پارامترهای کلیدی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران که در شهر لوزان سوئیس درباره آن تصمیم‌گیری شد، در متن زیر آمده است.
این پارامترها بنیان متن نهایی برنامه جامع اقدام مشترک، که از هم اکنون تا پایان ۳۰ ژوئن (۹ تیر ماه) باید به ثبت برسد، و بازتابی از پیشرفت قابل توجه مذاکرات بین گروه پنج به علاوه یک، اتحادیه اروپا و آمریکا با ایران است.
جزئیات اجرایی مهم هنوز مورد مذاکره است، و هیچ توافقی حاصل نمی‌شود مگر آنکه بر روی همه موارد، توافق حاصل شود. طرفین اعلام کرده‌اند که بر اساس این پارامترها، جهت دستیابی به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ماه‌های آتی کار خواهند کرد.
غنی سازی
- ایران موافقت کرده است که حدود دو سوم از دستگاههای سانتریفیوژ نصب شده اش را کاهش دهد. ایران ۱۹هزار سانتریفیوژ نصب شده کنونی اش را به ۶۱۰۴ سانتیریفیوژ نصب شده بر اساس این توافق کاهش خواهد داد، که فقط ۵۰۶۰ دستگاه سانتریفیوژ به مدت ده سال کار غنی سازی را انجام خواهد داد. همه ۶۱۰۴ دستگاه سانتریفیوژ نصب شده IR-1 یا دستگاه سانتریفیوژ نسل اول ایران خواهد بود.
- ایران موافقت کرده تا ۱۵ سال اورانیوم را بالاتر از غلظت ۶۷/۳ درصد غنی سازی نکند.
- ایران موافقت کرده است که به مدت ۱۵ سال میزان ذخایر اورانیوم غنی سازی شده خود را که حدود ۱۰ هزار کیلوگرم است به ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی سازی شده ۶۷/۳ درصد را نگه دارد.
- تمامی دستگاههای سانتریفیوژ و زیر ساخت های غنی سازی اضافی در انباری تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی در انباری نگه داری خواهد شد که در صورت نیاز به عنوان جایگزین دستگاهها سانتریفیوژ فعال استفاده شوند.
- ایران موافقت کرده است که به مدت ۱۵ سال هیچ سایت جدیدی جهت غنی سازی اورانیوم نسازد.
- زمان گریز اتمی ایران - زمانی که ایران نیاز دارد که مواد لازم برای ساخت یک سلاح اتمی مهیا کند - هم اکنون حدود ۲ تا ۳ ماه تخمین زده می شود. این جدول زمانی بر اساس این چارچوب به مدت یک سال افزایش می یابد و به مدت ۱۵ سال اعمال می شود.
ایران سایت فردو را به نحوی تبدیل می کند که قادر به غنی سازی اورانیوم نباشد.
- ایران موافقت کرده است که حداقل به مدت ۱۵ سال در سایت فردو غنی سازی اورانیوم انجام ندهد.
- ایران موافقت کرده است که سایت فردو را به سایتی که صرفا برای مقاصد صلح آمیز مانند مرکز تحقیقاتی هسته ای، فیزیک، فناوری و تحقیقات تبدیل کند.
- ایران موافقت کرده است که تحقیق و توسعه غنی سازی اورانیوم در سایت فردو به مدت ۱۵ سال انجام ندهد.
- ایران هیچگونه مواد سوخت هسته ای در سایت فردو به مدت ۱۵ سال نخواهد داشت.
- تقریبا دو سوم دستگاههای سانتریفیوژ و زیر ساخت ها در فردو برچیده خواهند شد. دستگاههای باقی مانده اقدام به غنی سازی اورانیوم نخواهند کرد. همه دستگاههای سانتریفیوژ و زیر ساخت ها تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار خواهند گرفت.
ایران فقط در سایت نطنز اقدام با صرفا ۵۰۶۰ دستگاها سانتریفیوژ نسل اول IR-1 به غنی سازی اورانیوم به مدت ده سال خواهد پرداخت.
- ایران موافقت کرده است که فقط با دستگاههای نسل اول IR-1 به مدت ده سال در نطنز اقدام به غنی سازی اورانیوم کند و دستگاههای غنی سازی پیشرفته تر را برچیند.
- ایران هزار دستگاه سانتریفیوژ IR-2M که اهکنون در سایت نطنز نصب شده است را بر خواهد چید و به مدت ده سال در انبار تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار خواهد داد.
