بازارها و اماکن عمومی به چشم می خورد. رضا پهلوی، ولیعهد پیشین ایران، و صدها هنرمند، موزیسین و چهره فرهنگی با نفوذ از این دعوت به محو حکومت روحانیون استقبال کرده اند.
چهره های سرشناس سیاسی و هنری با در دست گرفتن پلاکاردی با عنوان «نه به جمهوری اسلامی» مخالفت خود را ابراز کرده‌اند.
گروه های اپوزیسیون ایران به لحاظ تاریخی دچار اختلافات ایدئولوژیک عمیق و سیاست های قومی تفرقه آمیزی بوده اند که مانع آن شده تا حول دیدگاهی مشترک یا یک برنامه سیاسی گردهم آیند. اما این کمپین بر خلاف گذشته از حمایت طیف های سیاسی از اصلاح طلب تا چپ و سلطنت طلب برخوردار شده است.
جمهوری اسلامی در بدترین نقطه خود در سال های اخیر قرار دارد. دو سال سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ در تضعیف رژیم ایران موثر بوده است. در این مسیر، کنترل رژیم بر ایران به شکل قابل توجهی تحلیل رفته؛ تحولی که الهام بخش حامیان تغییرات در داخل بوده است.
شواهد نشان می دهد که حاکمیت جمهوری اسلامی یک رئیس جمهور تندرو را ترجیح می دهد. این امر از امکان تحکیم قدرت در رژیم و سرکوب گسترده مخالفان حکایت دارد.
این احتمال در صورت کمک ایالات متحده به رژیم قوی تر خواهد شد. عناصر اپوزیسیون نگران این هستند که تعامل دولت بایدن در نهایت منجر به تقویت چشمگیر رژیم شود.
این اتفاق در اعتراضات به تقلب در انتخابات سال ۱۳۸۸ در میانه تلاش های دولت اوباما برای مذاکره با ایران پیشتر رخ داد. بی عملی واشنگتن این پیام را به رهبران ایران داد که می توانند بدون نگرانی اپوزیسیون داخلی را سرکوب کنند. ثبات سیاسی در ایران در پی توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ تقویت شد و رژیم در مسیر هژمونی منطقه ای قرار گرفت.
اپوزیسیون ایران امروز با خطر مشابهی روبرو است. ایران از سال ۲۰۱۷ صحنه اعتراضات پیاپی و فراگیری بوده است و در اعتراضات سال های اخیر بر خلاف «جنبش سبز» امیدی به اصلاح جمهوری اسلامی دیده نمی شود.
این پیامی است که اپوزیسیون می کوشد به دولت بایدن منتقل کند. امید حامیان کمپین تازه این است که کاخ سفید آن چه را می داند به رسمیت بشناسد: این خود جمهوری اسلامی است که مانع اصلی پیشرفت تمدنی در ایران است.
* برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
در همین مورد، یک دیدگاه دیگر را نیز بخوانید: