آنچه باید درباره «بلندی‌های جولان» و اهمیت استراتژیک آن بدانیم

ارتش اسرائیل روز پنجشنبه اعلام کرد در پاسخ به حمله راکتی نیروهای ایرانی به مواضع اسرائیلی در بلندی‌های جولان، ده‌ها هدف متعلق به ایران در سوریه را هدف حمله هوایی قرار داده است.

خبرگزاری آسوشیتدپرس به همین مناسبت نگاهی انداخته است به این منطقه که مدت‌هاست مورد مناقشه بوده و این که چرا بلندی‌های جولان (یا گولان) بار دیگر مورد اهمیت قرار گرفته است:

  • بلندی‌های جولان فلاتی است واقع در جنوب غرب سوریه، مشرف به دریای الجلیل و شمال اسرائیل، که تقریبا ۶۵ کیلومتر طول و ۲۵ کیلومتر عرض دارد. از نظر نظامی، ارتفاعاتی استراتژیک به حساب می‌آید، که هم بر سوریه و هم بر اسرائیل دید دارد.
  • سوریه در فاصله سال‌های ۱۹۴۸ تا ۱۹۶۷ میلادی از بلندی‌های جولان مناطق شمال اسرائیل را بمباران کرد. اسرائیل این منطقه را در جریان جنگ ۱۹۶۷ خاور میانه تصرف و در سال ۱۹۸۱ ضمیمه خاک خود کرد، اما جهان همچنان آن را اراضی اشغالی می‌داند.
  • در سال ۱۹۷۴، اسرائیل و سوریه برای آتش بس توافق کردند و نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد به منطقه اعزام شدند. پس از آغاز جنگ داخلی در سوریه و به گروگان گرفته شدن تعدادی از صلح‌بانان مستقر در بلندی‌های جولان توسط شورشیان سوری، آنها منطقه را برای چند ماه ترک کردند؛ اما در سال ۲۰۱۶ بار دیگر برگشتند و در حال حاضر تعداد نیروهای حافظ صلح در جولان ۱۱۰۰ نفر است.
  • اسرائیل و سوریه در سال ۱۹۹۱ میلادی مذاکرات صلح را آغاز کردند و در سال ۲۰۰۰ به نظر می‌رسید که به توافق نزدیک شده‌اند. با این حال، اختلاف نظر بر سر آینده بلندی‌های جولان در نهایت مذاکرات را به شکست کشید.
  • سوریه سه بار در سال‌های ۱۹۴۸، ۱۹۶۷ و ۱۹۷۳ علیه اسرائیل جنگید و یک بار هم در سال ۱۹۸۲، هنگامی که نیروهای اسرائیلی به لبنان حمله کردند، وارد تقابل نظامی با اسرائیل شد. اسرائیل همچنین در سال جاری میلادی (۲۰۱۸) اذعان کرد که در سال ۲۰۰۷ تاسیسات رآکتور هسته‌ای نیمه تمام سوریه را، که توسط کره شمالی در شرق کشور در حال ساخت بود، هدف حمله هوایی قرار داده است. سوریه و اسرائیل هرگز با یکدیگر صلح نکرده‌اند.
  • در طول جنگ داخلی سوریه، اسرائیل بیش از ۱۰۰ حمله هوایی در داخل سوریه انجام داده و مراکزی که مظنون به انبار تسلیحات ارسالی ایران به شبه نظامیان شیعه حزب الله لبنان در سوریه هستند را هدف قرار داده است. حال که به نظر می‌رسد آتش جنگ داخلی در حال فروکش کردن است، اسرائیل به حملات خود علیه ایران در داخل سوریه افزوده است. اسرائیل حضور دائمی نیروهای ایرانی در سوریه را تهدیدی علیه امنیت خود می‌داند.