- ایران از دستگاههای مدلهای IR-2, IR-4, IR-5, IR-6 یا IR-8 جهت غنی سازی اورانیوم به مدت ده سال استفاده نخواهد کرد. ایران می تواند به صورت محدود به تحقیق و توسعه در مورد دستگاههای سانتریفیوژ پیشرفته براساس جدول زمانی و چارچوب توافق شده با گروه پنج به علاوه یک بپردازد.
- به مدت ده سال غنی سازی و تحقیق و توسعه در این زمینه باید به شکلی صورت گیرد که از مدت یک ساله گریز اتمی کمتر نشود. بعد از ده سال ایران باید به طرحی که برای غنی سازی و تحقیق و توسعه در این زمینه به آژانس بین المللی انرژی اتمی ارائه می کند پایبند باشد. این طرح همچنین در چارچوب برجام و پروتکل الحاقی باشد که در برگیرنده محدویت های مشخص بر توان غنی سازی اش است.
بازرسی و شفافیت
- آژانس بین المللی انرژی اتمی دسترسی منظم به سایت های اتمی ایران که شامل سایت غنی سازی در نطنز و سایت غنی سازی سابق در فردو خواهد داشت. این دسترسی همچنین شامل نصب روز آمدترین و نوین ترین فناوریهای مانیتورینگ خواهد بود.
- بازرسان به زنجیره تامین مواد برنامه اتمی ایران دسترسی خواهند داشت. این شفافیت و مکانیزم بازرسی جدید میتواند از نزدیک مواد و یا دستگاه های را تحت نظارت داشته باشد تا از انحراف به یک برنامه سری جلوگیری کند.
- بازرسان به مدت ۲۵ سال به معادن اورانیوم دسترسی خواهند داشت و بر کارخانجاتی که کیک زرد تولید می کنند نظارت مداوم خواهند کرد.
- بازرسان به مدت ۲۰ سال نظارت مداوم بر تولید قسمت گرداننده و هوادهی سانتریفیوژها و مکان هایی که این دستگاهها در آنها نگهداری می شوند خواهند داشت. بنیان صنعت سانتریفیوژ سازی ایران متوقف خواهد شد و تحت نظارت مداوم آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار خواهد گرفت.
- تمامی دستگاههای سانتریفیوژ و زیر ساخت غنی سازی که از نطنز و فردو برچیده شده است تحت نظارت مداوم آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار خواهند گرفت.
- یک کانال ویژه فراهم آوری مواد برای برنامه اتمی ایران در نظر گرفته خواهد شد که برپایه آن مورد به مورد فروش و ارسال این مواد و فناوری با مقاصد هسته ای و دوگانه را نظارت و تایید می کند. این به عنوان یک اقدام شفافیت ساز اضافی است.
- ایران موافقت کرده است که پروتکل الحاقی آژانس بین المللی انرژی اتمی را اجرا کند. این اقدام موجب می شود که آژانس بین المللی انرژی اتمی دسترسی و اطلاعات بیشتری نسبت به برنامه اتمی ایران داشته باشد که شامل سایت های اعلام شده و غیر اعلام شده نیز است.
- ایران ملزم است که به آژانس بین المللی انرژی اتمی جهت تحقیق درمورد سایت های مشکوک یا سایت های سری غنی سازی، سایت های فرآوری، سایت های تولید دستگاههای سانتیرفیوژ و یا سایت های تولید کیک زرد در هر کجای کشور اجازه دسترسی بدهد.
- ایران موافقت کرده است که کد اصلاحی ۱/۳ که تهران را به اطلاع رسانی زود هنگام در مورد ساخت هرگونه سایت را ملزم می کند اجرا کند.
- ایران یک سری اقدامات توافق شده برای پاسخگویی به نگرانی های آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه اتمی اش را اجرا خواهد کرد.
رآکتورها و بازفرآوری
- ایران موافقت کرده است که رآکتور تحقیقاتی آب سنگین در اراک را بر پایه توافق با گروه پنج به علاوه یک بطوری که نتواند پلوتونیم با مصارف نظامی تولید کند . صرفا برای اهداف صلح آمیز تحقیقاتی و تولید رادیو ایزوتوپ باشد را بازطراحی و بازسازی کند.
- قلب رآکتور کنونی که قابلیت تولید مقدار قابل تواجه پلوتونیم با مصارف نظامی را تولید کند را نابود و از کشور خارج خواهد شد.
- ایران مادامی که این رآکتور فعال است مواد سوخت مصرفی را از کشور خارج خواهد کرد.
