دیدگاه | جامعه علمی جهان باید از دانشمندان زندانی در ایران دفاع کند

مراد طاهباز، فعال زیست محیطی زندانی در ایران

هفته‌نامه علمی «نیچر» در سرمقاله خود که روز چهارشنبه ۲۴ فروردین منتشر شده با اشاره به خطر پیش روی محققان ایرانی و «دیپلماسی آرام» دولت‌های جهان در این زمینه، بر اهمیت کارزارهای عمومی تاکید می‌کند.

در ابتدای این مقاله به حبس مراد طاهباز، یکی از بنیانگذاران موسسه حیات‌وحش میراث پارسیان، و هفت همکارش به اتهام جاسوسی و همچنین مرگ کاووس سیدامامی، جامعه‌شناس و فعال زیست‌محیطی، اشاره شده است.

این مقاله در ادامه با اشاره به آزادی ماه گذشته این شهروند دارای تابعیت سه‌گانه ایران، آمریکا، و بریتانیا به همراه نازنین زاغری رتکلیف و انوشه آشوری و سپس حبس مجدد او، آمده است که اطلاعات چندانی درباره اتهامات وارده به آقای طاهباز و دیگر فعالان زیست‌محیطی از جمله احمدرضا جلالی محقق در معرض خطر اعدام، و فریبا عادلخواه انسان‌شناس ایرانی-فرانسوی، و شرایط وحشتناک حبس آنان در دسترس نیست.

یکی از دلایل حبس شهروندان دوتابعیتی، بر اساس این مقاله، استفاده از آنان به عنوان گروگان به منظور کسب امتیازات سیاسی توسط جمهوری اسلامی از دولت‌های غربی است. اما عمده محققان و دانشمندان زندانی در ایران همانند نیلوفر بیانی و علی یونسی شهروندان ایرانی هستند که دلیل واقعی حبس آنان مشخص نیست.

در ادامه این مقاله به کتاب کایلی گیلبرت مور با عنوان «آسمان بدون قفس» اشاره شده است. خانم مور که در سال ٢٠١٨ با هدف شرکت در یک کنفرانس به تهران سفر کرده بود، به هنگام بازگشت در فرودگاه دستگیر و به اتهام جاسوسی به مدت دو سال زندانی شد.

نویسنده در این کتاب به تفصیل درباره بازجویی، حبس انفرادی، عدم دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی، و شکنجه و آزار جنسی خود توسط مقامات زندان با هدف اعتراف به ارتکاب جرم‌هایی که انجام نداده بود، سخن می‌گوید.

خانم مور در جایی از کتاب به مکالمه‌ای با پدرش اشاره می‌کند که در آن علیرغم اصرار خود بر علنی کردن شرایط وحشتناک حبس در تهران، پدرش به وی گفته بود دولت استرالیا توصیه کرده این مساله رسانه‌ای نشود.

در پایان این مقاله نیز با اشاره به اهمیت علنی کردن شرایط وحشتناکی که این زندانیان در آن به سر می‌برند، عنوان شده که دولت‌ها نباید به صورت دوجانبه جهت حل گروگانگیری شهروندانشان توسط جمهوری با این حکومت وارد مذاکرده شوند و جامعه علمی بین‌المللی نیز باید تلاش بسیار بیشتری از خود جهت آزادی محققان و دانشمندان زندانی در ایران نشان دهد.

* برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.