- ایران ملزم شده است که به طور نا محدود تحقیق و توسعه در زمینه فرآوری و باز فرآوری سوخت مصرفی انجام ندهد.
- ایران به مدت ۱۵ سال، به ذخیره سازی آب سنگین بیش از آنچه مورد نیاز رآکتور اصلاح شده اراک است، اقدام نخواهد کرد و آب سنگین مازاد را در بازار جهانی خواهد فروخت.
- ایران به مدت ۱۵ سال رآکتور آب سنگینی اضافی نخواهد ساخت.
تحریم‌ها
- ایران در صورتی که به صورت قابل تعهداتش پایبند باشد، تحریم هایش کاهش می باید.
- تحریمهای اتحادیه اروپا و ایالات متحده بعد از این که آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید کرد که ایران همه گام های مرتبط به برنامه اتمی که برداشته است را تعلیق خواهند کرد. اگر در هر مرحله ای ایران تعهدات خود را انجام ندهد این تحریم ها دوباره اعمال خواهند شد.
- ساختار تحریم های هسته ای ایالات متحده بر ایران تقریبا در طول دوره توافق حفظ خواهد شد به طوری که تحریم ها در صورتی که ایران از تعهداتش سرباز زند مجددا اعمال خواهد شد.
- تمامی قطعنامه های سورای امنیت سازمان ملل که علیه برنامه هسته ای ایران اعمال شده همزمان با تکمیل اقدامات ایران در زمینه های غنی سازی، فردو، اراک، ابعاد احتمالی نظامی و شفافیت برچیده خواهد شد.
- اما، اصل مقررات ذکر شده در قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد در زمینه انتقال فناوری و فعالیت های حساس طی یک قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل که در تایید اجرای کامل برجام است اعمال خواهد شد. همچنین در این قطعنامه کانال خریدی که پیشتر ذکر شد به عنوان اقدام کلیدی شفاف ساز قرار گنجانده خواهد شد. محدویت های در مورد تهیه تسلیحات متعارف و موشک های بالستیک و همچنین مقرراتی مبنی بر بازرسی از باربه مقصد ایران و بلوکه شدن منابع مالی در این قطعنامه جدید لحاظ خواهند شد.
- یک فرآیند مشخص جهت حل و فصل اختلافات در زمینه اجرای برجام تعیین خواهد شد، که بر اساس آن امضا کنندگان توافق برجام در صورت اختلاف دیدگاه در مورد نحوه اجرای آن بتوانند آن را حل کنند.
- اگر یکی از موارد مهم برجام اجرا نشود و این مساله از طریق آن فرآیند حل و فصل نشود، همه تحریمهای پیشین سازمان ملل دوباره اعمال می شود.
- تحریمهای سازمان ملل علیه ایران در زمینه های تروریسم، نقض حقوق بشر و موشکهای بالستیک در چارچوب این توافق بدون تغییر باقی خواهند ماند.
اجرای تدریجی
- به مدت ده سال، ایران توانایی غنی سازی داخلی و تحقیق و توسعه را محدود خواهد کرد – به شکلی که زمان گریز اتمی کماکان در حد یکسال باقی بماند. فراتر از آن، ایران برپایه طرح های تحقیق و توسعه غنی سازی و فعالیت غنی سازی بلند مدت که با گروه ۵+۱ در میان خواهد گذاشت محدود خواهد شد.
- به مدت ۱۵ سال، برنامه های اتمی اضافی خود را محدود خواهد کرد. به عنوان مثال، ایران سایت جدید غنی سازی و یا رآکتور آب سنگین نخواهد ساخت و ذخیره اورانیوم غنی شده اش را محدود خواهد کرد و تن به آیین بازرسی افزایش یافته شفاف سازی داده است.
- بازرسی های مهم و اقدمات شفاف سازی فراتر از ۱۵ سال ادامه خواهد یافت. اجرای پروتکل الحاقی آژانس بین المللی انرژی اتمی دائمی خواهد بود، که شامل دسترسی مهم و تعهدات شفاف سازی است. بازرسی دقیق از زنجیره خرید اورانویم به مدت ۲۵ سال ادامه خواهد یافت.
- حتی بعد از مدت اعمال محدویت های دقیق برنامه اتمی ایران، تهران عضو پیمان نامه عدم اشاعه NPTخواهد ماند. این عضویت ایران را از دستیابی به و ساخت تسلیحات اتمی باز خواهد داشت و ایران ملزم به اجرای پادمان های آژانس بین المللی انرژی اتمی خواهد بود.
برای خواندن نسخه انگلیسی اینجا را کلیک کنید.